فلسطینی‌ها پیروزی مقاومت را جشن گرفتند
آتش‌بس در غزه
عکس: AFP
«آویو کوخاوی»، فرمانده ارتش اسرائیل و «ناداو آرگامان»، رئیس سازمان امنیت داخلی در نشست حدودا سه ساعته کابینه امنیتی این رژیم، آنچه را که «دستاوردهای بی‌سابقه» از عملیات جنگی ۱۱ روزه نامیدند، برای وزیران تشریح کردند تا موافقت آنان را با آتش‌بس کسب کنند. در همین راستا، خبر آتش‌بس اوایل صبح دیروز جمعه در رسانه‌های جهان منتشر شد. به نوشته گزارشگران الجزیره، حماس و جهاد اسلامی هم در بیانیه‌های جداگانه‌ای آتش‌بس را تایید و اعلام کردند که این آتش‌بس در ساعت ۲ بامداد جمعه اجرایی شد. با اعلام این خبر، هزاران نفر از مردم غزه و سرزمین‌های فلسطینی در خیابان‌ها به پایکوبی پرداختند و با اهتزاز پرچم فلسطین، انگشت خود را به شکل «V» و به نشانه پیروزی تکان می‌دادند.
به گزارش الجزیره، در این درگیری‌های ۱۱ روزه (تا پایان پنج‌شنبه شب) دست کم ۲۳۲ فلسطینی از جمله ۶۵ کودک و ۳۹ زن شهید و ۱۹۰۰ نفر دیگر زخمی شدند. در طرف اسرائیل هم ۱۲ نفر کشته شدند. این درگیری ۱۱ روزه از سال ۲۰۱۴ به این سو بی‌سابقه بوده است. منابع محلی اعلام کردند در نواحی مختلف شهر غزه با آغاز آتش‌بس و پس از نزدیک به دو هفته درگیری خونین، آرامش حاکم شده است. به گفته منابع محلی [و تا لحظه تنظیم این گزارش] هیچ حمله‌ای از سوی دو طرف صورت نگرفته است. ۱۱ روز جنگ خونین خسارات شدیدی به زیرساخت‌های مسکونی و تجاری، موسسات دولتی، اراضی کشاورزی و دیگر تاسیسات در غزه و اراضی اشغالی وارد کرد. همچنین در این درگیری‌ها ۷۵ هزار فلسطینی از منازلشان آواره و ۱۴۴۷ منزل مسکونی در غزه تخریب شد. نیروهای مقاومت فلسطین همچنین در این نبرد ۱۱ روزه بیش از ۴هزار موشک و راکت به اراضی اشغالی شلیک کرده و فرودگاه‌ها و پایگاه‌های هوایی اسرائیل را هدف گرفتند.
مصر در روزهای اخیر هیاتی را برای برقراری آتش‌بس راهی تل‌آویو و غزه کرده بود. کوشش‌های مصر به دور از جنجال و در حالی ادامه یافت که این کشور فعلا تنها خواهان آتش‌بس متقابل شده و شرطی به طرفین ارائه نکرده است. مصر تاکید کرده که پس از اطمینان یافتن از موفقیت آتش‌بس، برای دستیابی به جزئیات یک توافق به تلاش ادامه خواهد داد. زمزمه موافقت اسرائیل با آتش‌بس پس از آن قوی‌تر به گوش رسید که جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا ظهر چهارشنبه (۲۹ اردیبهشت) در چهارمین تماس تلفنی با بنیامین نتانیاهو از آغاز این بحران، تاکید کرد که انتظار دارد آتش‌بس سریعا به دست آید. (روزنامه «دنیای‌اقتصاد» روز پنج‌شنبه ۳۰ اردیبهشت ماه در گزارشی با عنوان «تقسیم کار کنگره و کاخ سفید در مورد جنگ غزه» به این مساله پرداخته بود. در بخشی از این گزارش به نقل از نیویورک‌تایمز نوشته شده بود: «رئیس‌جمهور آمریکا در تماس تلفنی خود با نتانیاهو اگرچه لحنی دیپلماتیک داشت، اما در خفا پیغام‌های تند و تیزی به او داده و از نتانیاهو خواسته تا جنگ را پایان دهد و به آتش‌بس بیندیشد. این گزارش معتقد است که بایدن هم در داخل و هم در خارج تحت فشار است تا برای پایان دادن به بحران چاره‌ای بیابد.»)
واکنش‌های جهانی به آتش‌بس
آتش‌بس غزه مورد استقبال سازمان ملل، آمریکا، اتحادیه اروپا و کشورهای جهان قرار گرفت و سازمان ملل از طرف‌های درگیر خواست به آتش‌بس پایبند باشند. جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا از این آتش‌بس استقبال کرد و گفت، فکر می‌کنم که یک فرصت واقعی برای پیشرفت داریم و من خود را متعهد می‌دانم که در راستای دستیابی به آن تلاش کنم. رئیس‌جمهوری آمریکا همچنین از نقش مصر در دستیابی به این آتش‌بس تقدیر کرد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در سخنانی در نشست ویژه مجمع عمومی سازمان ملل برای بررسی این بحران جنگی، گفت که جهان در روزهای گذشته شاهد «یک موج خطرناک و وحشتناک از خشونت کشنده در سرزمین‌های فلسطینی، به‌ویژه در غزه و نیز در اسرائیل» بود. گوترش گفت: «از بمباران بی‌وقفه‌ای که نظامیان اسرائیل از هوا و زمین متوجه غزه کردند، به شدت شوکه شدم؛ خشونت‌هایی که بیش از ۶۰ کودک را کشت و هزاران تن را زخمی کرد.» وی در حالی که عمیقا متاثر بود، افزود: «اگر جهنمی روی زمین باشد، زندگی کودکان در غزه است.»
از سوی دیگر، وزیران خارجه آلمان، اسلووانی و چک «برای بیان همبستگی با صهیونیست‌ها که مورد حمله راکتی بودند»، به اسرائیل رفته و با نخست‌وزیر این رژیم دیدار کردند. «رشید- الصفین- صدیقی» در بخش دیگری از گزارش خود نوشتند: چین هم اعلام کرد کمک‌هایی برای مردم غزه ارسال کرده و همچنین آمادگی خود را برای بازسازی غزه اعلام کرد. پاکستان هم از آتش‌بس استقبال کرد. با این حال، تظاهراتی در سراسر این کشور قرار است برگزار شود تا با مردم فلسطین ابراز همدردی کنند. وزیر خارجه پاکستان این آتش‌بس را «قدرت جمعی و اقدامی متحد» توصیف کرد. رئیس‌جمهور آمریکا نیز وعده مشارکت کشورش در زمینه کمک انسانی و بازسازی در نوار غزه را داد. بایدن اعلام کرد آمریکا با سازمان ملل و دیگر بازیگران بین‌المللی همکاری خواهد کرد «تا به ارائه کمک‌های انسانی سریع و هماهنگی حمایت بین‌المللی از مردم در غزه و همچنین از تلاش‌ها برای بازسازی غزه بپردازد.» بایدن گفت: «ما این کار را در شراکت کامل با تشکیلات خودگردان فلسطین و نه با حماس به شیوه‌ای که به حماس اجازه دوباره پر کردن زرادخانه نظامی‌اش را ندهد انجام خواهیم داد.» الجزیره در گزارش خود که در حال به‌روزرسانی بود نوشت: مقام‌های حماس به رویترز گفتند که اسرائیل باید از اشتباهات خود در بیت المقدس دست بردارد. حماس افزود: «انگشت‌مان روی ماشه است» و «در صورت لزوم شلیک خواهیم کرد.»
روایت‌های جنگ
نیویورک‌تایمز نیز در مجموعه گزارش‌هایی که پیوسته به‌روزرسانی می‌شد، نوشت: جمعه صبح آژیرها قطع شده بود و سکوت و آرامش همه‌جا را فراگرفته بود.
اگرچه در ساعات اولیه آتش‌بس درگیری‌های اندکی گزارش شد اما پس از آن صدایی از بمب و موشک و خمپاره شنیده نشد. مردم غزه هم این آتش‌بس «شکننده» را جشن گرفتند. با وجود آتش‌بس اما طرفین روایت‌های خود را دارند. اسرائیل عملیات خود را «محافظ دیوارها» نامید. مقام‌های رژیم صهیونیستی معتقدند در این درگیری به اهدافی که تعیین کرده بودند، دست یافته‌اند. مقام‌های سیاسی و نظامی ارشد این رژیم از «دستاوردهای بی‌سابقه» سخن می‌گویند اما شواهد حاکی است که در میان مقام‌ها و نیز مفسران اسرائیلی اتفاق‌نظری وجود ندارد. «یعکوو شبتای» فرمانده کل پلیس اسرائیل، یک نماینده راستگرای افراطی مجلس اسرائیل را باعث و بانی خیزش جدید اعراب علیه اسرائیل معرفی کرد. به گفته برخی از مقامات اسرائیلی «ایتامار بن‌گویر» آتش‌بیار بحران در محله «شیخ جراح» بود اما او هنوز حامیان پرقدرتی در میان سیاستمداران و جامعه اسرائیل دارد. در سوی دیگر، مفسران رسانه‌های اسرائیل اذعان دارند که این عملیات با وجود خسارات و تلفات زیاد در غزه، موقعیت حماس در میان فلسطینیان کرانه باختری و شرق بیت‌المقدس را تقویت و جایگاه حکومت خودگردان فلسطینی و جنبش فتح را تضعیف کرد. این مفسران گفتند که تلاش این رژیم برای ترور فرماندهان و مقامات ارشد حماس در غزه ناکام بوده و تنها چند شبه‌نظامی میان‌پایه در میان حماس و جهاد اسلامی فلسطین شهید شدند. از سوی دیگر، این بحران این بار موجب همبستگی بی‌سابقه میان فلسطینیان و اعراب در اسرائیل با غزه شد و درگیری‌های هولناک میان یهودیان و اعراب در ده‌ها شهر اسرائیل، هرج و مرجی بی‌سابقه در اسرائیل ایجاد کرد که مقام‌های ارشد اسرائیل آن را خطرناک‌تر از جنگ با غزه نامیدند. به نظر می‌رسد که در سوی اسرائیل روایت‌ها آشفته و متناقض است. اما طرف فلسطینی نام عملیات خود را «شمشیر قدس» گذاشته بود. به نظر می‌رسد که «روایت پیروزی» در میان گروه‌های فلسطینی روایتی قاطع‌تر و یکدست‌تر باشد. حماس مدعی است که «تن دادن» اسرائیل به آتش‌بس، «فرار از میدان در برابر حماسه پیروزی مقاومت است.» در هر حال، این باور وجود دارد که پایان عملیات جنگی ارتش اسرائیل در غزه سرآغاز بحران سیاسی جدیدی برای بنیامین نتانیاهو باشد. شماری از سیاستمداران احزاب راستگرای اسرائیلی که نتانیاهو ظاهرا همچنان امیدوار به تشکیل کابینه جدید بر اساس اتحاد با آنها بود، در ساعاتی که کابینه او برای موافقت با آتش‌بس تشکیل جلسه داده بود، شدیدا به وی حمله کرده و او را به ضعف و تن دادن به خواسته‌های حماس متهم کردند.
