شراکت ترامپ در آپارتاید اسرائیلی
معامله قرن مرده به دنیا آمد
سهشنبه شب ۸ بهمنماه ۱۳۹۸ دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در کاخ سفید در کنار نخستوزیر اسرائیل از «معامله قرن» خود رونمایی کرد. این طرح به مطالبات رژیم صهیونیستی که مدتها در پی آن بود از جمله به رسمیت شناختن شهرکهای این رژیم در کرانه باختری و حاکمیت آن بر غور اردن توسط آمریکا و اینکه قدس «پایتخت غیر قابل تقسیم اسرائیل» است، پاسخ میدهد. بر اساس این طرح کشور فلسطین عاری از سلاح و در مرزهایی است که (برای کنترل اسرائیل بر امنیت خود) مجددا ترسیم میشوند و در ازای اراضی حاصلخیزی که صهیونیستها در آن ساکن میشوند، کشور فلسطین مناطقی بیابانی به دست میآورد. الجزیره در گزارش ۲۹ ژانویه برابر با چهارشنبه ۹ بهمنماه نوشت: نتانیاهو مدعی بود که این طرح مبنایی برای «راهحل واقعگرایانه» در نزاع طولانیمدت میان اسرائیل- فلسطین به دست میدهد. رهبران فلسطین نهتنها این طرح را رد کردند؛ بلکه آن را کاملا به نفع اسرائیل دانسته و افزودند که «قدس فروشی نیست». ترامپ این طرح را «فرصتی تاریخی» برای فلسطین جهت دستیابی به دولت مستقل نامید. اما بر اساس این طرح، ایالاتمتحده اعلام کرد که بیتالمقدس «پایتخت تقسیمناپذیر» اسرائیل خواهد ماند و اشغال اسرائیل بر بخشهایی از اراضی اشغالی غربی را به رسمیت خواهد شناخت. به نوشته الجزیره، فلسطینیها خواهان این هستند که شرقِ بیتالمقدس اشغالی و اراضی غربی بخشی از دولت آینده فلسطین باشد. درحالیکه بسیاری از فلسطینیان با استفاده از رسانههای اجتماعی به ابراز خشم پرداخته و این طرح را به سخره گرفتهاند، برخی دیگر هم هشدار دادهاند که این طرح ممکن است به «آپارتاید» جدید تبدیل شود.به نوشته الجزیره، بر اساس این طرح، اسرائیل «اکثریت قریب به اتفاق» شهرکهای غیرقانونی اسرائیلی در اراضی غربی را ضمیمه خود خواهد کرد. ۹۷ درصد از یهودیانی که در اراضی غربی زندگی میکنند در مناطق جدید اسرائیل ادغام خواهند شد. دره اردن هم تحت اشغال اسرائیل قرار خواهد گرفت و به اسرائیل یک مرز دائمی در شرق در امتداد رود اردن میدهد. نوار غزه هم با یک خط سریعالسیر حملونقل به اراضی غربی متصل خواهد شد که این هم در کنترل اسرائیل قرار خواهد گرفت. این طرح همچنین این احتمال را مطرح کرده که ممکن است مرزهای فعلی اسرائیل از نو ترسیم شود. «اجتماعات مثلثی» متشکل از ۱۰ شهر فلسطینی در اسرائیل «کفرا قرا»، «عرعره»، «باقه الغربیه»، «ام الفحم»، «قلنسوه»، «الطیبه»، «کفر قاسم»، «الطیره»، «کفر برا» و «جلجولیه» احتمالا میتواند به دولت فلسطین منتقل شود. به گفته «ادو کنراد»، سردبیر وبسایت خبری «مجله ۹۷۲» اسرائیل، حدود ۲۵۷ هزار فلسطینی ساکن اسرائیل احتمالا خارج از مرزهای این رژیم قرار خواهند گرفت. بر اساس طرح ترامپ، «بیتالمقدس پایتخت اسرائیل و القدس هم باید به شکل بینالمللی پایتخت دولت فلسطین شناخته شود». این مانع جداساز بهعنوان مرز میان دو پایتخت شناخته میشود. دولت فلسطین هیچ بخشی از بیتالمقدس را درون مرزهای اسرائیل به رسمیت نمیشناسد و این شامل مسجد الاقصی در «شهر کهن» و مناطقی که بیشتر ساکنان شرق بیتالمقدس در آن زندگی میکنند هم میشود. پایتخت فلسطین هم در شرق بیتالمقدس خواهد بود که در مناطقی واقع شده که اسرائیل از قبل آن را با مانع جداساز مانند «کفر عقب» و بخش شرقی «شعفاط» و «ابو دیس» قطع کرده است. به نوشته الجزیره، این طرح خواستار غیرنظامی شدن تمام مناطق فلسطینی و خلع سلاح جناحهای فلسطینی در غزه مانند حماس و جهاد اسلامی میشود. اسرائیل هم امنیت کنترل در تمام گذرگاههای بینالمللیِ منتهی به فلسطین را بر عهده خواهد داشت. این رژیم همچنین بر تمام فلسطینیها در درون قلمرو خودشان هم نظارت خواهد یافت. اسرائیل به بالنهای هوایی کوچک، هواپیماهای بدون سرنشین و تجهیزات هوایی مشابه «برای کاهش رد پای امنیتی» خود در دولت فلسطین اتکا خواهد کرد. همچنین بر اساس این طرح هیچ حق بازگشتی برای آوارگان فلسطینی قائل نشده است. بر اساس این طرح «برادران عربشان مسوولیت اخلاقی دارند تا آنها را در کشورهایشان ادغام کنند چنان که یهودیان در اسرائیل ادغام میشوند».
«دیوید.ام. هالفینگر» و «ایزابل کرچنر» هم در گزارش ۲۸ ژانویه برای نیویورک تایمز نوشتند، فوریترین نتیجه طرح صلح ترامپ همانا چراغ سبز به اسرائیل برای توسعهطلبی خود است. به نوشته این گزارشگران، طرح مذکور به فلسطینیها یک دولت «بر روی کاغذ» میدهد و همه چیز برای آنها «فریز شده» درحالیکه دستی باز به طرف دیگر میدهد. اما نتانیاهو صبر نخواهد کرد. او گفت روز یکشنبه ۱۳ بهمنماه اشغال اسرائیل را بر دره استراتژیک اردن و بر تمام شهرکهای یهودی در اراضی غربی اعمال خواهد کرد. گزارشگران نیویورک تایمز مینویسند اسرائیل از جنگ ۶ روزه در سال ۱۹۶۷ دنبال یک چیز بود و با این طرح به آن دست یافت و آن یک چیز هم داشتن مرز دائمی در امتداد رود اردن بود که این مساله از سوی آمریکا مورد شناسایی قرار گرفت. این طرح تضمین خواهد کرد که اسرائیل هرگز مناطقی مانند «هبرون»، «شیلوح» و «بیت ایل» که یهودیان سرزمین انجیلی و موعود خود میدانند را ترک نخواهد کرد. «هالفینگر -کرچنر» بر این باورند که نتانیاهو و ترامپ یکدیگر را تحسین میکردند. این گزارشگران میافزایند طرح ترامپ یک «عمق استراتژیک به اسرائیل علیه دشمنانش در شرق میدهد و باعث میشود توانایی این رژیم برای جلوگیری از قاچاق سلاح به فلسطین افزایش یابد». بر اساس این طرح فقط باریکهای از نوار غزه و صحرای نقب نزدیک مرز مصر به فلسطینیان خواهد رسید.«بن هوبارد» و «دکلان والش» هم در گزارش دیگری در ۲۸ ژانویه برای نیویورک تایمز نوشتند که ترامپ اعلام کرد کشورهای عربی نقش مهمی در موفقیت طرح معامله قرن ایفا کردند. این در حالی است که هیچ یک از متحدان عرب آمریکا رسما به حمایت از این طرح نپرداخته یا تعهدی عینی برای حمایت از آن ارائه ندادند. اما سوال این است که کدام کشورهای عربی باعث به ثمر نشستن این طرح شدند. ترامپ در دیدار با نتانیاهو و طی کنفرانس خبری جهت رونمایی از طرح خود گفت:«کشورهای بسیاری هستند که خواهان مشارکت در این طرح هستند. شما از حمایت عظیم همسایگان و کشورهای فراتر از همسایگانتان برخوردار خواهید بود.» گزارشگران نیویورک تایمز میافزایند در این نشست سفرای عمان، بحرین و امارات حضور داشتند اما هیچ اثری از مقامهای فلسطینی نبود. «هوبارد- والش» به نقل از «داود کُتاب»، روزنامهنگار و ستوننویس در المانیتور مینویسند: «نتوانستید هیچ رهبر فلسطینی را ببینید؟» او میافزاید اگرچه کشورهای مصر و اردن معاهدات صلح با اسرائیل دارند و ترامپ هم در اولین سفر خارجی خود به عربستان رفت «اما هیچ یک از این کشورها حضور نداشتند». این گزارشگران مینویسند برخی رهبران عرب تلاش کردند تا توجه خود را به مشکلات اقتصادی و امنیتی داخلی معطوف سازند. برخی کشورهای عرب نیز از حمایت آشکار از طرح ترامپ خودداری کردهاند. ترامپ در کنفرانس خبری خود از «تلاش بیوقفه» کشورهای عمان، بحرین و امارات «در کمک به ما» قدردانی کرد. اما به نوشته این گزارشگران، حتی آنها هم به حمایت رسمی از این طرح نپرداختند. با این همه دستگاههای امنیتی رژیم صهیونیستی با ارزیابی اوضاع به این نتیجه رسیدند که عبدالله دوم، پادشاه اردن در معرض فشارهای داخلی زیادی بهویژه درباره اوضاع اقتصادی و فساد در دولت است و تعدادی از جریانها و گروههای اردنی بهویژه اخوانالمسلمین حتی با روابط سیاسی و امنیتی اردن با اسرائیل مخالفند. دستگاههای امنیتی اسرائیل نسبت به هرگونه اقدام هماهنگنشده با اردن که به نابودی روابط میان دو طرف منجر میشود و توافق صلح دو طرف را در معرض خطر قرار دهد هشدار دادند. رسانههای اسرائیلی میگویند منبع اصلی نگرانی دستگاههای امنیتی اسرائیل درباره معامله قرن و الحاق غور اردن، تاثیر بر آینده روابط با اردن است. همزمان، دبیرکل کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین اعلام کرد، طرح معامله قرنی که ترامپ اعلام کرده همان طرحی است که نخستوزیر رژیم صهیونیستی و شورای شهرکسازیهای این رژیم سپتامبر ۲۰۱۸ اعلام کردند و این طرح محکوم به شکست است. به گزارش المیادین، صائب عریقات، دبیرکل کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین در نشست خبری در رامالله اعلام کرد: «مفهوم محتوای طرح آمریکایی معامله قرن خروج از کنوانسیون سازمان ملل، قوانین بینالمللی، توافقنامههای اسلو و دیگر توافقنامههای امضا شده است. این طرح محکوم به شکست است و ایدههای موجود در آن درباره شهرکسازیها، الحاق و تسلیم ملتها با زور سلاح چیزی جز جنایتهای جنگی براساس قوانین بینالمللی نیست.» معامله قرنی که ترامپ روز سهشنبه آن را اعلام کرد بر اجرای راهکار تشکیل دو کشور به پایتختی قدس برای رژیم صهیونیستی، به رسمیت شناختن حاکمیت این رژیم بر اراضی اشغالی و مخالفت با بازگشت آوارگان فلسطینی تصریح دارد و همچنین چراغ سبزی برای رژیم صهیونیستی جهت الحاق غور اردن است که یک منطقه استراتژیک بوده و ۳۰ درصد از مساحت کرانه باختری را تشکیل میدهد. خالد مشعل، رئیس سابق دفتر سیاسی حماس در گفتوگو با خبرگزاری رویترز در مقر اقامت خود در دوحه گفت: «فلسطینیان در سراسر جهان برای ناکام گذاشتن طرح صلح رئیسجمهوری آمریکا در خاورمیانه متحد میشوند.» وی افزود: «ما این طرح معامله قرن را کاملا رد میکنیم و اطمینان داریم که شکست خواهد خورد. ما منتظر شکست آن نخواهیم ماند. بلکه خود آن را ناکام خواهیم گذاشت.» امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه هم با ابراز تردید در موفقیت طرح موسوم به معامله قرن که آمریکا سهشنبه از آن رونمایی کرد گفت: «برای رسیدن به صلح حضور دو طرف درگیر لازم است و بین فلسطین و اسرائیل یکطرفه و در غیاب طرف دیگر صلحی برقرار نمیشود.» رئیسجمهور ترکیه نیز معامله قرن را «طرحی اشغالگرانه» خواند و تاکید کرد قدس فروشی نیست. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه درباره معامله قرن دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا گفت: «خیلی بیشرمانه است که یک نفر بیاید بگوید چیزی را به شما میدهیم و این مناطق را به ما بدهید.» وی افزود: «به این طرح معامله قرن میگوید، این دیگر چه معاملهای است؟! این طرح اشغالگری است و قدس فروشی نیست.»