مسابقه واکسیناسیون در جهان

موارد ابتلا به کووید-۱۹ در سراسر اتحادیه اروپا به طور مداوم در حال افزایش است؛ به‌طوری‌که از ۲۰۰ میلیون در اواسط ماه فوریه به ۲۷۰ میلیون در آخر هفته گذشته رسیده است. این آمار همچنان با رکورد ۴۹۰ میلیونی اتحادیه اروپا در ماه نوامبر فاصله دارد اما با این وجود روندی نگران‌کننده است. اکثر مناطق ایتالیا از جمله رم و میلان اکنون به‌عنوان مناطق پرخطر طبقه‌بندی شده‌اند و تعطیلی ملی سه روزه برای عید پاک برقرار شده است. پزشکی در یکی از بیمارستان‌های ایتالیا به الجزیره گفته است: در ماه‌های دسامبر و ژانویه ثبات نسبی وجود داشت ولی حالا آمار به سرعت در حال بدتر شدن است. در بیمارستانی که او طبابت می‌کند در مرکز ایتالیا نگرانی‌هایی در مورد میانگین سن و وضعیت سلامتی بیماران وجود دارد و بسیاری از پزشکان متوجه تغییر شده‌اند به‌طوری‌که دیگر اکثریت با افراد مسن دارای بیماری‌های زمینه‌ای نیست و افراد ۵۰ ساله کاملا سالم نیز در میان بیماران هستند. در سراسر اروپای شرقی، در کشورهایی چون مجارستان، اسلواکی، لهستان و جمهوری چک، نیز آمار آلودگی به کووید-۱۹ در حال افزایش است.

ایتالیا اولین مرکز شیوع بیماری در هنگام شیوع ویروس در اروپا بود و تصاویر کامیون‌های نظامی در برگامو در حال حمل اجساد هنوز فراموش نشده است. اندکی پس از آن کشورهای اروپایی دیگر هم درگیر شدند. اما محققان حالا نسبت به موج سوم کرونا در اروپا هشدار می‌دهند.

ایتالیا و اسپانیا در سال گذشته بسیار تحت تاثیر موج اول کرونا قرار داشتند. دکتر مارتینز دوتجادا، استاد میکروبیولوژی انگلی به الجزیره گفت: برخی از کشورها به وضوح در معرض موج سوم قرار گرفته‌اند، اما در برخی دیگر مانند پرتغال و اسپانیا آمار و ارقام خیلی زیاد نیست. مارتینز نیز متقاعد شده است که روند کند واکسیناسیون در اروپا در پس این افزایش ابتلا قرار دارد.

مطابق آمار ردیاب واکسن بلومبرگ، اتحادیه اروپا به ازای هر ۱۰۰ نفر تنها ۸ دز واکسن تزریق کرده است در حالی که این آمار در انگلستان ۳۳ و در ایالات متحده آمریکا ۲۵ است. این روند آهسته تزریق به تاخیر در عرضه ماه ژانویه باز می‌گردد. از آن زمان در مورد واکسن مدرنا مشکلاتی در فرانسه و ایتالیا وجود دارد، ۹۰ میلیون دز واکسن استرازنکا تا پایان ماه مارس قول داده شده بود دو سوم کاهش داشته و هفته گذشته گزارش‌هایی منتشر شد مبنی‌بر اینکه عرضه واکسن جانسون و جانسون که به‌تازگی توسط آژانس دارویی اروپا تایید شده است، ممکن است با تاخیر روبه‌رو باشد.

به گفته مارتینز اگر اروپا با سرعت بیشتری عمل می‌کرد می‌توانستیم این شرایط را متوقف کنیم، قبرس در حال حاضر بیشترین تعداد افراد واکسینه در اروپا را داراست ولی حتی در آنجا هم واکسیناسیون برای ایجاد ایمنی گله‌ای انجام نشده است، که واکسیناسیون حداقل ۶۰ درصد مردم است. گرچه هر کشور به طور متفاوتی پیش می‌رود ولی به نظر نمی‌رسد تا قبل از پایان تابستان به آن نقطه برسیم، در اسپانیا که مطمئنا اینطور نیست.

فراتر از عوامل کوتاه‌مدت، برخی از محققان دانشگاهی ادعا می‌کنند نحوه برخورد دولت‌های اروپایی با بحران کرونا به این معنی است که موارد ابتلا به طور حتم دوباره افزایش خواهد یافت. جوآن بناخ، استاد بهداشت عمومی و شغلی هم به الجزیره گفت: به‌طور کلی در جهان سه روش مختلف برای واکنش به کرونا وجود دارد؛ در یک سوی این طیف استراتژی Laissez-faire در کشورهایی چون ایالات متحده و برزیل وجود دارد و در سوی دیگر در برخی از کشورهای شرق آسیا سیاست سختگیرانه Covid-Zero که تلاش دارد با اقدامات سخت جمعی از آن جلوگیری کند، راه سوم نیز که در کشورهای اروپایی حاکم است بسیار واکنش پذیرتر از راه‌حل پیشگیرانه است و به شدت تحت‌تاثیر بخش تجارت قرار دارد.

به گفته بناخ به جای اینکه ویروس را به طور کامل از میان ببرید در اینجا بیشتر به یادگیری با آن پرداخته شده یعنی با افزایش تعداد موارد ابتلا محدودیت‌ها افزایش می‌یابد و با کاهش آنها محدودیت‌ها دوباره کاهش می‌یابند. این بازی دائمی است و تا هنگامی که واکسیناسیون گسترده انجام نشود ادامه خواهد یافت که ممکن است ماه‌ها و احتمالا کل سال طول بکشد. تضاد میان منافع اقتصادی و محدودیت‌های اجتماعی اخیرا زمانی آشکار شد که شرکت آلمانی Eurowings اعلام کرد ۳۰۰ پرواز اضافی به مایورکا در عید پاک پس از آنکه آلمان هشدارهای سفر برای برخی از مناطق اسپانیا را کاهش داد، صورت می‌گیرد. در حالی که هتل‌های آلمان در حال حاضر تعطیل هستند و وزارت امور خارجه نسبت به سفرهای گردشگری غیرضروری هشدار داده است و مردم اسپانیا از هرگونه سفر غیرضروری خارج از منطقه خود منع می‌شوند اما گردشگران برای سفر از آلمان به مایورکا تنها به یک تست PCR منفی نیاز دارند و در هنگام بازگشت نیز نیازی به قرنطینه نیست. این درحالی است که در همین زمان آمار ۱۴ روزه کرونا در روز ۱۴ ماه مارس حاکی از افزایش ۲۶ درصدی موارد ابتلا به بیش از ۱۷ هزار مورد است.

هفته گذشته لوتار ویلر رئیس موسسه رابرت کوچ که روی داده‌های همه‌گیری کرونا کار می‌کند نسبت به آغاز موج سوم کرونا هشدار داد.

بناخ می‌گوید موج دیگری در اتحادیه اروپا هنوز اتفاق نیفتاده است، اما با توجه به تعداد موج‌هایی که تاکنون داشته‌ایم روی دادن موج دیگری تعجب‌آور نخواهد بود، سوال اصلی این است که چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد. با توجه به تاخیر در تزریق واکسن‌ها تنش میان نیازهای تجاری و محدودیت‌ها، و سویه‌های واگیردارتر ویروس کووید-۱۹ مبارزه‌ای سخت به نظر می‌رسد.  یک پزشک ناشناس در گفت‌و‌گو با الجزیره ادعا کرد عدم‌رعایت فاصله اجتماعی می‌تواند تاثیرات مثبت تزریق واکسن را از میان ببرد. به گفته او در حالی که شاید حدود ۸۰ درصد مردم از این محدودیت پیروی می‌کنند بخش دیگری نیز وجود دارند، بیش از همه جوانان که احساس می‌کنند آسیب‌پذیر نیستند و قوانین مربوط به فاصله اجتماعی و دیگر محدودیت‌ها را زیرپا می‌گذارند.