چین و هند به جان هم افتادند
جنگ حجری در ارتفاعات ۱۴ هزار پایی
در یک غوغایی دردریاچه یخی «پانگونگ تسو»، چند سرباز هندی به‌شدت آسیب دیدند به گونه‌ای که آنها را با هلیکوپتر جابه‌جا کردند. برخی تحلیلگران می‌گویند که سربازان چینی هم دچار آسیب شدند. هیچ‌کس در مخیله خود نمی‌گنجاند که چین و هند با یکدیگر وارد نبرد نظامی شوند. اما وخامت اوضاع میان طرفین موجب جدی‌ترین تقابل از سال ۲۰۱۷ میان سربازان دو کشور شد. این مساله می‌تواند نشانه‌ای از آشوب‌ها و نزاع‌های احتمالی در آینده باشد که ممکن است میان این دو کشور پرجمعیت دنیا رخ دهد آن‌هم در یکی از دورافتاده‌ترین و حاشیه‌ای‌ترین مرزها در کره زمین.
«گتلمان- مایرز» در گزارش خود نوشتند که پرزیدنت ترامپ هم در یک پست توییتری در روز چهارشنبه خواستار میانجیگری در آن چیزی شد که وی آن را «مناقشه مرزی خشونت‌بار» نامید. نزد هندی‌ها، تهاجمات و مانورهای چینی‌ها در چند نقطه مرزی میان دو کشور (که امتداد مرزهایشان به ۲۱۰۰ مایل می‌رسد) سوءظن‌هایی را برانگیخته دال بر اینکه چینی‌ها قصد اعمال فشار بر دولت نخست‌وزیر «نارندرا مودی» دارند. در برهه‌ای که کشورهای جهان درگیر کرونا هستند، چینی‌ها با اتخاذ رویکردی تجاوزگرانه و پرخاشگرانه تلاش دارند تا از ادعاهای سرزمینی خود از جمله در هیمالیا دفاع کنند. در هفته‌های اخیر، چینی‌ها یک قایق ماهیگیری ویتنامی را در دریای چین‌جنوبی غرق کرده‌اند؛ یک دکل نفتی متعلق به مالزی آسیب زده‌اند؛ تایوان را تهدید به حمله نظامی کرده‌اند و اکنون هم چشم بر هنگ‌کنگ دوخته‌اند و با تصویب قانون امنیتی جدید سعی دارند خودمختاری این دولت-شهر را از میان بردارند.
«تانوی مادان»، مدیر پروژه هند در موسسه بروکینگز می‌گوید تقابل اخیر چین با نیروهای هندی «نشان‌دهنده الگوی بزرگتری از قاطعیت و پرخاشگری چینی‌هاست.» او می‌گوید از زمان به قدرت رسیدن «شی» در پایان سال ۲۰۱۲ در چین این چهارمین‌بار است که چینی‌ها مبادرت به برخورد و تقابل با نیروهای هندی می‌کنند. دولت هند جزئیات زیادی در این زمینه فاش نکرده اما در بیانیه‌ای افزود «این طرف چینی بود که اخیرا دست به اقداماتی زد تا مانع گشت‌زنی عادی هندی‌ها شود.»
تحلیلگران می‌گویند، مودی که معمولا در مورد منافع ملی کشورش صراحت دارد، ظاهرا این‌بار چنین می‌نمود که می‌خواهد از وخامت بیشتر اوضاع جلوگیری کند. «برهما چلانی»، استاد مطالعات استراتژیک در مرکز دهلی نو برای تحقیقات سیاسی، می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد درگیری‌های نظامی و بن‌بست‌های فعلی بازتاب این محاسبه طرف چینی است که هندی‌ها احتمالا به‌خاطر شیوع کووید-۱۹ در جایگاهی نیستند که بخواهند وارد یک درگیری مرزی شوند.» او می‌گوید، به این ترتیب، چینی‌ها فرصت را مغتنم شمرده تا ادعاهای خود را به هر طریق که می‌توانند به پیش ببرند.
این استاد دانشگاه می‌افزاید: تمام اینها می‌تواند «نوعی ارسال پیام سیاسی از طرف پکن» به هند باشد که خیلی به آمریکا نزدیک نشود و همچون آمریکا به‌خاطر شیوع کرونا از چین انتقاد نکند. حتی پیش از این نزاع، هند به‌شدت به‌خاطر گسترش نفوذ اقتصادی و سیاسی چین در جنوب آسیا احساس «محاصره شدن» می‌کرد. در غرب، چینی‌ها در حال تعامل با پاکستان به مثابه دشمن بزرگ هند هستند و به‌تازگی هم با یکدیگر توافق کرده‌اند تا سد عظیمی در مرز کشمیر تحت کنترل پاکستان بسازند. در شرق، دوست جدید چین یعنی نپال به تازگی نقشه‌ای تهیه کرده که در آن نقشه جایی را که مرزهای هند قرار گرفته به چالش می‌کشد. هندی‌ها هم چین را مسبب و مقصر این چالش‌ها اعلام کرده‌اند. نپال روزگاری متحد نزدیک هند بود اما پس از آنکه هند در سال ۲۰۱۵ این کشور را مورد محاصره و مجازات تجاری قرار داد، نپالی‌ها به چین روی آوردند. در جنوب و در قلب مناطق حاره‌ای، چینی‌ها جزیره‌ای را در مالدیو به‌دست آورده‌اند که تنها چند صد مایل با هند فاصله دارد. با این حال، کارشناسان نظامی هندی می‌گویند چینی‌ها در میلیون‌ها کیلو شن گرفتار شده‌اند و می‌خواهند این جزیره را برای استفاده احتمالی دریایی یا هوایی مورد بهره‌برداری قرار دهند. «دی. اس. هودا»، یک ژنرال بازنشسته هندی، معتقد است: «روشن است که چین به‌دنبال اعمال فشار بر هند است.» وزارت خارجه چین هم انگشت اتهام را به سوی هند نشانه رفته و می‌گوید: «سربازان مرزی چین متعهد به دفاع از حاکمیت سرزمینی و امنیتی چین هستند و به هرگونه دست‌اندازی یا تخلف هندی‌ها و به‌خطر انداختن صلح و ثبات واکنش قاطع نشان می‌دهند.»
