کار آمریکا و چین به جاهای باریک کشید
طرح استقرار موشکهای واشنگتن در آسیا
به همین منظور در بیانیهای که «فو» از طریق وزارتخارجه چین منتشر کرده، آمده است: ما از آمریکا میخواهیم که از این اقدام خودداری کند. چین با این مساله بهراحتی کنار نخواهد آمد و هر اقدامی لازم باشد را بهکار خواهد بست تا این موشکهای میانبرد در این قسمت از دنیا مستقر نشود. «فو» البته مشخص نکرد که کشورش در واکنش به استقرار موشکهای آمریکا، چه واکنشی نشان خواهد داد. بهرغم این تهدیدات فو تصریح کرد که کشورش هیچ علاقهای ندارد که در مورد کنترل تسلیحات در مذاکرات روسیه و آمریکا مشارکت کند. این پاسخ چین، رویای ترامپ مبنی بر قرارداد هستهای سهجانبه را بر باد میدهد.
دولت ترامپ بر این باور است که با خیزش چین بهعنوان یک قدرت جهانی، دیگر گفتوگوهای دوجانبه تسلیحاتی بین روسیه و آمریکا موضوعیت ندارد و روز جمعه نیز آمریکا بهطور رسمی از توافق منع ساخت موشکهای هستهای میانبرد با روسیه که در سال ۱۹۸۷ منعقد شده بود، بیرون آمد. آمریکا به بهانه اینکه روسیه بارها این توافق را نقض کرده و همچنان به ساخت موشکهای هستهای میانبرد خود ادامه داده است، از این توافق یکجانبه کنار کشید. فو میگوید که نقض یکجانبه این توافق از سوی آمریکا میتواند بر مناسبات جهان، تاثیری منفی بگذارد و آن را یک بهانه از سوی واشنگتن برای ساخت و پیشبرد این تسلیحات دانست.
آمریکا در شرایطی از این توافق کنار کشیده که روسیه بارها هرگونه نقض توافق سال ۱۹۸۷ را تکذیب کرده است. فو هم در توجیه اینکه چرا در مذاکرات هستهای در کنار دو قدرت دیگر قرار نمیگیرد،گفت که پکن بهدلیل ناعادلانه بودن موجودی انبارهای تسلیحاتیاش در برابر دو قدرت دیگر در این مذاکرات حضور پیدا نمیکند. بنا به گزارش فدراسیون دانشمندان آمریکایی که سازمانی غیرانتفاعی در واشنگتن است، ایالاتمتحده و روسیه سرجمع ۹۰ درصد تسلیحات اتمی دنیا را دارا هستند. این گروه تخمین میزند که ایالاتمتحده ۱۷۵۰ و روسیه نیز ۱۶۰۰ کلاهک هستهای دارد. در تخمینهای این گروه حدس زده میشود که پکن ۲۹۰ کلاهک هستهای در انبارهای تسلیحاتی خود داشته باشد.
فو میگوید که چین در مذاکرات چندجانبه حضور فعالی داشته اما در مذاکرات تسلیحات اتمی مشارکت نخواهد داشت. اعتراضهای چینیها تاثیر اندکی در فرونشاندن ترس از رقابت تسلیحاتی داشته است. روز سهشنبه ارنست مونیز، وزیر انرژی دولت باراک اوباما و سام نان، سناتور سابق جرجیا در یادداشتی که در فارن افرز منتشر کردند، آوردند:درگیری هستهای، ضرورت کنترل تسلیحات و توسعه تسلیحات جدید توسط یک توافقنامه جدید هستهای را بین روسیه و ایالاتمتحده باورپذیر و ناگزیر میکند. آنها ادامه دادند: «عناصر اصلی این منازعه هستهای از پیش هم وجود داشت و تنها چیزی که در جهت شعلهور کردنش نیاز داریم، یک جرقه است.»
مقامات آمریکایی بارها در مورد تاسیسات اتمی چین و روسیه هشدار دادهاند. ژنرال، رابرت پی.اشلی، مدیر آژانس اطلاعاتی وزارت دفاع آمریکا در ماه می گفت که چین تمایل دارد طی یک دهه آینده، تسلیحات خود را متنوع و مقدارش را دستکم دوبرابر کند. او همچنین هشدار داد که احتمالا روسیه هم تمایل دارد تا زرادخانه تسلیحات خود را گسترش دهد. در پی این تحولات دولت ترامپ هم دوست دارد تا زرادخانههای تسلیحاتی خود را نوسازی کند. آنها سال گذشته طرحی را ارائه دادند که حکایت از توسعه تسلیحات آمریکا از جمله در حوزه تسلیحات هستهای تاکتیکی دارد. کینگستون ریف، مدیر انجمن خلعسلاح و کنترل اسلحه که یک سازمان غیرانتفاعی است، به نیویورکتایمز گفت: «اگرچه اسپر گفته که موشکهای میانبرد غیرهستهای خود را در آسیا مستقر خواهد کرد اما رویکرد دولت ترامپ هنوز افزایش تهدیدها در حوزه پاسیفیک است.» او افزود: «ایالاتمتحده باید آمادگی نظامی خود را در برابر چین که یک قدرت نوظهور است، حفظ کند اما راه خروج ما از این چالش موشکپرانی نیست.» با این حال ریف تصریح کرد: «چین را هم نمیتوان بیتقصیر قلمداد کرد، چراکه این کشور صدها نوع از این موشک را در آن منطقه مستقر کرده و گفته که حاضر نیست در مذاکرات کنترل تسلیحات با آمریکا مشارکت داشته باشد.» به گفته وی چین میتواند متحدان آمریکا در منطقه را مورد هدف قرار دهد یا آنها را از طریق مجازاتهای اقتصادی تنبیه کند.
دونالد ترامپ ممکن است که اجازه دهد معاهده استارتجدید با روسیه در فوریه ۲۰۲۱ پایان پذیرد تا اینکه آن را برای ۵ سال دیگر تمدید کند. ریف در این زمینه میگوید: این به معنی آن است که نسبت به ۵۰ سال گذشته، بین آمریکا و روسیه دیگر هیچ محدودیتی درخصوص توسعه تسلیحات هستهای وجود نخواهد داشت. کارشناسان میگویند محتملترین مکان برای استقرار موشکهای آمریکا، کرهجنوبی یا ژاپن است. این تحولات در شرایطی رخ میدهد که رابطه چین و ژاپن بهبود پیدا کرده است. در این راستا، اسکات موریسون، نخستوزیر استرالیا گفته که کشورش میزبان چنین موشکهایی نخواهد بود.
فو گفته که ارسال این موشکها به یکی از کشورهای متحد آمریکا در آسیا بهمنزله فرستادن این موشکها به پشت در چین است. او گفت حتی ارسال این موشکها به گوام که جزو قلمروی آمریکا بهحساب میآید از نظر چین یک اقدام خصمانه است و میتواند عواقب خطرناکی داشته باشد. فو در ادامه گفتههایش متحدان منطقهای آمریکا را تهدید کرد و با نام بردن از ژاپن، کرهجنوبی و استرالیا هشدار داد که میزبان این نوع موشکها نباشند. او از کشورهای همسایه خواست که در این زمینه محتاطانه عمل کنند و اجازه استقرار این موشکها را به آمریکا ندهند. وی تصریح کرد که استقرار این موشکها کمکی به منافع و امنیت این کشورها نخواهد کرد.
چین در گذشته برای مجازات متحدان آمریکایی، از طریق اقتصاد آنها را تنبیه میکرده است. بهعنوان مثال زمانی کرهجنوبی اجازه استقرار سیستم ضدموشکی آمریکا را صادر کرد، چین دستور داد تا محصولات کرهای تحریم شود و یکسال نیز این رویه را علیه این کشور ادامه داد. از آن زمان روابط چین و آمریکا در سایه جنگ تجاری وخیمتر شده است.
ارسال نظر