روابط آمریکا و ونزوئلا در عصر بایدن
خوان گوایدو نیز اخیرا با هدف کسب حمایت متحدان خود به‌ویژه اروپا و ایالات‌متحده به این کشورها سفری داشت. از سوی دیگر نیکولاس مادورو پس از ریاست‌جمهوری جو بایدن بارها علاقه‌مندی خود را برای بهبود روابط و از بین بردن تنش‌ها بین واشنگتن و کاراکاس مطرح کرده است. آخرین واکنش ایالات‌متحده به این پیشنهاد نیز این بوده که مادورو در صورتی می‌تواند برای حل مشکلات ناشی از تحریم‌ها با آمریکا وارد گفت‌وگو شود که با گوایدو به تفاهم و مصالحه‌ای دست پیدا کنند تا یک انتخابات شفاف و قابل راستی‌آزمایی با نظارت ناظران در ونزوئلا برگزار کنند.
بنابراین فقط در این صورت می‌توان امیدوار بود که آمریکایی‌ها برخی از تحریم‌های بشردوستانه و انسان‌دوستانه را در ونزوئلا کاهش دهند. هرچند در مجموع تا زمانی که حزب سوسیالیست انعطاف‌ناپذیری خود را داشته باشد و بر موضع خود باقی باشد بسیار بعید است تحولی در روابط دوجانبه آمریکا و ونزوئلا پدید آید؛ چراکه در عمل اکنون ونزوئلا میدان بازی قدرتهای بزرگی مانند روسیه و چین نیز شده که بحث ورود قدرتهای استراتژیک به این عرصه، تاثیر خود را بر روابط دوجانبه این دو کشور گذاشته است.
سیاست فعلی آمریکا در قبال ونزوئلا را می‌توان ادامه و استمرار سیاست تحریم منتها با شدت کمتر دانست. سیاستی که از دوره باراک اوباما شروع شد، در دوره دونالد ترامپ بسیار شدت گرفت اما اکنون وضعیتی تقریبا خنثی پیدا کرده است.
آمریکایی‌ها همچنان منتظر هستند این تحریم‌ها تاثیر خود را در ونزوئلا برجای بگذارد و بتواند این کشور را پای میز مذاکره با مخالفان بکشاند. هرچند اکنون آمریکایی‌ها یک گام به عقب نهاده‌اند و می‌گویند مسائل و مشکلات ونزوئلا داخلی است و در داخل باید حل و فصل شود البته به شرط آنکه همه سیاستمداران به‌ویژه حاکمان و اپوزیسیون بتوانند به یک تفاهم دوجانبه دست پیدا کنند.
در حال حاضر روسیه، چین، آمریکا و اتحادیه اروپا چهار بازیگر اصلی در قبال ونزوئلا هستند که در این بین روسیه اخیرا و پس از آنکه روابط ونزوئلا با آمریکا در دوره ترامپ تیره شد، حضور نظامی خود را در این کشور تقویت کرد و قراردادهای متعددی بین دو کشور به امضا رسید. این توافقات اغلب در حوزه نظامی، انرژی و داروسازی است.
البته این روابط موجب حساسیت آمریکایی‌ها شده است و مسکو در پاسخ به انتقادات واشنگتن می‌گوید به دعوت مادورو، وارد این بازی شده است. از دیگر سو باید توجه داشت مشکلات ونزوئلا به خصوص مشکلات اقتصادی در سطح بالا همچنان باقی است و این کشور اخیرا به دنبال جذب سرمایه‌گذاری‌های نفتی و خارجی بوده که در این بین روسیه مهم‌ترین بازیگر در بحث‌های اقتصادی و نظامی با کاراکاس محسوب می‌شود. هر چند مسکو قادر نیست به تنهایی این مساله را پوشش دهد. چراکه ساختار پالایشگاه‌های ونزوئلا یک ساختار مستهلک شده است و نیاز به نوسازی، بازسازی و جذب سرمایه‌های کلان دارد که تحقق این امر به تنهایی از روسیه ساخته نیست و متاسفانه کماکان مشکلات باقی خواهد ماند. همچنین به‌نظر می‌رسد تا زمانی که مادورو و حزب سوسیالیست تجدیدنظری در مورد برگزاری انتخابات آزاد نکنند یا به مصالحه‌ای با گوایدو نرسند، شاهد ادامه همین وضعیت خواهیم بود. در خصوص مناسبات بروکسل و کاراکاس نیز باید مدنظر داشت که در اسفند ۹۹ و فروردین ۱۴۰۰ شاهد یک تنش گسترده میان ونزوئلا و اروپا بودیم. از یک سو بخشی از کشورهای اروپایی به‌دلیل کاهش کارآیی گوایدو، رسمیت ریاست‌جمهوری ایشان را پس گرفتند و از سوی دیگر با این استدلال که انتخابات برگزار شده در ونزوئلا موجب تضعیف دموکراسی و حاکمیت قانون شده، ۱۹ تن از مقامات دولت ونزوئلا را تحریم و سفیر کاراکاس در اتحادیه اروپا را اخراج کردند. ونزوئلا نیز متقابلا سفیر اتحادیه اروپا را اخراج کرد. بنابراین روابط بروکسل و کاراکاس بسیار تنش‌زا شده است و بعید به‌نظر می‌رسد تا زمان در قدرت بودن مادورو و به مشروعیت نشناختن حکومت ایشان از سمت اتحادیه اروپا تغییری در این وضعیت ایجاد شود.
روابط چین و ونزوئلا نیز حائز اهمیت است؛ از آنجا که چینی‌ها در مسائل اقتصادی خیلی دقیق هستند، روابطشان با ونزوئلا نسبت به روسیه کمتر است. آنها یک اتحاد نفتی با ونزوئلا دارند و مادورو ترجیح داده بحث ورود یوآن در این کشور شدت بگیرد. حتی سیاست جدید حوزه آمریکای لاتین این است که بحث رمزارزها در آنجا افزایش پیدا کند و در این راستا السالوادور اولین کشوری بود که بیت‌کوین را به رسمیت شناخت. سیاست مادورو نیز در این سال‌ها این بود که پیگیر بحث رمزارز و استفاده از طلا در مبادلات کالایی باشد تا بتواند وابستگی‌اش را به دلار کاهش دهد؛ بنابراین اتحاد نفتی چین و ونزوئلا در مرحله دوم قرار دارد.
در نهایت در ارتباط با توافق احتمالی مادورو و خوان گوایدو می‌توان گفت مادورو و حزب سوسیالیست باید تصمیمات سختی در این حوزه بگیرند. اگر این تصمیمات سخت گرفته نشود بعید به‌نظر می‌رسد چشم‌اندازی برای حل مشکل وجود داشته باشد؛ زیرا مادورو کماکان در حال پیگیری دور زدن تحریم‌ها و حل مشکلات از طریق راه‌هایی به غیر از مصالحه با ایالات‌متحده و گروه‌های اپوزیسیون است. لذا این احتمال خیلی کمرنگ است که مادورو در کوتاه‌مدت یا میان‌مدت به مصالحه‌ای با اپوزیسیون دست پیدا کند.
