مقتدی صدر از صف مخالفان دولت خارج شد
حمله موشکی به سفارت آمریکا در بغداد
ناظران میگویند صدر که بزرگترین ائتلاف را در پارلمان عراق دارد پیشنهاد حفاظت فیزیکی از معترضان در برابر نیروهای شبهنظامی ناشناس را داده بود. معترضان میگویند که تصمیم مقتدی صدر باعث شد تا بسیاری از طرفداران این روحانی چادرهای خود را جمع کنند و به نیروهای امنیتی چراغ سبز نشان دادند تا اقدام به متفرق کردن معترضان کنند. گزارشها حکایت از این دارد که روز شنبه دستکم ۱۲ نفر از معترضان کشته شدند. از این تعداد کشته، ۳ نفر متعلق به نصیریه، یکی از شهرهای جنوبی این کشور و مابقی از بغداد بودند. برخی آمارها مدعیاند که از اول اعتراضها تاکنون ۵۰۰ نفر کشته شدهاند.فرنار حداد، محقق ارشد در موسسه خاورمیانه در دانشگاه سنگاپور به الجزیره گفت: «با ترک صحنه اعتراضها از سوی طرفداران صدر، حکومت احساس کرد که حالا میتواند یکبار و برای همیشه بساط اعتراضها را برچیند.» او افزود: «اگر حوادث دیروز باعث شد یک شکاف دائمی بین معترضان و صدر ایجاد شود، این مورد اخیر خطر انزوای سیاسی و چند پاره شدن را در پی خواهد داشت». البته حداد مدعی است که نیروهای امنیتی هنوز نتوانستهاند آتش اعتراضها را خاموش کنند. در حالی که نیروهای پلیس سعی کردند مانع ورود مردم معترض به میدان مرکزی الحبوبی در نصیریه شوند، هزاران معترض اعتراضهای خود را در سایر خیابانها ادامه دادند.
در بنبست
معترضان خواستار برچیده شدن سیستم فعلی حکمرانی هستند، چراکه آن را موجب تشدید فساد و سیاستهای فرقهای میدانند. خواسته آنها حضور یک نخستوزیر مستقل است که به هیچکدام از بلوکهای سیاسی تعلق نداشته باشد و به همین منظور خواستار برگزاری یک انتخابات جدید هستند تا به این طریق به گفته خود سیاستمداران آلوده را کنار بزنند. همچنین آنها خواستار مسوولیتپذیری نیروهای امنیتی در کشتار معترضان هستند.بهرغم اینکه عادل عبدالمهدی در ماه دسامبر از سمت نخستوزیری کنارهگیری کرد اما همچنان بهعنوان نخستوزیر موقت در حال فعالیت است. افرادی همچون اسعد العدانی، فرماندار بصره و قصی سهیل از ائتلاف بناء مورد پذیرش معترضان قرار نگرفتند. ریاض فهمی، نماینده سابق پارلمان عراق به الجزیره گفت: «ما هنوز در مرحلهای بهسر میبریم تا افراد نزدیک به احزاب سیاسی بزرگ را انتخاب کنیم و همچنان جزو حلقه نخبگان فعلی باشند. بنابراین با این شیوه در بنبست باقی خواهیم ماند.» فهمی که خود عضوی از ائتلاف سائرون و از اعضای حزب کمونیست است در بیست و هفتم اکتبر به دلیل حمایت از معترضان از نمایندگی استعفا کرد. او بر این باور است که خروج از این بنبست به کسی بستگی دارد که بتواند این تعادل را یک تکانی بدهد. فهمی تصریح میکند: «تاکنون حکومت و احزاب سیاسی نشان دادهاند که اراده لازم و کافی را برای معرفی نخستوزیر جدید در جهت خروج از این بنبست ندارند». او میافزاید: «همچنین معترضان نتوانستهاند نامزد مورد نظر خود را که با خواستههای آنها تطابق داشته باشد، پیدا و معرفی کنند.»
یک بیگانه سیاسی
بنابه گفته احمد رشدی، مدیر بنیاد متخصصان عراق انتخاب یک نخستوزیر جدید به اراده بلوک ائتلافی سائرون صدر و فتح برمیگردد. رشدی خاطرنشان میکند: «نخستوزیر جدید باید از سوی این دو ائتلاف معرفی شود اما این دو حزب با یکدیگر اختلاف دارند.»حداد میگوید: «یکی از موانع تشکیل دولت پیدا کردن فردی است که بتواند منافع احزاب موجود در تشکیل دولت را تامین کند». وی میافزاید: «دولت جدید در میان افتراق شدید بین دو ائتلاف سائرون و فتح در سال ۲۰۱۸ تشکیل شد.» حداد اضافه میکند: «مسائل موجود هرگز بین این دو ائتلاف حل نشد و حالا تبدیل به یک بحران چندین ماهه شده است». اگرچه سائرون و فتح روی فردی مانند عادل عبدالمهدی توافق کردند اما معترضان خواستار حضور فردی خارج از دایره قدرت در پست نخستوزیری هستند. به گفته حداد معترضان خواستار حضور فردی هستند که از سال ۲۰۰۳ در دایره قدرت نبوده باشد. حداد مدعی است که چنین فردی وجود دارد اما این سوال را مطرح میکند که آیا این اراده هم وجود دارد تا احزاب چنین فردی را انتخاب کنند؟
توپ در زمین سیاسیون
فهمی میگوید که وقتی یک نخستوزیر جدید تعیین شود او باید به سمت یک انتخابات دیگر حرکت کند. همین امر به گفته نماینده سابق پارلمان این ترس را در احزاب بهوجود آورده است که این نخستوزیر زمینه را برای تشکیل یک دولت مستقل فراهم کند. فهمی میافزاید: «یک نخستوزیر جدید با تشکیل یک دولت موقت زمینه را برای انتخابات جهت انتقال قدرت و در نهایت پاسخگو کردن مسوولینی که در سرکوب اعتراضها نقش داشتهاند، فراهم میکند.» به ادعای وی همین عوامل باعث ترس احزاب موجود شده است. آنها امیدوارند که فشار بر معترضان موجب تضعیف آنها شود تا بتوانند در سمتهای خود باقی بمانند. رشدی موافق این مساله است که جناحهای سیاسی پیدا کردن یک نامزد مناسب را به تاخیر میاندازند تا به سمت انتخابات جدید نروند.
حمله راکتی به سفارت آمریکا
همزمان با این تحولات عراق روز یکشنبه شاهد حمله راکتی به ساختمان سفارت ایالاتمتحده بود. به گزارش رویترز، منابع امنیتی گفتند که دستکم یکی از این راکتها در داخل سفارت ایالاتمتحده فرود آمده است. این برای اولینبار است که چنین حملهای در منطقه سبز بغداد رخ میدهد. پیشتر راکتها در نزدیکی سفارت آمریکا فرود میآمدند ولی اینبار راکت به داخل سفارت برخورد کرده است. بنابر گزارش رویترز یکنفر در پی این حملات کشته شده است. همزمان صدر خواستار حضور معترضان برای اخراج آمریکا از عراق شده بود اما ساعاتی بعد این اعتراض را لغو کرد. یکی از معترضان به رویترز گفت: ما برای اعتراض خود دلیل داریم. من فکر نمیکنم مقتدی صدر یا هر شخص دیگری نظر ما را بتواند عوض کند.» بنابر آخرین گزارشها تاکنون ۱۰۹ موشک به سمت نیروهای آمریکایی در عراق پرتاب شده است. برخی از گزارشها درخصوص حمله یکشنبه شب به منطقه سبز حکایت از برخورد دو موشک به داخل سفارت دارد. در گزارشی که تهیه شده، حمله به منطقه سبز اینگونه با عبارت «میآید، میآید»، شروع شده که اشاره به هشدار بلندگوها نسبت به حمله موشکی به «یونیون ۳»، پایگاه ائتلاف به اصطلاح ضدداعش به سرکردگی آمریکا در عراق دارد، مجتمعی واقع در منطقه الخضرا (سبز)، منطقهای که در اطراف کاخ سابق صدام احداث شده است. طبق این گزارش، هشت دقیقه بعد از هشدار اول، صدای دو انفجار مهیب شنیده میشود، همچنین در هشدار دیگر به تمام کسانی که در پایگاه هستند دستور داده میشود در پناهگاهها پناه بگیرند. سفارت آمریکا در طرف دیگر مسیری قرار دارد که هدف احتمالی سه موشک کاتیوشا بوده است. این گزارش تاکید میکند: یک ساعت بعد به ما اطلاع داده شد وضعیت امن است و میتوانیم خارج شویم. یکی از موشکها در رود دجله سقوط کرده و دو موشک دیگر در داخل ساختمان سفارت. در این راستا اینتلاسکای ادعا کرده است، سفارت آمریکا به دولت عراق اطلاع داده است که بعد از حمله شب گذشته به سفارت پاسخ نظامی در نظر گرفته شده است. در این میان نخستوزیر عراق با صدور بیانیهای حمله موشکی به سفارت آمریکا در بغداد را محکوم کرد. عادل عبدالمهدی، نخستوزیر موقت عراق در بیانیهای گفت: مجددا با شلیک چندین موشک به سفارت آمریکا به یک هیات دیپلماتیک خارجی تعرض شد. ما چنین اقدامات خارج از قانون را رد و محکوم میکنیم. چنین رفتارهای زشتی باعث تضعیف دولت میشود، به حاکمیت عراق لطمه وارد میکند و باعث شکستن حرمت هیاتهای دیپلماتیک در کشور ما میشود. وی در ادامه افزود: هدف قرار دادن سفارت آمریکا، عراق را به میدان جنگ تبدیل میکند. به نیروهای عراقی دستور دادهایم تا پراکنده و مستقر شوند و به منظور جلوگیری از تکرار چنین حملاتی، اقدامات لازم را اتخاذ کنند و عاملان شلیک این موشکها را دستگیر کنند تا در دادگاه مجازات شوند. چنین رفتارهای شخصی و غیرمسوولانهای باعث میشود تا عراق تاوان پیامدهای خطرناک آن را پس دهد و به منافع ما ضرر وارد شود و رابطه ما با کشورهای دوست خدشهدار شود و باعث میشود عراق به میدان جنگ تبدیل شود بهویژه اینکه دولت از طریق قانونی و پارلمان خواستار خارج شدن نیروهای خارجی از عراق شده است.