جنگ سرد این‌بار از تایپه آغاز می شود
شبح جنگ بر فراز تایوان
«کریس باکلی» و «استیون لی‌مایرز» در گزارش ۹ اکتبر برای نیویورک‌تایمز نوشتند، جنگنده‌های تایوانی هم به حالت آماده‌باش قرار گرفتند و همزمان ایالات متحده به چین هشدار داد که «فعالیت نظامی تحریک‌برانگیزش صلح و ثبات منطقه‌ای» را تضعیف خواهد کرد. چین اما پا پس نکشید. هنگامی که یک مامور کنترل ترافیک هوایی تایوان با هواپیمای چینی ارتباط رادیویی برقرار کرد، خلبان این ارتباط را با فحاشی به مادر مامور تایوانی قطع کرد. با تشدید این تقابل‌ها، توازن قوا در تایوان به شکل اساسی در حال دگرگونی است و این بن‌بست چنددهه‌ای می‌رود که وارد مرحله‌ای خطرناک در آینده شود.
تایوان پس از مقاومت ۷ دهه‌ای در برابر حاکمان چین کمونیست اکنون در بطن یک اختلاف‌نظر عمیق میان چین و آمریکا قرار دارد. سرنوشت این جزیره این قابلیت را دارد که نظم منطقه‌ای را از نو شکل دهد و حتی آتش یک درگیری نظامی را مشتعل سازد. «دنی راسل» دستیار سابق وزیر امور خارجه می‌گوید: «عایق بسیار کمی روی سیم‌کشی روابط باقی مانده است و تصور اتصال برخی از سیم‌ها به هم و شروع آتش‌سوزی دشوار نیست.» قدرت نظامی چین - برای اولین‌بار- فتح تایوان را قابل تصور و شاید حتی وسوسه‌انگیز جلوه داده است. ایالات متحده می‌خواهد هرگونه تهاجمی را خنثی کند؛ اما می‌بیند که استیلای نظامی‌اش در آسیا در حال رنگ باختن است. آمادگی نظامی تایوان کاهش یافته است؛ درحالی‌که مردمان این جزیره به‌طور فزاینده‌ای در برابر اتحاد مقاومت می‌کنند. هر سه (چین، آمریکا و تایوان) به دنبال نشان دادن راه‌حلی برای جلوگیری ازجنگ هستند. این بی اعتمادی خطر تشدید تنش و عدم محاسبه درست را به دنبال دارد. در یک مورد وخامت‌بار در اکتبر ۲۰۲۰، گزارش های اطلاعاتی آمریکا به شکل جزئی و دقیق نشان داد که چگونه رهبران چین نگران بودند که مبادا پرزیدنت ترامپ دست به حمله بزند. همین نگرانی‌ها بود که باعث شد ژنرال مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش به همتای چینی خود اطلاع دهد که چنین امری رخ نخواهد داد. «ایوان مِدِروس» که از اعضای شورای امنیت ملی دوران اوباما بود، می‌گوید: «مساله تایوان دیگر مساله‌ای حاشیه‌ای یا آنتیک نیست، بلکه تبدیل به مساله‌ای محوری در رقابت استراتژیک چین و آمریکا شده است.» رهبر جاه‌طلب چین «شی جین پینگ» اکنون بر توانمندترین ارتش چین در تاریخ این کشور اتکا دارد. برخی استدلال می‌کنند که «شی» که تا سال ۲۰۲۲ در مسند قدرت است، می‌تواند در دوران زعامت خود تایوان را ضمیمه چین سازد.
رئیس‌جمهور چین روز شنبه در پکن گفت که استقلال تایوان «تهدید جدی بر روحیه و امنیت ملی است.» او گفت که کشورش خواهان وحدت مسالمت‌آمیز است و در عین حال افزود: «هیچ‌کس نباید قدرت عزم، اراده قاطع و توانایی نظامی مردم چین را برای دفاع از یکپارچگی ملی و وحدت سرزمینی نادیده بگیرد.» تعداد کمی معتقدند که جنگ قریب‌الوقوع یا از پیش تعیین‌شده وجود دارد تا حدی به این دلیل که پس‌لرزه‌های اقتصادی و دیپلماتیک برای چین سرسام آور خواهد بود. با وجود این حتی اگر پروازهای اخیر به حریم هوایی تایوان صرفا به‌عنوان فشار سیاسی باشد نه مقدمه‌ای برای جنگ، قدرت مالی، سیاسی و نظامی چین حفظ امنیت جزیره را به یک تلاش بسیار پیچیده تبدیل کرده است. تا همین اواخر آمریکا معتقد بود که می‌تواند جاه‌طلبی‌های سرزمینی چین را تحت کنترل نگاه دارد؛ اما برتری نظامی‌ای که آمریکایی‌ها مدت‌هاست از آن برخوردارند شاید کافی نباشد. وقتی پنتاگون در اکتبر ۲۰۲۰ یک برنامه جنگی را سازماندهی کرد، یک «تیم آبی» آمریکایی در جنگی شبیه‌سازی‌شده بر سر تایوان دست به رقابت و نبرد در برابر سلاح های جدید چینی زد. چین اکنون با اطمینان بیشتری عمل می‌کند و این تا حدودی به این دلیل است که بسیاری از مقام‌ها از جمله «شی» به این دیدگاه باور دارند که قدرت آمریکا در مسیر افول قرار گرفته است. ناتوانی آمریکا در حل مساله کووید-۱۹ و آشفتگی‌های سیاسی این کشور چنین دیدگاه‌هایی را تقویت کرده است.
