در دوران کرونا ۴/ ۵ هزار میلیارد دلار در جهان پس‌انداز شده است
اقتصاد در میانه بیم و امید
روند رو به رشد اطمینان مصرف‌کنندگان نشان می‌دهد که با بازگشایی مغازه‌ها و رستوران‌ها در زمانی که محدودیت‌های کرونایی برای کنترل ویروس کاهش می‌یابد خریداران تمایل دارند مجددا به خرید بازگردند. در سه ماه اول امسال شاخص جهانی اطمینان مصرف‌کننده با روندهای صعودی در تمامی مناطق جهانی به بیشترین میزان خود از زمان شروع محاسبه آن در سال ۲۰۰۵ رسیده است. مارک‌زندی اقتصاددان ارشد در مودیز می‌گوید: با نزدیک شدن کشورها به ایمنی جمعی و افزایش بازگشایی‌ها، رها شدن تقاضاهایی که در این دوران نهفته بودند همراه با جاری شدن پس‌اندازهای اضافی موجی از افزایش یکباره در هزینه‌کرد از سوی مصرف‌کنندگان در سراسر جهان را ایجاد خواهد کرد. طبق تخمین‌های مودیز در صورتی که مصرف‌کنندگان دو سوم از پس‌اندازهای خود را که در این دوران انباشته‌اند،خرج کنند، تولید جهانی ۲ درصد در سال جاری و سال آینده افزایش خواهد یافت.
به‌رغم اینکه اقتصاد جهانی در سال گذشته بیشترین افت تولید را در تاریخ معاصر متحمل شده است درآمد خانوارها تا حد زیادی به وسیله طرح‌های محرک اقتصادی دولت در اکثر کشورهای پیشرفته محافظت شده است. مصرف‌کنندگان همچنین در مواجهه با عدم اطمینان زیاد در ارتباط با شغل و درآمد و به‌دلیل تعطیل یا محدود شدن بسیاری از مشاغل خدماتی، هزینه‌های خود را کاهش داده اند. در نتیجه براساس داده‌های OECD در سال ۲۰۲۰ نرخ پس‌انداز خانوار در بسیاری از اقتصادهای پیشرفته به بالاترین سطح خود در قرن اخیر رسیده و سپرده‌های بانکی در بسیاری از کشورها به سرعت افزایش یافته است. به گفته زندی پس‌انداز بیش از حد در اقتصادهای توسعه یافته به ویژه در آمریکای شمالی و اروپا که تعطیلی‌های سفت و سخت به‌طور گسترده‌ای به اجرا درآمده است و هزینه‌های دولت بالا بوده است، در میان سایر مناطق بیشترین است.
بر اساس تخمین‌های مودیز تنها در ایالات‌متحده آمریکا خانوارها بیش از ۲ هزار میلیارد پس‌انداز اضافی جمع کرده‌اند، که البته این قبل از انتقال‌های غول پیکر ۹/ ۱ هزار میلیارد دلاری بایدن برای برنامه محرک اقتصادی خود است. کریشنا گوها اقتصاددان شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ایورکور می‌گوید تمام اینها برای تقویت یک جهش مصرف طولانی مدت کافی هستند.
سیلویا آردانیا اقتصاددان نیز انتظار دارد یک شتاب نسبتا سریع در خرج کردن خانوارها در سال جاری در ایالات‌متحده و به میزان کمتری در انگلستان اتفاق بیفتد؛ هرچند هشدار می‌دهد که روند واکسیناسیون با سرعت کمتر می‌تواند به این معنی باشد که تقاضای بالقوه در منطقه یورو در سه ماه دوم و سوم سال جاری تحقق نخواهد یافت. تعدادی از کشورهای خاورمیانه که حمایت دولت‌ها در آنها سخاوتمندانه بوده است نیز پس‌انداز قابل ملاحظه‌ای دارند، در حالی که در آسیا پس‌انداز اضافی انباشته شده نسبت به سایر مناطق پایین‌تر است، چراکه همه‌گیری محدود شده و تاثیر آن بر رفتارهای خانوارها کمتر است.
در آمریکای جنوبی و اروپای شرقی نیز پس‌اندازها در نتیجه ضربه شدید همه‌گیری و حمایت‌های پایین از سوی دولت ها، کمتر است. با این وجود تاثیر همه‌گیری بسیار نابرابر بوده و پس‌اندازها در تمام مناطق عمدتا توسط خانوارهای ثروتمند جمع‌آوری شده اند.
شاخص اطمینان مصرف‌کننده محاسباتی مورنینگ کانزالت بهبودهای مداومی را بین ماه‌های ژانویه و آوریل در ۱۵ اقتصاد بزرگ جهان نشان می‌دهد، اما سهم بزرگ‌تری از خانوارهای با درآمد پایین گزارش کرده‌اند که شرایط مالی آنها در مقایسه با یک سال قبل بدتر شده است.
بر اساس داده‌های مورنینگ کانزالت بیش از یک سوم خانوارهای ثروتمند در بسیاری از کشورها از جمله چین، استرالیا، ایتالیا، روسیه و ایالات‌متحده گفته اند اکنون زمان مناسبی برای خریدهای بزرگ است، اما در مورد خانوارهای فقیرتر این‌گونه نبوده است.
یان هاتزیوس اقتصاددان گلدمن ساکس تخمین می‌زند تقریبا دو سوم پس‌انداز اضافی ایالات‌متحده آمریکا توسط ۴۰ درصد از ثروتمندترین مردم نگهداری می‌شود و می‌گوید که این امر می‌تواند مقیاس رشد اقتصادی را مهار کند؛ چراکه خانوارهای پردرآمد پس‌اندازهای خود را به جای خرج کردن نگهداری می‌کنند. آدام اسلتر اقتصاددان ارشد آکسفورد نیز می‌گوید در صورتی که عمده پس‌اندازهای انباشت شده توسط خانوارهای ثروتمند انجام شده باشد و اینها به جای افزایش درآمد به‌عنوان افزایش ثروت تلقی شوند، انتظار سطح بسیار پایین‌تری از هزینه‌کرد را خواهیم داشت.
طبق گزارش بانک انگلیس تقریبا سه چهارم از خانوارهای انگلیسی که افزایش در پس‌اندازشان را گزارش کرده‌اند در نظر دارند همچنان آن را در حساب‌های بانکی خود نگهداری کنند. مابقی اما در نظر دارند از پس‌انداز خود برای پرداخت بدهی، سرمایه‌گذاری یا بالابردن حقوق بازنشستگی‌شان استفاده کنند. این یافته‌ها نشان می‌دهد نسبت مصرف کنندگانی که پس‌اندازشان افزایش یافته و همچنین سرمایه‌گذاری در سهام، در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۱ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش درصدی دو رقمی داشته است.
