بایدن فراتر از انتظار ظاهر شد؛ اما ترامپ عصبی بود
بدترین مناظره تاریخ آمریکا
شاید به همین دلیل است که واشنگتن پست این مناظره را بدترین مناظره تاریخ آمریکا خواند و ونیتی فیر و گاردین آن را «نمایش افتضاح» لقب دادند. سیانان نیز این مناظره را دهشتزا دانست و آن را جزو بدترین مناظرات اعلام کرد. افزون بر این در نظرسنجی موسسه «YouGov»، ۶۹ درصد گفتند این مناظره برای آنها به شدت آزاردهنده بوده است. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز ساعت ۴:۳۰ دقیقه به وقت تهران مناظره بین دو نامزد جمهوریخواه و دموکرات با اجرای کریس والاس از شبکه خبری فاکسنیوز برگزار شد تا مردم این کشور که تخمین زده شده بود تا ۱۰۰ میلیون نفر زنده آن را مشاهده خواهند کرد، به رقابت با یکدیگر بپردازند.
به همین منظور دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالاتمتحده و جو بایدن، نامزد حزب دموکرات در نخستین مناظره تلویزیونی خود بر سر دیوان عالی آمریکا، کووید- ۱۹، سوابق دو نامزد، اقتصاد، تغییرات اقلیمی، مسائل نژادی و خشونت در شهرها و یکپارچگی انتخابات به بحث و جدل پرداختند. نخستین مناظره دو نامزد انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۰ چهارشنبه ۹ مهر و تنها ۳۵ روز مانده به این انتخابات برگزار شد.
به دلیل شیوع ویروس کرونا دو نامزد انتخابات ریاستجمهوری در آغاز این مناظره از دست دادن با یکدیگر خودداری کردند. مناظره نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ساعت ۲۱ به وقت شرق آمریکا در کلیولند در ایالت اوهایو آغاز شد و کمی بیش از ۹۰ دقیقه طول کشید. کریس والاس، خبرنگار شبکه فاکس نیوز مجری این مناظره بود و براساس قرعه دونالد ترامپ آغازگر این مناظره بود. نخستین پرسش درخصوص معرفی قاضی ایمی برت برای دیوان عالی آمریکا بود.
دونالد ترامپ در پاسخ به این پرسش گفت، ما در انتخاب پیروز شدیم و حق داشتیم نامزد عضویت دیوان عالی را معرفی کنیم. پیروزی در انتخابات پیامد دارد. اگر دموکراتها قدرت و رای لازم را میداشتند، سریعتر این کار را انجام میدادند. ایمی بارت روز شنبه و هشت روز پس از مرگ روث بیدر گینزبرگ، قاضی لیبرال دیوان عالی آمریکا توسط دونالد ترامپ معرفی شد.
جو بایدن در پاسخ گفت: این حق مردم است که با رای خود رئیسجمهور آینده را انتخاب کنند و او باید نامزد دیوان عالی را معرفی کند، چرا که دهها هزار نفر رای خود را قبلا ارسال کردهاند. نامزد حزب دموکرات اضافه کرد که او به لحاظ شخصی مشکلی با گزینه پیشنهادی ترامپ برای دیوان عالی ندارد، اما پرونده اختلاف بر سر بیمه همگانی بعد از انتخابات به دیوان عالی میرود و او میتواند بر سرنوشت دهها میلیون نفر تاثیر بگذارد. در این شرایط در بحث طرح سلامت «اوباماکر» کریس والاس به ترامپ گفت که دولت او برنامه مشخصی برای جایگزینی این طرح نداشته است. بایدن هم دونالد ترامپ را دروغگو خطاب کرد و گفت او به فکر مردم نیست و میلیونها تن از طرح اوباماکر استفاده میکنند اما ترامپ قصد دارد این حق را از آنها بگیرد. ترامپ هم گفت: «من این حق را به مردم دادهام تا خودشان انتخاب کنند.» رئیسجمهوری آمریکا سپس در پاسخ به سوالات مکرر مجری برنامه درباره شکست ترامپ در ارائه طرح جامع بیمه درمانی جایگزین اوباماکر گفت: «ظاهرا من در حال مناظره با شما هستم نه او (بایدن) که البته جای تعجب هم ندارد.»
بحث اوباماکر زمانی مطرح شد که حرف از نامزد تازه دیوان عالی آمریکا به میان آمد. قاضی ایمی برت، نامزد ترامپ برای دیوان عالی پیشتر در مقالهای از تایید این قانون در دیوان عالی انتقاد کرده بود. بایدن گفت ترامپ میلیونها تن را از بیمه درمانی محروم خواهد کرد. ترامپ هم گفت اگر بایدن سر کار بیاید نظام درمانی سوسیالیستی (بیمه همگانی) خواهد داشت. دونالد ترامپ بارها در میانه سخنان بایدن مداخله کرده و حرفهای کنایهآمیز به او میگفت که در نهایت با واکنش مجری و بایدن مواجه شد که از او خواستند ساکت بماند و اجازه حرف زدن به آنها بدهد. بایدن هم در نهایت به ترامپ گفت: ممکن است خفه شی مرد؟!
در بخش دیگری از مناظره نیز کریس والاس، مجری مناظره و خبرنگار با سابقه شبکه فاکس نیوز به دونالد ترامپ تذکر داد و به دلیل صحبت کردن همزمان نامزدها با هم با بالا بردن صدای خود گفت: «من دوست ندارم صدای خود را بالا ببرم اما تفاوت من با شما چیست؟» او خطاب به ترامپ گفت که به آنچه کمپین انتخابیاش پیش از برگزاری مناظره به آن متعهد شدند احترام بگذارد. ترامپ در بخش سوالات مرتبط با کووید-۱۹ از اقدامات دولتش در مقابله با کرونا دفاع کرد و خطاب به بایدن گفت که آنها میخواستند کشور را تعطیل کنند. ترامپ گفت آمریکا چند هفته تا دستیابی به واکسن ویروس کرونا فاصله دارد. بایدن هم در واکنش به صحبتهای ترامپ درباره واکسن گفت: «من اصلا به او اعتماد ندارم.» در ادامه بایدن گفت که ترامپ اصلا به دانشمندان اعتقادی ندارد.
در بحث کرونا، بایدن گفت ترامپ هیچ برنامهای برای این بحران ندارد و با اینکه در ابتدا میدانست کرونا مرگبار است اما آن را پنهان کرد. بایدن همچنین به ستایش ترامپ از شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین در ابتدای بحران کرونا اشاره کرد. با این حال ترامپ گفت اگر بایدن رئیسجمهوری آمریکا میبود، میلیونها تن جان خودشان را از دست میدادند و مهارت دولتش در مهار کرونا را ستود! او همچنین علت بالای مرگ و میر در کشورش را شفافیت در میزان اعلام دانست و گفت چه کسی میداند که در روسیه تاکنون چند نفر مردهاند یا در چین میزان تلفات چقدر بوده است؟ جو بایدن همچنین حرفهای اوایل امسال ترامپ را که به مردم گفته بود مواد ضدعفونیکننده برای پیشگیری از کووید-۱۹ تزریق کنند، مورد استهزا قرار داد و ترامپ هم گفت صحبتهایش کنایهآمیز بوده است!
در ادامه مناظره انتخاباتی دو نامزد دموکرات و جمهوریخواه، جو بایدن با اشاره به گفتوگوی تلفنی ترامپ با باب وودوارد که اخیرا توسط این خبرنگار منتشر شده به مساله پنهانکاری دولت دونالد ترامپ در مورد وخامت همهگیری ویروس کرونا در ماههای ابتدایی شیوع پرداخت و گفت: «با همه دروغهایی که توسط رئیسجمهور ترامپ گفته شده است برای لحظهای هم میتوانید به او و حرفهایش اعتماد کنید؟ او اعتراف نمیکند که میدانست این اتفاقها خواهد افتاد. او حتی در ماه فوریه از خطر این ویروس اطلاع داشت.»
دونالد ترامپ خطاب به بایدن گفت که بیش از ۴۷ سالی که بایدن در عرصه سیاست حضور داشته است، به مردم آمریکا خدمت کرده است. ترامپ گفت: من ارتش شکستخوردهای که شما به من دادید، درست کردم و خدمت من از ۴۷ سال خدمت شما بیشتر بوده است.
مالیات پرداختی دونالد ترامپ
در بخش دیگری از مناظره نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری، مجری از دونالد ترامپ درخصوص گزارش اخیر روزنامه نیویورکتایمز پرسید. کریس والاس پرسید، او در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ چقدر مالیات پرداخته است؟ دونالد ترامپ در پاسخ گفت که او میلیونها دلار مالیات پرداخته است. اما مجری بار دیگر تاکید کرد که بهطور مشخص چه میزان در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ مالیات پرداخت کردهاید. دونالد ترامپ در پاسخ گفت که در این دوسال «میلیونها دلار مالیات بردرآمد پرداخت» کرده است.
ترامپ در ابتدا گفت که میلیونها دلار مالیات پرداختی داشته است اما بعد از فشار مجری گفت که در این دو سال میلیونها دلار مالیات داده است. این در حالی است که بایدن ساعاتی پیش از مناظره اظهارنامه مالیاتی خود را منتشر کرد تا در این بحث فشار بیشتری به ترامپ وارد کند. او از ترامپ پرسید که چرا اقدام مشابهی انجام نمیدهد و ترامپ پاسخ داد: همه آنها را خواهند دید. بایدن نیز پرسید: «چه زمانی؟» که ترامپ نیز به این سوال پاسخ مشخصی نداد و گفت «بهزودی». در طول مناظره ترامپ بارها سخنان بایدن را قطع میکرد و نامزد دموکراتها هم ترامپ را دلقک خطاب کرد. بایدن همچنین در ادامه ترامپ را نژادپرست و ملعبه دست پوتین خواند و گفت: «شما بدترین رئیسجمهوری هستید که آمریکا تا به حال داشته است.» ترامپ هم پاسخ داد: «جو، هیچ چیز هوشمندانه و زیرکانهای درباره تو وجود ندارد.» در لابهلای سخنان ترامپ بایدن از وی خواست تا زمانی مشخص کند تا بهطور شفاف میزان پرداختی خود را اعلام کند اما ترامپ از زیر بار این مساله فرار کرد. در مقابل ترامپ با انحراف از موضوع مالیات در ادامه از بایدن پرسید: چرا همسر شهردار مسکو سه و نیم میلیون دلار به هانتر بایدن، پسر جو بایدن داده است. جو بایدن در پاسخ تاکید کرد، مشخص شده این گزارش درست نیست و فرزند او هیچ کار اشتباهی انجام نداده است. ترامپ همچنین در بخشی از صحبتهایش مجددا به عضویت هانتر بایدن، پسر جو بایدن در یک شرکت انرژی اوکراینی حمله و بایدن هم تاکید کرد که پسرش مرتکب هیچ اشتباهی نشده است.
نظم و قانون یا عدالت نژادی
یکی از مهمترین بخشهای این مناظره، بحث عدالت نژادی بود که بایدن اعتراف کرد بهطور سیستماتیک تبعیض نژادی در آمریکا وجود دارد. در این بخش از برنامه مجری از ترامپ خواست که آیا حاضر است راستگراهای افراطی را محکوم کند که ترامپ باز هم بهنوعی از زیر آن شانه خالی کرد. بایدن همچنین در پاسخ به سوالی درباره نظم و قانون گفت که او مخالف قطع بودجه سازمانهای پلیس است. او گفت اکثریت قریب به اتفاق ماموران پلیس آدمهای سالمی هستند اما در میان آنها کسانی هستند که بد رفتار میکنند و باید برکنار شوند. او خواستار اصلاح سازمانهای پلیس شد. ترامپ در واکنش به او گفت که سازمانهای پلیس از او حمایت میکنند و عملا همه آنها مخالف جو بایدن هستند. دونالد ترامپ همچنین از تقبیح برترپنداری سفید در جریان مناظره داغ با جو بایدن خودداری کرد. او گفت: تقریبا تمام آنچه من دیدم از سمت جناح چپ بود، نه جناح راست.
ترامپ درخصوص اعتراضات در آمریکا هم گفت، کلانتر پورتلند در اورگان از ریاستجمهوری او حمایت میکند. این در حالی است که این مقام امنیتی چنین صحبتی نداشته است. بایدن در ادامه انتقاد از برخورد ترامپ با اعتراضات مردمی علیه نژادپرستی و خشونت پلیس گفت: مقابل کاخ سفید اعتراضات مسالمتآمیزی در جریان بود. شما چه کردید؟ از پناهگاه بیرون آمدید و ارتش را مجبور کردید که گاز اشکآور شلیک کند. سپس با کتاب مقدس به کلیسا رفتید و حتی این اقدام شما با مخالفت اسقف این کلیسا روبهرو شد.
در ادامه کریس والاس، مجری مناظره همچنین به آتشسوزیهای غرب آمریکا اشاره کرد و اینکه ترامپ تغییر اقلیم را زیر سوال میبرد. ترامپ گفت: من آبهای زلال و هوای پاکیزه میخواهم... اگر به سابقه من نگاه کنید ما عالی عمل کردهایم. او گفت از توافق اقلیمی پاریس خارج شد؛چون به ضرر آمریکا بود. او دلیل آتشسوزیها را به نحوه جنگلداری و باقی گذاشتن چوب خشک کف جنگلها نسبت داد. او از پاسخ صریح به سوالی درباره اینکه درباره تغییر اقلیم چه فکر میکند، امتناع کرد.
انتخابات مشروعیت دارد یا نه؟
سرنوشتسازترین بخش این مناظره به سخنان اخیر ترامپ بازمیگردد. ترامپ چند ماهی است که مدعی است نتیجه انتخابات واقعی نخواهد بود و تقلب در آن صورت خواهد گرفت. در واقع آخرین پرسش مجری درباره پذیرش نتیجه انتخابات ریاستجمهوری در سوم نوامبر بود. مجری از هر دو نامزد انتخابات ریاستجمهوری خواست با توجه به میزان زیاد آرایی که از طریق پست ارسال شده آیا از هواداران خود درخواست میکنند تا اعلام نتیجه نهایی صبر کنند. دونالد ترامپ در پاسخ به این پرسش بر احتمال تقلب گسترده در آرایی که از طریق پستی ارسال شدهاند، تاکید کرد. دونالد ترامپ گفت، چطور میتوان با نتیجه انتخابات راه آمد وقتی که میلیونها رای از طریق پست ارسال شدهاند و بسیاری از این آرا پس از روز انتخابات شمرده خواهند شد. جو بایدن در پاسخ با رد احتمال تقلب در آرایی که از طریق پست ارسال میشوند، گفت: دونالد ترامپ در تلاش است تا مردم را از رای دادن منصرف کند، چراکه میکوشد مردم را بترساند و فکر کنند (این شیوه رایدادن) مشروعیت ندارد. با این حال نظرسنجیها نشان میدهد در هر دو طیف دموکرات و جمهوریخواه اعتماد به نتیجه انتخابات تا حدی لطمه خورده است. در این راستا ۲۹ درصد از دموکراتهایی که برای حضور در انتخابات ثبتنام کردهاند در صحت انتخابات تردید دارند و این رقم برای جمهوریخواهان به ۱۹ درصد میرسد. همچنین ۲۱ درصد از مستقلین نیز به این مساله خوشبین نیستند و این رقم برای رایدهندگان احتمالی به ۴۸ درصد میرسد.
برنده این مناظره چه کسی بود؟
نظرسنجیها نشان میدهد که بایدن در بیشتر موسسات نظرسنجی پیروز مناظره اول بوده است. در سال ۲۰۱۶ نیز هیلاری کلینتون در مقابل ترامپ پیروز اعلام شده بود و اختلافات در آن زمان بیشتر بود. در اولین مناظره در سال ۲۰۱۶ هیلاری کلینتون با رای ۵۷ درصد در مقابل ۳۰ درصد برنده شد. در بین مستقلین برای کلینتون این رای به ۴۱ در برابر ۲۹ میرسید. از نظر عملکرد هم در نظرسنجی گالوپ ۶۱ درصد کلینتون و ۲۷ درصد ترامپ امتیاز کسب کرد. اما در مناظره اول که از سوی موسسه «YouGov» منتشر شد، ۴۸ درصد بایدن و ۴۱ درصد ترامپ را پیروز معرفی کردند. از این میان ۱۰ درصد هیچ کدام را شایسته برنده شدن در انتخابات ندانستند. اما در نظرسنجی موسسه سیانان که آنلاین برگزار شد، ۶۰ درصد بایدن و ۲۸ درصد ترامپ را پیروز مناظره اول اعلام کردند.