پایان مبارک

حسنی مبارک اولین رهبر یک کشور عربی بود که از آغاز قیام «بهارعربی» از قدرت خلع و محاکمه شد. او ابتدا در دادگاهی که دادستان درخواست صدور حکم اعدام برای او کرد، به حبس ابد محکوم شد. او و نزدیکانش به کشتن معترضان در جریان ناآرامی‌ها متهم بودند. دادگاه تجدیدنظر در سال ۲۰۱۲ این حکم را نقض کرد و دستور رسیدگی مجدد داد. در نهایت دادگاه حکم کرد که  مبارک را به‌دلیل اتهامات مربوط به کشتار معترضان و همچنین کسب درآمدهای غیرقانونی نمی‌توان در بازداشت نگه داشت. حسنی مبارک بعد از ترور انور سادات، به رهبری مصر، پرجمعیت‌ترین کشور دنیای عرب رسید و بعد از حدود ۳۰ سال در فوریه ۲۰۱۱ با اعتراض‌های مردمی از قدرت کنار رفت و کوتاه‌مدتی پس از آن، بازداشت شد. در طول ۳۰ سال ریاست‌جمهوری مبارک بر مصر، به‌دلیل وضعیت فوق‌العاده‌ای که در این کشور برقرار بود، اجتماع بیش از پنج نفر ممنوع بود، اما مردم در ژانویه سال ۲۰۱۱، با الهام از انقلاب تونس، بی‌توجه به وضعیت فوق‌العاده و استقرار حکومت نظامی، به خیابان‌ها ریختند و خواهان برکناری او شدند.

مردم مصر که از فقر، فساد، بیکاری و حکومت استبدادی در این کشور به ستوه آمده بودند، هفته‌ها دست به اعتراض زدند. مبارک در یک سخنرانی که اول فوریه ۲۰۱۱ از تلویزیون پخش شد، اعلام کرد در انتخابات دیگر نامزد نخواهد شد. اما تقاضای معترضان استعفای او بود که در نهایت حسنی مبارک پس از مقاومت اولیه در برابر این درخواست، از سمت خود کنار رفت. با انتشار خبر کناره‌گیری او، صدها هزار نفر از این خبر در قاهره و سایر شهرهای مصر استقبال کردند. در قاهره، پایتخت مصر مردم با تکان دادن پرچم و به صدا درآوردن بوق ماشین‌ها خوشحالی خود را از استعفای مبارک نشان دادند. محمد حسنی مبارک در چهارم مه ۱۹۲۸ در روستای کوچکی در دلتای نیل به دنیا آمد. با وجود اینکه خانواده او فقیر بود، توانست به دانشکده افسری برود و در سال ۱۹۴۹ از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و یک سال بعد به نیروی هوایی مصر ملحق شد. در آغاز سال ۱۹۷۳، او به عنوان فرمانده نیروی هوایی مصر و معاون وزیر دفاع در جنگ رمضان (یوم کیپور) با اسرائیل نقشی محوری داشت. در این جنگ، نیروهای مصری در عملیاتی غافلگیرانه به نیروهای اسرائیل که بخشی از شبه‌جزیره سینا را اشغال کرده بودند، حمله کردند. نقش او در جنگ باعث شد تا دو سال بعد هنگامی که انور سادات، رئیس‌جمهوری وقت مصر برای تعیین معاون خود تحت فشار بود، مبارک را به این سمت برگزیند. دست کم در دوران ریاست‌جمهوری مبارک، شش بار به جان او سوء‌قصد شد. خطرناک‌ترین سوء‌قصد در سال ۱۹۹۵ رخ داد، زمانی که او برای شرکت در اجلاس سران کشورهای آفریقایی به اتیوپی رفته بود و در آدیس آبابا، به لیموزین او حمله شد. اندک بودند کسانی که باور داشتند، این معاون رئیس‌جمهوری که چندان شناخته‌شده نبود، بتواند سه دهه قدرت را در دست گیرد.