شیوع شدید بیماری کووید-۱۹ امان کشورهای اروپایی را بریده است
قاره سبز کانون مرگومیر کرونایی
دولتهای اروپایی در مواجهه با افزایش نرخ عفونت و بیماری- بیش از ۲میلیون مورد جدید در هفته که بیشترین میزان از زمان شروع همهگیری است - قوانین سختگیرانهتری را مدنظر قرار دادهاند؛ اما با اعمال این قوانین، نیروهای مقاومت مردمی تشکیل شده و اعتراضات به خشونت کشیده شده است.
دهها هزار نفر، در اعتراض به سرکوبهای رسمی و الزامات واکسن در اتریش، هلند، بلژیک، دانمارک، ایتالیا، سوئیس و کرواسی، بهرغم خشونت پراکنده و استفاده پلیس از گاز اشکآور و ماشینهای آبپاش در تظاهرات شرکت کردند. برخی از معترضان توسط احزاب راستافراطی سازماندهی شده بودند؛ اما بسیاری از آنها تقریبا از دو سال کنترل متناوب دولتی بر زندگی خود به نام سلامت عمومی خسته شده بودند. احمد ابوطالب، شهردار روتردام، جایی که برخی از بدترین تظاهرات در آن به وقوع پیوست، مردم معترض را «عیاش خشونتطلب» خواند و گفت که گمان میرود هولیگانهای فوتبالی در این زد و خورد با پلیس دخیل بودهاند.
مارک روته، نخستوزیر هلند از حق تظاهرات دفاع کرد؛ اما گفت: «چیزی که من هرگز نمیپذیرم این است که احمقها از خشونت محض علیه افرادی استفاده میکنند که هر روز برای من و شما کار میکنند تا این کشور را امن نگه دارند، با این عنوان که ما ناراضی هستیم.»
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، اروپا بار دیگر کانون پاندمی ویروس کرونا شده و بیش از نیمی از مرگومیرهای گزارش شده در جهان در این ماه را به خود اختصاص داده است.
چهار کشور با بالاترین نرخ موارد جدید گزارششده در جهان در هفته گذشته عبارتند از: اتریش و سه کشور هممرز با آن، اسلواکی، اسلوونی و جمهوری چک. در بین کشورهای اروپایی این چهار کشور بالاتر از دیگر کشورهای قاره سبز قرار دارند. این در حالی است که با عقب افتادن نرخ واکسیناسیون و نزدیک شدن به زمستان، دولتهای بیشتری زنگ خطر را به صدا درآوردهاند.
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان روز دوشنبه به حزب دموکرات مسیحی خود گفت که وضعیت «بسیار دراماتیک» است و افزایش اخیر بدتر از هر چیزی است که آلمان تاکنون متحمل شده است. در ماه آخری که بهعنوان صدراعظم فعالیت میکند، او هشدار داد که بیمارستانها به زودی تحت فشار قرار خواهند گرفت؛ مگر اینکه موج چهارم ویروس شکسته شود و از ۱۶ ایالت آلمان خواست تا محدودیتهای شدیدتری را برای جلوگیری از شیوع و انتشار ویروس اعمال کنند. آلمان، مانند بسیاری از کشورهای اروپایی در عین حال بر شهروندان فشار میآورد تا واکسنهای تقویتکننده (دز سوم) دریافت کنند. اما با کاهش عرضه واکسن فایزر که تا حدودی در کشور ساخته شده، مواجه است. اسپان گفت: در حالی که آژانس دارویی اروپا آماده است تا این واکسن را برای استفاده در کودکان ۵ تا ۱۱ ساله تایید کند، اولین دز برای کودکان تا ۲۰ دسامبر به کشورهای اتحادیه اروپا تحویل داده نخواهد شد.
روز پنجشنبه، ۵۵۳ هزار دز واکسن در آلمان در یک روز تزریق شد که از اوایل آگوست تا کنون مشاهده نشده بود. به گفته وزارت بهداشت، سهچهارم این واکسنها، جزو تقویتکنندهها بوده است. اتریش همسایه آلمان روز دوشنبه چهارمین قرنطینه خود را آغاز کرد؛ این یکی از معدود قرنطینهها در اروپای غربی از زمانی که واکسنها بهطور گسترده در دسترس قرار گرفتند، به حساب میآید.
در توصیف این رزوهای اتریش آمده است: اکثر فروشگاهها، رستورانها، اماکن ورزشی و موسسات فرهنگی تعطیل شدهاند و خیابانها در هفتههای قبل از کریسمس سرد و ساکت هستند.
شرایط قرنطینه در اتریش اینگونه است که فقط به افراد اجازه میدهند خانه را برای رفتن به محل کار یا تهیه مواد غذایی یا داروها ترک کنند. این شرایط حداقل ۱۰ روز و حداکثر تا ۲۰ روز ادامه خواهد داشت و پس از ماهها تلاش برای متوقف کردن این بیماری، مجددا آزمایشها برای جلوگیری از سرایت بیماری اوج گرفته است. اتریش همچنین اعلام کرده است که واکسیناسیون از اول فوریه اجباری خواهد بود. اتریش در واقع اولین کشور غربی و یکی از معدود کشورهای جهان است که این اقدام را انجام میدهد. برخی از منتقدان به این قرنطینه از جمله هیات تحریریه فایننشالتایمز، آزادیهای فردی را بسیار قیمتیتر از آن دانسته و نشانهای از شکست سیاسی خواندهاند.
مخالفت با این اقدامات در اتریش توسط حزب راستافراطی آزادی رهبری شده که سومین حزب بزرگ پارلمان است. این حزب طرفدار تئوریهای توطئه درباره واکسنها است و درباره کارآیی آنها تردید ایجاد میکند و ایوِرمکتین، دارویی را برای درمان کرونا توصیه میکنند که معمولا برای درمان انگلی استفاده میشود. این در حالی است که بارها این نوع داروها در درمان کرونا شکست خوردهاند.
الکساندر شالنبرگ، صدراعظم اتریش گفت که او در ابتدا با واکسیناسیون اجباری مخالف بود؛ اما ما نیروهای سیاسی بسیاری داریم که شکاکیت را درباره واکسن ایجاد و از طریق اخبار جعلی مردم را دلسرد میکنند.
این در حالی است که روز شنبه حدود ۴۰هزار اتریشی در وین در اعتراض به اقدامات جدید راهپیمایی کردند.
فرانسه اما راهکار دیگری را براس سرکوب بیماری در پیش گرفته است؛ به این معنا که امانوئل مکرون، رئیسجمهوری این کشور بیشتر از متقاعد کردن استفاده کرده است. در این راستا دولت وی خواستار اثبات واکسیناسیون یا آزمایش منفی ویروس کرونا شده که برای ورود به رستورانها و سینماها لازم است و اینگونه بسیاری از فرانسویهای بیمیل را تشویق به واکسینه شدن کرده است. با این حال حتی در فرانسه هم مخالفان واکسن بسیار فعال هستند.
حدود ۶۸ درصد از آلمانیها و ۶۶ درصد از اتریشیها بهطور کامل در برابر کووید-۱۹ واکسینه شدهاند و بیمارستانها عمدتا پر از افرادی است که اصلا واکسینه نشدهاند. در اوایل پاندمی، دانشمندان فکر میکردند ۷۰ تا ۸۰درصد واکسیناسیون ممکن است برای یک جمعیت برای رسیدن به «ایمنی گلهای» کافی باشد. اما این ویروس، با انواع جدیدی که بهوجود آمدهاند، در حال حاضر به قدری گسترده شده است که حتی برخی از افراد واکسینهشده از عفونتهایی «با پیشرفت غیرمنتظره» رنج میبرند و به گفته بسیاری از کارشناسان ایمنی گلهای دستنیافتنی است. نرخ واکسیناسیون در بیشتر کشورهای اروپای غربی بالاتر از اروپای شرقی است، نرخ واکسیناسیون در کشورهای شرقی اروپا از ۵۹درصد در جمهوری چک شروع میشود و تا ۲۴درصد در بلغارستان میرسد.
بلژیک به میزان ۷۵درصد واکسینه شده است؛ اما افزایش موارد باعث شده است که دولت محدودیتهای شدیدتری از جمله کار بیشتر در خانه و پوشیدن اجباری ماسک را اعمال کند.
این محدودیتها، روز یکشنبه اعتراض حدود ۳۵هزار نفر را در بروکسل در نزدیکی مقر اتحادیه اروپا برانگیخت. برخی از معترضان سنگ پرتاب و آتش بهپا کردند و پلیس هم بیش از ۴۰ نفر را دستگیر کرد. در این میان سه افسر پلیس نیز زخمی شدند.
الکساندر دوکرو، نخستوزیر بلژیک خشونت را «کاملا غیرقابل قبول» خواند. او نیز مانند آقای روته گفت که بلژیکیها در اعتراض آزادند؛ اما «روش رفتار برخی تظاهراتکنندگان ربطی به آزادی ندارد.» وی ادامه داد: «این اقدامات خشونتطلبانه ربطی به خوب بودن یا نبودن واکسیناسیون ندارد، این رفتار مجرمانه است.»
در یونان دولت روز دوشنبه اعلام کرد که افراد واکسینهنشده از ورود به فضاهای داخلی، از جمله رستورانها، سینماها، موزهها و سالنهای ورزشی منع خواهند شد. گواهی واکسیناسیون برای افراد بالای ۶۰سال تنها به مدت ۷ ماه معتبر خواهد بود و پس از آن افراد باید برای حفظ اعتبار، واکسن تقویتکننده دریافت کنند. در اسلواکی، نخستوزیر این کشور، ادوارد هگر، از روز دوشنبه «قرنطینه برای افراد واکسینهنشده» را اعلام کرد. اسلواکی و جمهوری چک ورود افراد واکسینهنشده به رستورانها، بارها، مراکز خرید، رویدادهای عمومی و فروشگاهها را ممنوع کردند. البته استثنائاتی نیز قائل شدند و همگان میتوانند برای خرید کالاهای ضروری بدون داشتن گواهی واکیسناسیون اقدام کنند.
هانس کلوگه، رئیس بخش اروپای سازمان بهداشت جهانی، اوایل ماه جاری مشکلات منطقه را ناشی از واکسیناسیون ناکافی با وجود در دسترس بودن واکسنها دانست و گفت که این قاره ممکن است تا فوریه شاهد نیم میلیون مرگ بیشتر باشد. او گفت: «ما باید تاکتیکهای خود را تغییر دهیم، از واکنش به افزایش کووید-۱۹ تا جلوگیری از وقوع آن در همان مراحل اولیه رشد آن.»