آنها همچنین در تلاشند تا دست به برخی تغییرات غیرقابل بازگشت بزنند. این را کسانی می‌گویند که با این تفکر آشنا هستند.  «ادوارد وونگ» و «استیون لی مایرز» در گزارش ۲۵ ژوئیه برای نیویورک تایمز نوشتند، «شی جین پینگ»، رئیس‌جمهور چین، بر این آتش می‌دمد و به نگرانی بین‌المللی در مورد اقتدارگرایی نوظهور در کشورش بی‌توجهی می‌کند تا قدرت سیاسی خود را تحکیم کرده و آزادی‌های اساسی از سین کیانگ تا هنگ‌کنگ را از میان بردارد. او با انجام این کار، موجب سخت‌تر شدن نگاه واشنگتن به پکن شده و نزاعی را دامن می‌زند که به گفته برخی می‌تواند برای منافع چین خطرناک باشد. گزارشگران نیویورک تایمز بر این باورند که یک تقابل استراتژیک و ایدئولوژیک اساسی میان دو غول اقتصادی جهان رخ داده یا در حال رخ دادن است. یک رقابت گسترده و شدید هدف غایی تیم مشاوران و «باز»های رئیس‌جمهور ترامپ است. در نگاه آنها، تقابل و اجبار، تجاوز و دشمنی باید به مثابه «وضع موجود» در برابر حزب کمونیست چین باشد. به باور این مشاوران، این الگوها باید همواره در کنار هم علیه چین به‌کار گرفته شود و مهم نیست که در دور بعد چه کسی سکان سیاست کاخ سفید را به دست می‌گیرد. این مشاوران چنین سیاستی را «مقابله به مثل» می‌نامند.  مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، در سخنان روز پنجشنبه خود گفت که روابط دو کشور باید مبتنی بر اصل «بی اعتماد باش و بررسی کن» باشد. او افزود که بازگشایی دیپلماتیک با چین که به ابتکار ریچارد نیکسون در نیم قرن پیش انجام گرفت در نهایت موجب تضعیف منافع آمریکا شده است. مایک پمپئو، در سخنرانی در کتابخانه نیکسون در زادگاه این رئیس‌جمهور اسبق کشورش در یوربا لیندای کالیفرنیا، تاکید کرد نگرانی ریچارد نیکسون در خصوص پیامدهای سیاستش در باز کردن فضا برای حزب کمونیست چین در دهه ۱۹۷۰، امروز تعبیر شده است. وی ادامه داد: «رئیس‌جمهور نیکسون یک بار گفت که نگران به وجود آوردن هیولای فرانکنشتاین با گشایش برای حزب کمونیست چین در جهان است و حالا ما اینجا هستیم.» او هشدار داد، ارتش چین «قوی تر و تهدیدآمیزتر» شده و باید در قبال پکن رویکرد «بی‌اعتماد باش و بررسی کن» را در پیش گرفت. این صحبت پمپئو اشاره‌ای به شعار رونالد ریگان، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در خصوص داشتن رویکرد «اعتماد داشته باش اما بررسی کن» در قبال اتحاد شوروی سابق است. این مقام آمریکایی تصریح کرد: «شاید زمان آن است که یک گروه جدید از کشورهای هم عقیده، یک ائتلاف جدید از کشورهای دموکراتیک شکل بگیرد. اگر جهان آزاد تغییر نیابد چین کمونیست مطمئنا ما را تغییر خواهد داد.» «وونگ- مایرز» همچنین به نقل از وزیر خارجه آمریکا افزودند:«ما باید یک حقیقت سخت را بپذیریم که‌هادی ما در سال‌ها و دهه‌های آینده باشد: اینکه اگر بخواهیم یک قرن ۲۱ آزاد داشته باشیم و نه قرن بیست و یکمی که شی جین پینگ رویای آن را در سر می‌پروراند، پارادایم قدیمی تعامل کورکورانه با چین باید کنار گذاشته شود. ما نباید آن را ادامه دهیم و نباید به آن بازگردیم.»رویدادهای هفته گذشته ضربه‌ای دیگر به روابط دو کشور زد و مارپیچ روابط میان دو کشور را تسریع کرد. سه‌شنبه گذشته وزارت خارجه آمریکا دستور به تعطیلی کنسولگری چین در شهر هیوستون داد. همین امر موجب شد که دیپلمات‌های چینی مبادرت به سوزاندن اسناد کنند. روز جمعه هم چین در اقدامی متقابل کنسولگری آمریکا در شهر چنگدو را بست. وزارت خارجه چین هم یک روز بعد اعلام کرد که ضابطان قضایی در آمریکا جمعه عصر وارد کنسولگری چین در هیوستون شدند. در این میان، وزارت دادگستری آمریکا هم «اتهاماتی کیفری» علیه چهار عضو ارتش آزادی‌بخش خلق مطرح کرد و آنها را متهم کرد که هویت واقعی خود را پنهان کرده تا بدین طریق بتوانند عملیات پنهانی و جاسوسی خود در ایالات‌متحده را انجام دهند. هر ۴ نفر دستگیر شدند. اگرچه یکی از این ۴ نفر به دنبال پناهنده شدن به کنسولگری چین در سانفرانسیسکو بود اما در نهایت بازداشت شد. این اقدامات در حالی صورت می‌گیرد که دولت ترامپ در ماه جاری تحریم‌هایی را علیه اعضای ارشد دفتر سیاسی حزب کمونیست وضع کرد. دلیل آن بازداشت‌های گسترده مسلمانان، تحولات هنگ‌کنگ و ادعاهای چین در دریای چین جنوبی بود. در همین راستا، مایک پمپئو چهارم مرداد ماه در حساب کاربری خود در توییتر نوشت: «سیاست ایالات‌متحده به روشنی آفتاب است: دریای جنوبی چین، پهنه امپراتوری آبی چین نیست.» پمپئو افزود: «اگر پکن قانون بین‌المللی را زیر پا بگذارد و کشورهای آزاد هیچ اقدامی انجام ندهند، تاریخ گواه داده که حزب کمونیست چین، مناطق بیشتری را به کنترل در می‌آورد.» به گفته وزیر خارجه آمریکا تمامی موارد اختلاف، مناقشات و ادعاهای مالکیتی در مورد بخش‌های این منطقه گسترده آبی، «باید از طریق قانون بین‌المللی حل‌وفصل شود».

این سخنان پمپئو یادآور سیاست مهار شوروی است که توسط جرج کنان از دیپلمات‌های ارشد آمریکا در زمان جنگ سرد پیشنهاد شد و مورد پیگیری قرار گرفت. دریای جنوبی چین که برآورد می‌شد سالانه حدود ۵ هزار میلیارد دلار از تجارت جهانی از آب‌های آن عبور می‌کند، در عین حال منبع غنی ماهیگیری، ثروت عظیمی از نفت و گاز و سایر منابع طبیعی است. علاوه بر چین، بسیاری از کشورهای جنوب شرق آسیا در مورد مناطق مختلف آن ادعای مالکیت دارند؛ تایوان، فیلیپین، اندونزی، ویتنام، برونئی و مالزی، کشورهایی هستند که هر یک بر مناطقی ادعای مالکیت دارند. دولت ترامپ همچنین در اقدامی دیگر ممنوعیت مسافرتی بر دانشجویان چینی که پیوندهایی با نهادهای نظامی در چین دارند وضع کرد. مقام‌های آمریکایی در حال بحث بر سر این هستند که آیا ممنوعیت‌های مسافرتی را شامل اعضای حزب کمونیست و خانواده‌هایشان هم بکنند یا خیر. اقدامی که می‌تواند ۲۷۰ میلیون نفر را در فهرست سیاه قرار دهد. «رایان‌هاس» مدیر مسائل چین در شورای امنیت ملی آمریکا در دولت اوباما که هم اکنون در موسسه بروکینگز مشغول است، می‌گوید:«مقام‌های پایین‌تر از رئیس‌جمهور مانند پمپئو و اعضای دولت، اهداف بزرگ‌تر و گسترده‌تری دارند. آنها می‌خواهند روابط دو کشور را به سوی یک رقابت سیستماتیک تمام عیار ببرند که نتواند در دولت آینده هم مسیر آن تغییر کند. آنها معتقدند این حرکت لازم است تا آمریکا دست برتر در برابر رقیب ژئواستراتژیک قرن بیست و یکمی داشته باشد». در اوایل سال‌جاری آتش‌بس تجاری هم برقرار شد اما این آتش‌بس تحت‌الشعاع مسائل دیگر قرار گرفت. فراتر از چین، اهداف سیاست خارجی ترامپ در کمترین حوزه‌ای محقق شده است. دیپلماسی شخصی ترامپ با رهبر کره شمالی به دستاورد خاصی دست نیافت. تلاش برای تغییر حکومت در ونزوئلا ناکام ماند. وعده‌های او برای خروج نیروهای آمریکایی در افغانستان هم همچنان در مرحله مذاکره و صیقل‌کاری قرار دارد. در پکن، برخی مقام‌ها و تحلیلگران بسیاری از تلاش‌های دولت ترامپ و تیم او را «تبلیغات انتخاباتی» خوانده‌اند و پمپئو و دیگران را به دامن زدن به روحیه جنگ سرد برای مبارزات انتخاباتی متهم می‌کنند. برخی احتمالات می‌گوید که ممکن است در هفته‌های آتی این نزاع‌ها عمیق تر شود. این باور در میان چینی‌ها در حال عمیق‌تر شدن است که آمریکا ظهور اقتصادی و نظامی چین یا نظام سیاسی اقتدارگرای این کشور را نخواهد پذیرفت.

اخبار مرتبط