ماموریت روسیه در سرزمینهای اشغالی
به گفته ریاض المالکی، وزیر خارجه فلسطین، در سال‌های اخیر بین روسای جمهوری فلسطین و روسیه دیدارهای منظم برگزار می‌شد اما به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا، برگزاری چنین دیدارهایی فعلا ناممکن است. مسکو تعهد عمیقی در حمایت از تلاش‌های دولت رام‌الله برای ساختن نهادهای داخلی از خود نشان داده است. طرف فلسطینی علاقه‌مندی خود برای دریافت محموله‌های بیشتر واکسن روسیه را مورد تاکید قرار داد و امیدوار است در آینده نزدیک مقادیر بیشتری از واکسن روسی در اختیار طرف فلسطینی قرار گیرد. مسکو قصد دارد به منظور کمک به فلسطین جهت مبارزه با بیماری‌های مسری تجهیزات پزشکی به این کشور ارسال کند. مسکو در حال رایزنی با سازمان جهانی بهداشت برای کمک به فلسطین جهت کنترل بیماری «کووید-۱۹» و بهبود وضعیت بهداشتی در این کشور است. مسکو قصد دارد ۱۰ دستگاه پزشکی و ۱۰ دستگاه جراحی برای فلسطینی‌ها ارسال کند. این اقدام روسیه در حالی است که به گفته سازمان‌های حقوق‌بشری اسرائیل برخلاف قوانین بین‌المللی، از واکسینه شدن فلسطینی‌ها در برابر ویروس کرونا جلوگیری کرده و پنج میلیون ساکن کرانه باختری و نوار غزه بر خلاف قوانین بین‌المللی از دریافت واکسن کرونا محروم هستند. لاوروف تاکید کرد روسیه از آرمان‌های ملت فلسطین برای ایجاد حکومت مستقل در سرزمینهای اشغالی حمایت می‌کند و با هدف فعال‌سازی آن در حال رایزنی با سایر اعضای چهار جانبه است تا امکان تشکیل جلسه چهار جانبه‌ای در سطح وزرای خارجه را بررسی کند. به گفته روسیه، فلسطینی‌ها همواره خواهان این بوده‌اند که «گروه چهارجانبه» نقش میانجی را ایفا کند و اعضای گروه چهارجانبه، از جمله اتحادیه اروپا و سازمان ملل نیز از این دیدگاه حمایت می‌کنند. گروه چهارجانبه کار خود را در سطح نمایندگان ویژه از سر گرفته است. وزیر خارجه روسیه می‌گوید ما تمام تلاش خود را به همراه شرکای خود در گروه چهارجانبه و طرف‌های دیگر برای تحکیم این رویکردها اختصاص می‌دهیم و از ابتکار رئیس‌جمهور فلسطین، برای برگزاری یک کنفرانس بین‌المللی حمایت می‌کنیم. این ابتکار پیش‌تر توسط روسیه مطرح شد و در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسید. مسکو امیدوار است که هیچ کسی کارهای مربوط به سازماندهی کنفرانس بین‌المللی حل و فصل خاورمیانه را معطل نکند، وضعیت ایجاب می‌کند که تصمیمات سریع و مسوولانه‌ای اتخاذ شود. از طریق گروه چهار خاورمیانه و در چارچوب تعامل این گروه با اتحادیه کشورهای عربی می‌توان این کار را به پیش برد. به باور لاوروف اگرچه در امور فلسطین و اسرائیل اتفاقات زیادی افتاده است اما با آموختن از تجربیات گذشته، سعی خواهیم کرد که وقفه‌ای رخ ندهد.
البته لاوروف به طور دقیق مشخص نکرد که چه زمانی چنین جلسه‌ای می‌تواند برگزار شود. روسیه که ایده‌هایی برای از سرگیری روند مذاکرات حل و فصل خاورمیانه دارد از عدم توافقات امیدوار‌کننده در مورد چگونگی از سرگیری روند صلح و مذاکرات صلح نگران است. ما به طور کامل وضعیت حل و فصل فلسطین و اسرائیل را بررسی کردیم، نگرانی‌های جدی در مورد تشدید اوضاع در بیت‌المقدس شرقی و در اطراف نوار غزه داریم. معتقدیم که تنش‌زدایی فوری که به نفع فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها باشد، ضروری است. ما این کار را هم به‌صورت دو جانبه با استفاده از روابط خود با طرفین و دیگر کشورهای منطقه و هم به عنوان عضوی از گروه چهار خاورمیانه انجام خواهیم داد. به اعتقاد روسیه عادی‌سازی روابط میان اسرائیل و کشورهای عربی نباید توجه بین‌المللی به مساله فلسطین را به حاشیه ببرد. موضع مسکو از ۲۰ سال پیش تاکنون لزوم از سرگیری گفت‌وگوی مستقیم میان فلسطینیان و اسرائیلی‌هاست. روسیه از گذشته نسبت به مناقشه فلسطین حساس بوده و تلاش دارد در این زمینه ایفای نقش کند. روسیه نسبت به خطرات لغو توافق‌نامه اسلو نگران است، زیرا در این صورت اسرائیل بار مالی حمایت از تشکیلات خودگردان فلسطین که برعهده اتحادیه اروپا، آمریکا و کشورهای عربی است را متحمل خواهد شد. مساله‌ای که از یکسو مغایر با برنامه‌های اسرائیل است و از سوی دیگر می‌تواند به فروپاشی تشکیلات خودگردان فلسطین منجر شود. روسیه همواره حامی اتحاد گروه‌های فلسطینی با یکدیگر بوده است. در این راستا روسیه بارها میزبان این گروه‌ها در مسکو بوده است. همچنین در توافق آشتی ملی میان فتح و حماس که در قاهره به امضای طرفین رسید، روسیه نقش قابل توجهی ایفا کرد. مسکو همواره بر موضع خود در غیرقانونی بودن شهرک‌سازی رژیم اسرائیل در اراضی فلسطین از جمله قدس شرقی تاکید کرده و بارها از شهرک‌سازی اسرائیل در سرزمینهای فلسطین انتقاد و اعلام کرده که این اقدامات غیرقانونی امکان برقراری صلح عادلانه و توافق بین فلسطین و اسرائیل را کاهش می‌دهد. به باور مسکو، ادامه شهرک‌سازی اسرائیل، دورنمای تحقق راهکار ایجاد دو دولت برای حل مناقشه فلسطین و اسرائیل را از بین می‌برد و امکان دستیابی به صلح عادلانه و پایدار در منطقه خاورمیانه را کاهش می‌دهد. در حوزه سیاسی، روسیه به تاسیس حکومت مستقل فلسطین بر مبنای قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل و اصل ایجاد دو کشور مستقل پایبند است و از طرفین می‌خواهد به قطعنامه‌های مربوط به مجمع عمومی سازمان ملل در ایجاد دو دولت احترام گذاشته شود. به باور روسیه، تلاش‌های جامعه جهانی باید بر اجرای توافقات موجود به منظور ایجاد حکومت فلسطین بر اساس اصل دو دولتی متمرکز باشد. در مورد مساله قدس روسیه اعتقاد دارد که قدس باید به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شود که حاکمیت بخش غربی را اسرائیل و حاکمیت بخش شرقی را فلسطین بر عهده داشته باشد. زمانی که دولت ترامپ یکجانبه قدس را پایتخت اسرائیل نامید، روسیه ضمن ابراز نگرانی از این تصمیم، به صراحت اعلام کرد که قدس شرقی را پایتخت فلسطین می‌داند. روسیه نه تنها برخی از گروه‌های فلسطینی نظیر حماس را به عنوان یک گروه تروریستی شناسایی نکرده، بلکه با آنها روابط نسبتا نزدیکی دارد.
