دومینوی تظاهرات از الجزایر به سودان رسید

سه معترض یکشنبه غروب ۱۸ فروردین به نیویورک‌تایمز گفتند این سربازان پیش روی معترضان قرار می‌گرفتند تا مانع برخورد نیروهای امنیتی دیگر با آنها شوند. با این حال، طی روزهای اخیر شاهد تیراندازی و شلیک گاز اشک‌آور نیروهای امنیتی سودان به تحصن‌کنندگان مقابل مقر فرماندهی کل نیروهای مسلح این کشور در خارطوم هستیم. عوض بن‌عوفان، وزیر دفاع سودان، می‌گوید ارتش اجازه ورودکشور به سمت آشوب را نمی‌دهد. به نوشته نیویورک‌تایمز، تظاهرات در ماه دسامبر شروع شد آن هم در بحبوحه کمبود غذا و افزایش قیمت‌ها و به سرعت به جنبشی اعتراضی در سراسر سودان تبدیل شد. معترضان به اتفاق خواستار استعفای البشیر هستند. براساس این گزارش، اقامتگاه البشیر درست مانند ستاد فرماندهی ارتش در یک مجتمع نظامی قرار دارد. سازمان دهندگان تخمین می‌زنند که صدها هزار نفر از مردم جمع شده و فریاد «البشیر برو» سر می‌دهند.  «جمعیت شاغلین سودان» که یک گروه اپوزیسیون است، اعلام کرد، نیروهای یورش برنده به تحصن‌کنندگان از گلوله‌های واقعی، سلاح‌های سنگین و صدها گاز اشک آور استفاده کردند. با این حال، برخی از سربازان ارتش البته به مقابله پرداخته و درهای فرماندهی کل را برای حمایت و حفظ جان تحصن‌کنندگان باز کردند. هزاران سودانی در خارج از مقر فرماندهی کل نیروهای مسلح و محل اقامت عمرالبشیر شعارهایی علیه دولت سر داده و ارتش را به حمایت از خود و درخواست برای استعفای البشیر فراخواندند. این تحولات همزمان است با بیانیه هیات هماهنگی عالی مذاکرات ملی در سودان بعد از نشستی به ریاست عمر البشیر که بر لزوم مذاکره برای حل مشکلات کشور تاکید کرد. الجزیره به نقل از منابع سودانی می‌نویسد «نیروهای امنیتی» به تحصن‌کنندگان یورش بردند اما «ارتش» به تحصن‌کنندگان اجازه داد تا وارد مقر فرماندهی کل نیروهای مسلح شوند تا در آنجا از خود محافظت کنند. البشیر ۲۲ فوریه در کشور حالت‌فوق‌العاده اعلام و دولت وفاق ملی و دولت‌های محلی را منحل کرد. حزب حاکم سودان اوایل مارس اعلام کرد که البشیر اختیاراتش را به معاونش احمد محمد‌هارون تا زمان برگزاری کنگره ملی این حزب واگذار کرده است. در هر حال، کمیته مرکزی پزشکان سودان دیروز سه‌شنبه از قتل یک تظاهرات‌کننده دیگر در اعتراضات در غرب خارطوم خبر داد. به این ترتیب، از زمان آغاز اعتراضات تعداد کشته‌ها به ۴۰ تن رسیده هرچند که عفو بین‌الملل ۱۱ فوریه تعداد کشته‌شدگان را ۵۲ تن اعلام کرده بود. اعتراضات سودان وارد ماه چهارم شده و سودانی‌ها ابتدا علیه گرانی تظاهرات کردند و بعد خواهان برکناری البشیر شدند. اگرچه حزب حاکم سودان اعلام کرد که البشیر اختیاراتش را به معاونش احمد محمد‌هارون واگذار کرده است اما این به معنای واگذاری قدرت از سوی البشیر نیست. حسن اسماعیل، سخنگوی دولت سودان، اعلام کرد که عمر البشیر قصد ندارد قدرت را به ارتش تحویل دهد. اظهارات اسماعیل در واکنش به اخبار شبکه الشروق است که اعلام کرده بود که البشیر می‌خواهد قدرت را به ارتش واگذار کند.

به نوشته نیویورک‌تایمز، این تظاهرات کمتر از یک هفته پس از استعفای رئیس‌جمهور الجزایر صورت می‌گیرد. گویی این بار موج اعتراضات از خاورمیانه عربی ‌به آفریقا کوچیده و الجزایر و سودان را در میان گرفته است. اگرچه شاید البشیر قدرتمندتر از بوتفلیقه تلقی شود، اما موضع البشیر هم طی هفته‌های اخیر به‌شدت تضعیف شده است. دولت نمی‌داند چگونه پاسخ دهد. «ابراهیم طاها ایوب» که در دهه ۸۰ عمر خود است و وزیر خارجه اسبق سودان است با اشاره به این تظاهرات معتقد است که «این بزرگ‌ترین ضربه به دولت بود.» او می‌گوید برخی در میان نیروهای مسلح آماده و منتظرند تا فرمان سرکوب صادر شده و به مردم حمله کنند. این روزها خارطوم و دیگر شهرهای سودان شاهد حضور نیروهای «جونجوید» است؛ گروهی شبه‌نظامی و خشن که مقصر بسیاری از خشونت‌ها و کشتار در درگیری‌های دارفور است. مردم می‌گویند: «جونجویدها وارد شهر شده‌اند» و در برخی مناطق مبادرت به برقراری ایست- بازرسی کرده‌اند. آنها داخل خودروها را برای یافتن آب و غذا می‌گردند. آنها می‌خواهند آب و غذا به معترضان نرسد. شاهدان می‌گویند اگر اوضاع ناآرام شود و ارتش مبادرت به سرکوب کند و دولت البشیر کوتاه نیاید، احتمال می‌رود که این کشور بار دیگر در یک جنگ داخلی مرگبار فرو رود زیرا حضور نیروهای چریک و خشن جونجوید در شهر به‌شدت محسوس است.

اخبار مرتبط