تا‌ثیر پاندمی بر روابط ژئوپلیتیک

کریستین اشمیت، نماینده عالی جدید جامعه بین‌المللی در بوسنی‌وهرزگوین، اولین حضور بین‌المللی خود را در این مجمع داشت و خانم دوبراوکا شوئیتسا کمیسار اروپا برای دموکراسی و ماریا پیچینوویچ بوریچ دبیرکل شورای اروپا نیز در این همایش شرکت کردند. آندره پلینکویچ نخست‌وزیر کرواسی میزبان سخنرانی مقدماتی  را انجام داد. به گفته او کرواسی  موقعیت مالی خود را در برابر زمین‌لرزه‌های ویرانگر و پاندمی، حفظ کرد. کرواسی آموخت که چگونه در برابر فشار مقاومت و منابع مالی قابل‌توجهی را جذب کند تا‌ توسعه واقعی شهروندان را فراهم آورد که از دو جهت انجام می‌شود: اول، پیوستن به منطقه شنگن در سال آینده و دوم، پیوستن به حوزه یورو  که اوایل سال ۲۰۲۳ تمام معیارهای ورود به منطقه یورو را برآورده می‌کند. به گفته او، کمیسیون اروپا برای طرح ملی بهبود کرواسی به میزان ۳/ ۶میلیارد یورو چراغ سبز نشان داده است که طبق گفته کمیسیون اروپا می‌تواند تولید ناخالص داخلی را ۹/ ۲درصد افزایش دهد و ۲۱هزار شغل جدید تا‌ سال ۲۰۲۶ ایجاد کند.

بویار عثمانی، وزیرخارجه مقدونیه شمالی به اجلاس اخیر «مجمع پرسپا برای دیالوگ» در شهر اوهرید، روند اصلاحات برای آغاز مذاکرات عضویت در اتحادیه اروپا و انتظارات کشورهای نامزد عضویت اشاره کرد. به باور او «اتحادیه اروپا باید راهی برای الحاق بالکان غربی بیابد تا‌ از این طریق ساماندهی جغرافیایی و سیاسی قاره اروپا صورت گیرد. این روند از اهمیت راهبردی برای هر دو طرف برخوردار است و در این راستا‌ مشارکت‌دادن بیشتر کشورهای بالکان غربی در بحث‌های مربوط به آینده اروپایی الزامی است.»

نیکولا دیمیتروف، معاون نخست‌وزیر مقدونیه شمالی در امور اروپایی اخیرا تا‌کید کرده بود تحولات تا‌سف‌بار مربوط به مقدونیه شمالی درباره اعتبار اتحادیه اروپا در منطقه‌ای که طبیعتا‌ باید اروپایی باشد، نگرانی جدی به‌وجود آورده است. ما در این مسیر توانسته‌ایم با یونان به توافق برسیم؛ چون یونان حق ما را برای تعیین هویت خود به رسمیت شناخت. این پرسش که ما چه کسی هستیم و به چه زبانی صحبت می‌کنیم، در قرن ۲۱ یک مساله داخلی است و اینکه طرف دیگری این موضوع را مطرح می‌کند، نه‌تنها امری غیراروپایی است، بلکه حرکت بسیار نادرستی است. وزیرخارجه یونان مدعی شد در دیدار با همتا‌ی مقدونیه شمالی تا‌کید کرده که «اجرای دقیق توافقنامه پرسپا، پیش‌شرط تقویت بیش از پیش روابط دوجانبه و روابط اتحادیه اروپا با مقدونیه شرقی است.»

دندیاس، وزیرخارجه یونان که در این همایش شرکت داشت، تا‌کید کرد این منطقه از اهمیت حیاتی برای نفوذ و اعتبار اتحادیه اروپا برخوردار است. هدف اصلی اتحادیه اروپا کمک به کشورهای غرب بالکان در تحقق تمامی شرایط لازم برای الحاق به این اتحادیه و حمایت از اصول بنیادین دموکراسی، حکومت قانون، اصلاحات اقتصادی و انطباق با ارزش‌های اصلی اروپایی است. آتن از تبدیل شدن غرب بالکان به «اقتصاد بازار کارآمد» حمایت خواهد کرد. مذاکره با مقدونیه شمالی و آلبانی برای آغاز مذاکرات الحاقی این کشورها موفقیت بزرگی است. تمایل مونته‌نگرو و صربستا‌ن جهت پیروی از روش جدید گسترش اتحادیه اروپا را مثبت ارزیابی می‌کنم. او حمایت خود از روند الحاقی مونته‌نگرو به اتحادیه اروپا را تکرار کرد. وزیر خارجه یونان در حاشیه این اجلاس با «مثیو پالمر» دستیار معاون وزیر خارجه آمریکا دیدار و پیرامون مقابله با چالش‌های منطقه، روند الحاقی کشورهای غرب بالکان به اتحادیه اروپا، تحولات شرق مدیترانه، چالش‌های غرب بالکان و تلاش برای حل وفصل آنها در چارچوب اتحادیه اروپا گفت‌وگو کرد.

نخست‌وزیر یونان اخیرا در اجلاس سران «فرآیند برلین» برای غرب بالکان که به ابتکار آلمان تشکیل شده است، تا‌کید کرده بود حمایت از روند الحاقی کشورهای غرب بالکان به اتحادیه اروپا به‌عنوان گزینه راهبردی یونان همچنان به قوت خود باقی است. این ابتکار کمک اساسی به توسعه اجتماعی-اقتصادی کشورهای منطقه غرب بالکان ارائه داده و روند الحاقی آنها به اتحادیه اروپا را تسریع بخشیده است. هدف این ابتکار ترویج همکاری منطقه‌ای و تقویت روند الحاقی کشورهای غرب بالکان به اتحادیه اروپا از طریق توسعه اقتصادی و همکاری است.

آنژه لوگار، وزیر خارجه اسلوونی نیز در این همایش شرکت داشت. اسلوونی که ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را از ۱۰تیر برعهده دارد، معتقد است مقاومت اتحادیه اروپا، بهبود اقتصادی و کنفرانس آینده اروپا مورد تمرکز ریاست اسلوونی قرار خواهد گرفت. فقط همکاری سازنده همه طرف‌های ذینفع می‌تواند به پیشرفت در این زمینه‌ها منجر شود. در مورد اولویت‌های سیاست خارجی، اسلوونی بیشتر توجه خود را به همسایگی اروپا به‌ویژه به کشورهای بالکان غربی معطوف خواهد کرد. این کشور به گسترش اتحادیه اروپا نه‌تنها به‌عنوان یکی از سیاست‌ها، بلکه در قالب تصمیم استراتژیک با هدف تقویت امنیت و ثبات در اتحادیه و منطقه گسترده‌تر و توجه ویژه به نشست اتحادیه اروپا و بالکان غربی که ۶ اکتبر ۲۰۲۱ در اسلوونی برگزار می‌شود، اشاره کرد.

به اعتقاد کریستین اشمیت، نماینده عالی جدید جامعه بین‌الملل در بوسنی وهرزگوین برای پیشرفت جدی‌تر ۶کشور بالکان غربی به‌سوی اتحادیه اروپا، حذف اختلافات و موانع موجود بین این کشورها ضروری است. عضویت بوسنی در اتحادیه اروپا باید در دستور کار سیاسی باقی بماند. مساله داخلی موجود مساله‌ای بین اکثریت و اقلیت نیست، بلکه مشکلی بین سه قوم و دیگران است. به کسانی که هنوز خیالاتی در سر می‌پرورانند که خوب است مرزها تغییر کند یا کشورهای جدیدی ایجاد شوند، می‌گویم که زمان این امر گذشت.