جانشین «آبه شینزو» تعیین شد
مرد مرموز سیاست ژاپن در اتاق نخست‌وزیری
عکس: AFP
«بن دالی» و «ماکیکو اینوی» در گزارش ۱۴ سپتامبر برای نیویورک تایمز نوشتند، تحلیلگران امیدوارند که نخست‌وزیر جدید بتواند با بحران‌های زیاد اقتصادی و چالش‌های استراتژیک دست و پنجه نرم کند. انتخاب سوگا دو هفته پس از اعلام کناره‌گیری شینزو آبه مطرح می‌شود. حزب متبوع او کنترل پارلمان را در دست دارد و تقریبا این مساله تضمینی است بر اینکه سوگای ۷۱ ساله هفته جاری به‌عنوان نخست‌وزیر برگزیده خواهد شد. رأی گیری روز دوشنبه نشان می‌دهد که تصمیم برای انتخاب سوگا نه براساس بده بستان‌های حزبی بلکه در اتاق فکر و پشت پرده و از سوی نخبگان سیاسی توکیو بوده است آن هم مدتی پیش از آنکه آبه استعفای خود را تقدیم کند. این نشان می‌دهد که نخبگان ژاپنی پیش‌بینی کناره‌گیری آبه را در نظر داشتند و به همین دلیل، پشت درهای بسته و در اتاق‌های فکر سوگا را انتخاب کردند. گزارشگران نیویورک تایمز نوشتند که مسیر برای او در درون حزب زمانی هموار شد که جدی ترین رقیب او یعنی «تارو آسو»، معاون نخست‌وزیر که خود پیش تر جامه نخست‌وزیری بر تن داشت، اعلام کرد که برای انتخابات نامزد نمی‌شود.
«آسو» به‌عنوان یک رئیس سیاسی قاطع که سابقه درازی در گاف‌های وحشتناک دارد کنترل یکی از چند جناح در داخل حزب را به عهده دارد. تصمیم آسو برای کناره‌گیری به نفع سوگا این گمان را تقویت کرده که کناره‌گیری وی احتمالا بخشی از برنامه او در ازای واگذاری کنترل بر انتخاب کابینه جدید از سوی سوگا به اوست. نامزدی سوگا چند روز بعد بیشتر تثبیت شد یعنی زمانی که «توشیهیرو ناکای»، دبیر حزب، اعلام کرد که مقرراتی اضطراری در آیین‌نامه سازمانی را اعلام می‌کند تا اعضای دون رتبه نتوانند به رهبر جدید رأی دهند. این تصمیم – که انتخاب حزبی را به اعضای در حال خدمت پارلمان و سه نماینده از هر جناح محدود می‌کرد- در حقیقت «شیگیرو ایشیبا» که نامزد انتخاباتی کمتر شناخته شده‌ای بود که می‌توانست چالشی برای سوگا باشد را خاموش کرده و کنار بگذارد. به نوشته «دالی- اینوی»، گزارشگران نیویورک تایمز، ایشیبا، وزیر دفاع سابق، که همواره بالاترین نرخ محبوبیت را در میان نامزدهای اعلامی داشت، مورد نفرت بسیاری از هم حزبی هاست. دلیل آن هم انتقادات او از سیاست‌های آبه است. آبه در انتخابات رهبری حزب در سال ۲۰۱۲ با اختلافی اندک موفق به شکست ایشیبا شد.
سوگا نزدیک به هشت سال به‌عنوان دبیر ارشد کابینه آبه خدمت کرده است؛ این سِمَت ترکیبی است از قدرت رئیس ستاد و شمایل عمومی سخنگوی ارشد کشور. در پشت صحنه، وی یکی از شخصیت‌های اصلی در خلق و اجرای سیاست ملی در دوران دولت آبه بود. اکنون به‌عنوان نخست‌وزیر، سوگا باید آماده کار شود. او در بحبوحه پاندمی کرونا قدرت را (البته از نیمه راه) به دست می‌گیرد؛ بیماری‌ای که موجب ویرانی اقتصاد ژاپن شده است. این کشور همچنین با فشارهای فزاینده‌ای از سوی چین و کره شمالی هم مواجه است. البته ژاپن نخست‌وزیری را از دست می‌دهد که سیاست خارجی تا حدودی موفقیت آمیز را به میراث گذاشت آن هم در دوره ترامپ که دمدمی مزاج ترین رهبر و متحد استراتژیک ژاپن تلقی می‌شود. «آسوتو ایتو»، تحلیلگر سیاسی مستقل، می‌گوید که توجه سوگا در کوتاه‌مدت احتمالا روی اقتصاد و مشکلات برخاسته از آن خواهد بود. او می‌افزاید، با این حال معلوم نیست که سوگا تا چه میزان سیاست‌های امنیتی آبه در زمینه اصلاح قانون اساسی ژاپن را دنبال خواهد کرد. با انتخاب سوگا، حزب او می‌تواند این اطمینان را به مردم بدهد که ثبات سیاسی طولانی مدت آبه ادامه خواهد یافت و دچار خدشه نخواهد شد. پیش از انتخاب آبه، ژاپن ظرف ۶ سال ۶ نخست‌وزیر را تجربه کرد.
سوگا می‌گوید که سیاست‌های آبه را تا حد زیادی بدون تغییر ادامه خواهد داد. در زمینه اقتصاد، سیاست پولی بازتر، محرک‌های مالی بیشتر و اصلاح شرکت‌ها و بوروکراسی ناتوان را در نظر دارد. در میان سیاست‌های او، برنامه‌ای وجود دارد که ورود زنان به بازار کار را آسان تر می‌سازد. «ایتو» می‌گوید حزب سوگا را برگزید تا قدرت و امتیازاتی که طی دوره آبه به‌دست آورده را همچنان حفظ کند. او گفت: «اساسا ساختار دولت آبه را دگرگون نخواهد کرد». اگرچه سوگا تا سپتامبر ۲۰۲۱ در قدرت خواهد بود اما در آن سال باید بار دیگر نامزد ریاست L.D.P در انتخابات حزبی شود. تحلیلگران سیاسی بر این باورند که او به دنبال تقویت و تثبیت موضع خود با اعلام برگزاری انتخابات زودهنگام در ماه آینده است. اگرچه سوگا گفته تا زمانی که ویروس کرونا تحت کنترل قرار نگیرد، انتخابات را برگزار نخواهد کرد اما بزرگان حزب از جمله «آسو» اما و اگرهایی مطرح کرده‌اند. براساس نظرسنجی کیودو، افکار عمومی که به شدت به‌خاطر نحوه مدیریت کرونا از سوی آبه منتقد او بودند اکنون رویکردی مهربانانه نسبت به او یافته‌اند چراکه می‌بینند تعداد مبتلایان در این کشور نسبتا پایین است. با این حال، این روند بهبود آرای آبه یعنی از ۳۰ درصد به ۵۰ درصد در روزهای اخیر ممکن است به نفع سوگا تمام شود.
«موتوکو ریچ» و «ماکیکو اینوی» هم در گزارش دیگری مورخ ۱۴ سپتامبر برای نیویورک تایمز نوشتند که او فرزند یک کشاورز و معلم مدرسه از منطقه شمالی و روستایی ژاپن است و از معدود قانونگذاران ژاپنی است که از یک خانواده سیاسی نخبه برنخاسته است. او فاقد کاریزماست و کاریزما برای او در رده دوم یا سوم قرار دارد. در ۷۱ سالگی او مسن‌تر از شینزو آبه است. آنچه سوگا وعده داده همانا «تداوم» است. او وعده داده از جایی که آبه کار را زمین گذاشته شروع کند؛ اقدامی که باعث دادن تضمین به مردم شده که نگرانی‌هایی در مورد تغییر مداوم نخست‌وزیرها داشته‌اند. در کشوری که ثبات غالبا بر ایدئولوژی می‌چربد، سوگا به سنتی سیاسی متوسل شده که در برابر تغییر مقاومت می‌ورزد. رهبری حزب لیبرال دموکراتیک محافظه کار ژاپن در حالی به سوگا می‌رسد که این حزب از جنگ جهانی دوم به این سو- غیر از ۴ سال- به‌طور کامل در قدرت حضور داشته است.
«ریچ- اینوی»، گزارشگران نیویورک تایمز در بخش دیگری از گزارش خود افزودند که سوگا چهره‌ای پشت پرده بود که دارای مهارت‌های سیاسی است و ۸ سال بدون اینکه ظاهر شود سیاست‌ها را به پیش می‌برد. «میریا سولیس»، مدیر مرکز مطالعات سیاسی شرق آسیا، می‌گوید: «اینکه روند انتخاب او این قدر به سرعت پیش رفت نشان دهنده ذکاوت سیاسی اوست». اما نقش او به‌عنوان یک قدرتِ در سایه در سیاست ژاپن باعث شده چهره‌ای رازآلود از او ترسیم شود. از بسیاری جهات، او به سلسله درازدامنی از سیاستمداران لجوج ژاپنی می‌ماند. هیجان‌انگیزترین بخش که در گزارش‌های خبری اخیر از او بروز یافته نشان می‌دهد که سوگا طرفدار منع مشروبات الکلی اما فردی بسیار شیرینی دوست است. او هر صبح و شام ۱۰۰ بار دراز- نشست کار می‌کند. در وب سایت خود هم نوشته که به ماهیگیری و کاراته علاقه دارد. این گزارشگران بر این باورند که شناسایی نگرش سوگا برای ژاپن دشوار است. آنها می‌افزایند که حتی نمی‌دانند راه‌حل‌های تازه او برای چالش‌های عمیق کشور چیست. «مگومی نائوی»، استادیار علوم سیاسی در دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: «به‌طور کلی، سیاستمداران در ابراز بیان ایده آل هستند». او می‌گوید:«من معمولا انتظار مواضع سیاسی در مورد نوع جهانی که می‌خواهم ببینم را می‌کشم». این استاد دانشگاه می‌افزاید: «با وجود اینکه حدود ربع قرن است سوگا در سیاست ملی حضور دارد اما او واقعا سیاست‌هایی قوی از خود نشان نداده است». طی دورانی که مشاور آبه بود از مصاحبه طفره می‌رفت اما اکنون وعده می‌دهد که رویکرد آبه را ادامه می‌دهد و متعهد به اصلاح قانون اساسی و بازگرداندن شهروندان ژاپنی ربوده شده از سوی کره شمالی است.
