دولت دیاب استعفا کرد
انحلال پارلمان دستورکار دوم مخالفان
نخستوزیر مستعفی لبنان در سخنرانی خود در مقر دولت تاکید کرد: «سیستم فساد ریشه در تمام بخشهای دولت دارد و در این کشور تنیده شده و اکنون دریافتهایم فساد فراتر از کشور لبنان است و ما نمیتوانیم از آن رهایی یابیم. یکی از نمونههای این فساد انفجار بیروت بود». او در این سخنرانی تلویزیونی «این جرم» [انفجار بیروت] را نتیجه فسادی دانست که «بسی بزرگتر از دولت است». او در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد «یک گام به عقب میگذارد» و در کنار مردم میایستد «و با آنها برای تغییر میجنگد.» دیاب تصریح کرد: «پارادوکس آشکار این است که آنها چند هفته بعد از تشکیل دولت تلاش کردند بر سر دولت مصیبت وارد کنند و آن را مسوول فروپاشی و هدررفتها و بدهی کلی اعلام کنند.» او افزود: «طبقه سیاسی سپردههای مردم را هدر داد و کشور را زیر بدهی گذاشت. ما در مصیبتی بزرگ هستیم و باید برای برون رفت از این مصیبتی که در آن هستیم همبستگی داشته باشیم. بین ما و تغییر دیوار بلندی است.» در همین راستا، دیاب اعلام کرد که «دولت استعفا میدهد. خداوند حافظ لبنان باشد». تحولات در لبنان شتاب بیسابقهای به خود گرفته است. ظرف یک هفته اخیر تظاهرات شدید ضد دولتی شدت یافته و حدود ۷۳۰ نفر زخمی شده و یک افسر پلیس هم کشته شده است. الجزیره در گزارش خود میافزاید از ۴ اوت و وقوع فاجعه در بیروت، نه تنها خشم عمومی شدت یافته بلکه سیاست هم در این کشور به بن بست رسیده است. تحلیلها حاکی از این است که معترضان به اولین خواسته که استعفای دولت بود، رسیدند. اکنون نوبت به استعفای پارلمان است. معترضان با روشن کردن آتش در پشت دیوار پارلمان، خواستار استعفای نمایندگان شدند. پیش از وقوع انفجار در بیروت، معترضان خواهان استعفای کل نخبگان سیاسی حاکم بودند اما گویی انفجار بیروت این فرصت را به مردم داد. الجزیره مینویسد مردم از نظام فرقهای به تنگ آمدهاند؛ نظامی که با بیکفایتی، سوءمدیریت و فساد گره خورده است. از زمان پایان جنگ داخلی لبنان در سال ۱۹۹۰ «اولیگارشهای حاکم» همواره بر قدرت تکیه داشتند. الجزیره استعفای دیاب را «نقطه عطف تاریخی» میخواند. اگرچه دیاب جانشین سعد حریری شد اما برخی رسانههای لبنانی (از جمله الجمهوریه) اعلام کردند که بخت «احتمالا» بار دیگر با حریری یار شود و او به نخستوزیری برسد. با این حال، این یک احتمال است اما به نوشته الجزیره، دیاب به جناح عون نزدیک بود و به همین دلیل، نتوانست اصلاحات سیاسی و اقتصادی که وعده داده بود را به سرانجام برساند چراکه مخالفان داخلیاش دولت وی را «دولت یکجانبه» مینامیدند. گزارشگر الجزیره مینویسد تغییرات آینده در لبنان چالشبرانگیز است؛ زیرا نظام انتخاباتی لبنان بهگونهای طراحی شده که «مدافع طبقه نخبگان حاکم» است. بنابراین اولین گام در تغییر نظام سیاسی و فرقهای، تغییر در قانون اساسی است. اسمیث، گزارشگر الجزیره، میافزاید:«برای تغییر نظام سیاسی، موافقت این نخبگان الزامی است». «رامی خوری»، استاد دانشگاه آمریکایی بیروت، تحولات اخیر را «نقطه عطف تاریخی در نظام حکمرانی سیاسی مدرن در لبنان» میداند و میافزاید که این تغییر «تازه در آغاز راه است». استعفای دیاب احتمالا مسیر تحقیقات را برای مشخص شدن مقصران حادثه انفجار بندر با تاخیر مواجه خواهد کرد. استعفای دولت و برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی خواسته اصلی معترضان است. «رامی خوری» میافزاید، دو نیروی مهم در لبنان وجود دارد: «یکی حزبالله و متحدانش و دیگر جنبش اعتراضی یا آنچه خود معترضان میگویند «جنبش انقلابی». این دو گروه اکثریت هستند» و احتمالا حل و فصل اختلافات میان این دو جریان و مذاکره آنها میتواند بخشی از گره لبنان را بگشاید.