تصویب قانون امنیت ملی هنگکنگ در چین
اما کلیدواژههایی که این قانون با آنها تعریف شده عبارتند از آنچه پکن مقابله با «جداییطلبی، فتنهانگیزی و تروریسم» و همچنین «تبانی» با قدرتهای خارجی در هنگکنگ، توصیف میکند. پیشتر خبرگزاری آسوشیتدپرس بر پایه خلاصهای از پیشنویس قانون جدید نوشته بود به ایجاد دفتر تازهای در شبهجزیره میانجامد که کار آن جمعآوری و تحلیل اطلاعات و مقابله با «جرایم مربوط به امنیت ملی» خواهد بود. آنطور که گزارشها حاکی است این قانون سه روز پس از ارائه نهایی به کمیته دائمی کنگره ملی خلق که از اعضای کنگره ملی جمهوری خلق تشکیل شده، تصویب شد.
روزنامه ساوثچاینا مورنینگپست بهنقل از منبعی که نامش را فاش نکرده میگوید ۱۶۲ عضو کمیته دائمی طی ۱۵ دقیقه از شروع نشست روز سهشنبه قانون را تصویب کردند. بنابر این گزارش تنها شمار اندکی از اعضای هیات هنگکنگ در این کنگره متن اصلی را دیدهاند. این در حالی است که در خود هنگکنگ در مورد فقدان شفافیت و روشننبودن متن این قانون انتقادهای مختلفی مطرح شده است.
هنگکنگ طی ماههای گذشته بارها صحنه اعتراضات علیه برخی دیگر طرحها و قوانینی بود که به گفته معترضان در نهایت خودمختاری این منطقه را از بین برده و آن را در عمل به بخشی «بیاختیار»، از جمهوری خلق تبدیل میکند. هنگکنگ با وجود آنکه کشور مستقلی نیست و حاکمیت آن در دست چین است، اما در زمینههای گستردهای از امور قضائی و مالی گرفته تا پول رایج، مستقل از پکن اداره میشود. منطقه ویژه اداری هنگکنگ گذرنامه مخصوص به خود را دارد. شکلی از انتخابات نیز در این شبهجزیره برگزار میشود که بخشی از آن با رای مستقیم مردم این کشور است. شماری از چهرههای سرشناس معترض به چین در آستانه رایگیری در مورد قانون امنیتی جدید به آن واکنش نشان دادند. از جمله جاشوا وونگ، یکی از مشهورترین رهبران مخالف، در حساب کاربری خود در توییتر نوشته است: «از هماکنون هنگکنگ وارد عصر تازهای از ترور میشود.» جاشوا وونگ هشدار داده است که این منطقه ویژه به منطقه «پلیس مخفی» تبدیل میشود و معترضان آن نیز اکنون با خطر بسیار بالای استرداد به چین برای محاکمه توسط خود پکن روبهرو هستند. او همچنین از رهبری جنبش دموکراسیخواه «دموسیستو» کناره گرفته است و میگوید «اگر صدای من دیگر شنیده نشد، امیدوارم که جامعه بینالمللی به بیان خواستههای هنگکنگ ادامه دهد و به تلاشهای مشخصی برای دفاع از آخرین تکههای باقیمانده از آزادی، دست بزند.» همزمان مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالاتمتحده نیز در حساب کاربری خود در توئیتر گفته واشنگتن «از اقدام در برابر چین حذر نخواهد کرد.» در این شرایط روز گذشته سخنگوی وزارت خارجه چین گفته است در واکنش به اقدامات آمریکا، به اقدامات مقابلهجویانه، از جمله در روند صدور روادید دست خواهد زد. چین عمیقا به اعتراضات و انتقادهای غرب تاخته و آنها را دخالت در امور داخلی خود توصیف کردهاست.
این در حالی است که کشورهای غربی میگویند در «اعلامیه مشترک چین و بریتانیا» و در زمان انتقال حاکمیت هنگکنگ به پکن در سال ۱۹۹۷، بر حفظ رویکرد «یک کشور، دو سیستم» تاکید شده است؛ به این معنی که هنگکنگ صاحب اختیار در زمینههای مختلف خواهد بود. مدیر اجرایی هنگکنگ صبح روز سهشنبه از پاسخ به پرسش خبرنگاران در مورد جزئیات قانون امنیتی و واکنش به تصویب آن خودداری کردهاست. از جمله پرسشهای مطرحشده از کری لم، رئیس اجرایی این دولتشهر این بود که آیا مقام ارشد جدیدی در امور امنیتی پلیس تعیین خواهد شد؟ بازداشتشدگان اعتراضات، بنا بر قوانین جدید با حبس ابد روبهرو خواهند شد؟ و یا اینکه پکن تا چه اندازه از سیستم قضایی خود در راستای مسائل مربوط به این منطقه ویژه اداری بهره خواهد برد. با این حال طرفداران دموکراسیخواه در هنگکنگ به شدت با این قانون مخالف هستند. کلادیو مو، قانونگذار هنگکنگی گفت که این قانون دست چین را برای برخورد شدید و مجازاتهای سنگین بازمیگذارد. به گفته وی این قانون به منظور تحتفشار قرار دادن هنگکنگیها و ترساندن آنها تصویب شده است.
شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین این قانون را در بحبوحه درگیری با ویروس کرونا، افت اقتصادی و ممنوعیت صدور ویزا از سوی ایالاتمتحده به تصویب رساند. «ویلی وو - لاپ لام» کارشناس قدیمی مسائل چین و استاد علوم سیاسی در دانشگاه هنگکنگ میگوید: «شی بهدنبال کنترل بیشتر روی هنگکنگ است و قانون امنیت ملی به وی اجازه میدهد تا به این خواسته دیرین خود برسد.» به گفته این استاد دانشگاه این یک بازی جدید خواهد بود که احتمالا مدارس، رسانهها و بسیاری از عرصههای زندگی هنگکنگ را تحتتاثیر قرار خواهد داد. قرار است دولت هنگکنگ یک آژانس جدید بهمنظور نظارت بر اجرای قوانین جدید تاسیس کند. پکن نیز بازوی امنیتی خود را بهطور جداگانه تاسیس خواهد کرد و به این طریق قدرت بیشتری در بازجوییها و تحقیقات قضایی پیدا خواهد کرد. کری لام اما میگوید که این قانون جدید تنها عده اندکی از مجرمان را که فعالیتهای غیرقانونی انجام میدهند، هدف قرار خواهد داد. به گفته وی این قانون، دولتشهر هنگکنگ را به منطقهای امن تبدیل خواهد کرد. در این راستا روز سهشنبه هزاران نفر از طرفداران چین با پوشیدن تیشرتهای سفید در یک پارک جمع شدند و به مناسب تصویب این قانون پایکوبی کردند. عمده این افراد با پرچم چین در این مراسم حضور پیدا کرده بودند.