رئیسجمهور آمریکا: آنچه انجام شد؛ کجسلیقگی بود
دلجویی بایدن از مکرون در رم
بایدن پس از ورود به ایتالیا برای حضور در جمع سران گروه۲۰، به خبرنگاران گفت: «آنچه ما انجام دادیم، یک کجسلیقگی بود.» این اولین دیدار بین رهبران دو کشور بعد از پیمان آکوس است. براساس این پیمان آمریکا و بریتانیا برای ساختن زیردریاییهای هستهای به استرالیا کمک خواهند کرد. روی دیگر این پیمان، دست کشیدن استرالیا از قرارداد با فرانسه برای خرید زیردریاییهای معمولی بود که ضرری ۶۶میلیون دلاری برای پاریس بهدنبال داشت.
واشنگتن طی هفتههای گذشته تلاش کرده بود که تنش در رابطه با پاریس را کاهش دهد. جو بایدن در دیدار با امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه از این کشور به عنوان شریکی «بسیار با ارزش» یاد کرد. بایدن در دیدار رسمی با رهبر یکی از قدیمیترین متحدان ایالات متحده نشان داد که آماده است از یک جدایی شرمآور که ناشی از توافق محرمانه موسوم به آکوس بود، عبور کند. بایدن افزود که ایالات متحده «متحدی بهتر از فرانسه ندارد.» او درباره اعلام اتحاد جدید در منطقه اقیانوس هند-آرام نیز گفت: «آنچه ما انجام دادیم، کجسلیقگی بود و با ظرافت زیادی هم انجام نشد.»
جو بایدن در توجیه رویکردش در اعلام اتحاد جدید در منطقه اقیانوس هند-آرام گفت که تصور میکرده است فرانسه از مدتها قبل از به سرانجام نرسیدن این قرارداد مطلع شده بود. رئیسجمهوری فرانسه نیز با استقبال از «تصمیمهای مشخص» واشنگتن در پی «بحران زیردریاییها» در روابط دو کشور گفت که این امر «سرآغاز روند اعتمادسازی» مجدد بین آمریکا و فرانسه است.
امانوئل مکرون افزود که از حالا نگاه دو کشور باید «به آینده» باشد. وی اظهار کرد که آنچه اکنون اهمیت دارد همکاریهای فرانسه و آمریکا طی «هفتهها و ماهها و سالهای آینده» است. مکرون گفت: «اعتماد مانند عشق است: اظهارات خوب هستند؛ اما اثبات بهتر است.» روسای جمهوری ایالاتمتحده و فرانسه برای شرکت در نشست سران گروه بیست در رم، پایتخت ایتالیا به سر میبرند. دو کشور پس از این دیدار بیانیه مشترک مفصلی صادر کردند و خود را بهعنوان شرکای دموکراتیک جهانی در مبارزه با طیفی از چالشها از جمله پاندمی ویروس کرونا، بحران آبوهوایی و تضمین «امنیت غیرقابل تقسیم» ائتلاف ناتو معرفی کردند.
واشنگتن از زمان شکاف ماه گذشته چندین گام برای اصلاح روابط با پاریس برداشته است. بایدن و مکرون هفته گذشته با یکدیگر صحبت کردند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، همچنین از پاریس دیدن و در آنجا اذعان کرد که ایالات متحده میتوانست «ارتباطات بهتری» داشته باشد. کامالا هریس، معاون رئیسجمهوری ایالات متحده نیز اعلام کرد که در ماه نوامبر به پاریس سفر کرده و با مکرون دیدار خواهد کرد.
بایدن و مکرون در ویلای بناپارت، سفارت فرانسه در واتیکان، دیدار کردند که به گفته یک دیپلمات فرانسوی، نشانه حسن نیت بایدن بود. این دیپلمات فرانسوی گفت: «این یک ژست مهم است» و افزود که ایالات متحده متوجه شده است که تاثیر اقدامات خود را دست کم گرفته است. فرانسه اکنون میخواهد ببیند که آیا بایدن سخنان خود را با عمل دنبال کند یا خیر؟ این دیپلمات گفت: «اعتماد در حال بازسازی است. این یک مرحله است. نشانههای حسن نیت داده شد، خواهیم دید که آیا آنها در درازمدت ادامه خواهند داشت.»
در ادامه آن روز اما دو طرف بیانیه مشترکی صادر کردند که بایدن در آن به صراحت از متحدان اروپاییاش برای ایجاد یک زمینه دفاعی قویتر و توانمندتر حمایت کرد. با این حال نشست در آستانه برگزاری اجلاس گروه ۲۰ که از روز گذشته آغاز شد و امروز نیز ادامه پیدا خواهد کرد، بر چالشهای دیپلماتیکی که بایدن در خارج از کشور با آنها روبهرو است، تاکید دارد. در نشست گروه ۲۰، قرار است روی حداقل مالیات مشترک جهانی کمپانیهای بزرگ تاکید مجدد شود. از دیگر کارهایی که قرار است بایدن انجام دهد این است که دیگر کشورها را تشویق به رفع تنگنای زنجیره تامین کند. همچنین او قصد دارد تا از یک کارگروه جهانی برای مبارزه با ویروس کرونا در سطح جهانی رونمایی کند. در نهایت نیز قرار است به ترجیعبند اجلاس گروه ۲۰، در طی سالهای اخیر برسیم که مبارزه با گرم شدن جهانی زمین است. بایدن برعکس ترامپ روی این موضوع تاکید فراوان دارد و آن را جزو اولویتهای دولت خود قرار داده است.
سفر بایدن که از روز جمعه کلید خورد، یک اتفاق ویژه هم در پی داشت: دیدار او با پاپ فرانسیس. او سومین رئیسجمهوری ایالات متحده، بعد از باراک اوباما و دونالد ترامپ است که از سال ۲۰۱۳ با این پاپ آرژانتینی دیدار داشته است. رئیسجمهوری ایالات متحده پس از گذراندن ملاقات حدود ۹۰دقیقهای با فرانسیس در کاخ حواری واتیکان، به خبرنگاران گفت که پاپ او را «کاتولیک خوب» خطاب کرده است که باید به عشای ربانی خود ادامه دهد. این دیدار اما در حالی صورت گرفت که بایدن بهعنوان یک کاتولیک از موضوع سقط جنین که توسط محافظهکاران آمریکایی مطرح شده، دفاع نکرده است و دیدگاه لیبرالی در این زمینه دارد. رئیسجمهور در پاسخ به این سوال که آیا با پاپ درباره موضوع سقط جنین صحبت کرده است، گفت نه اما تاکید کرد که درباره برخی مقدسات صحبت کردهاند. بایدن به خبرنگاران گفت: «ما فقط درباره این موضوع صحبت کردیم که او خوشحال است که من یک کاتولیک خوب هستم و من باید به عشای ربانی ادامه دهم.»
متئو برونی، سخنگوی واتیکان در پاسخ به درخواست برای تایید گفتههای بایدن گفت که مقر مقدس درخصوص انتشار اظهارنظرات صورتگرفته محدودیتهایی دارد و در نهایت نیز تاکید کرد که این دیدار خصوصی بوده است. بایدن پس از این دیدار نیز با ماریو دراگی، نخستوزیر ایتالیا دیدار کرد و گفت که کشورش خواهان تقویت رابطه دو طرفه است. این دیدار از این رو اهمیت داشت که دراگی نیز همچون مکرون، به دنبال استقلال بیشتر اروپا در حوزه دفاعی است. دراگی نیز معتقد است یک نیروی موازی با ناتو میتواند مکمل خوبی برای آن باشد. بایدن نیز گفت که یک اروپای قوی میتواند به سود منافع ایالات متحده هم باشد. آمریکا بهطور تلویحی از طرح مکرون برای یک نیروی موازی با ناتو که کاملا اروپایی باشد، حمایت کرده است.