گوایدو بازداشت نشد

دنیای اقتصاد : خوآن گوایدو، رئیس‌جمهور خودخوانده ونزوئلا دیروز به کاراکاس بازگشت. وی زمانی که به نزدیکی کاراکاس رسید، هوادارانش به جشن و پایکوبی پرداختند. بازگشت گوایدو در شرایطی برگزار شد که نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا تهدید کرده بود که در صورت بازگشت به کشور وی را بازداشت می‌کند. تحلیلگران می‌گویند که توانایی‌های مادورو برای زندانی کردن مخالفان محدود شده است. دیمیتریس پانتولوس، یک تحلیلگر در کاراکاس به نیویورک‌تایمز گفت: «ما به وضوح دیدیم که حکومت هزینه دستگیری گوایدو را متوجه شده است.»

خوآن گوایدو، رهبر اپوزیسیون ونزوئلا روز دوشنبه به کاراکاس بازگشت و یک سخنرانی هم برگزار کرد. این سخنرانی در شرایطی برگزار شد که نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا، وی را تهدید کرده بود که در صورت بازگشت به کشور بازداشت می‌شود. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمز، گوایدو، پیش از اینکه طرفدارانش در کاراکاس جمع شوند، گفت: «ما عزم‌مان را فریاد می‌‌زنیم، باشد که ستم بمیرد.»  چند روز این سوال مطرح بود که آیا گوایدو قادر خواهد بود که به کشورش بازگردد یا نه. او ونزوئلا را به منظور کمک به کمک‌رسانی کشورهای خارجی به ونزوئلا ترک کرده بود، این درحالی است که دادگاه ونزوئلا وی را ممنوع‌الخروج کرده بود. روز دوشنبه، زمانی که وی به فرودگاه سیمون بولیوار، در نزدیکی کاراکاس رسید، هوادارانش به بهانه بازگشتش به کشور جشن گرفتند. گوایدو افزون بر یک هفته در خارج از کشور به سر برد.  درحالی‌که مادورو در گذشته آزادانه مخالفان خود را به زندان می‌افکند، اما روز دوشنبه هیچ تلاشی برای زندانی کردن گوایدو از خود نشان نداد. تحلیلگران می‌گویند توانایی‌های وی برای زندانی کردن مخالفان محدود شده است.

دیمیتریس پانتولوس، یک تحلیلگر در کاراکاس، به نیویورک‌تایمز گفت: «ما به وضوح دیدیم که حکومت هزینه دستگیری گوایدو را متوجه شده است.» او افزود: «این دستگیری می‌تواند به طوفانی از اعتراض‌ها تبدیل شود.» به گفته این کارشناس حکومت باید حالا منتظر باشد که این اعتراض‌ها خودجوش فروکش کند. این در شرایطی است که در تور بیش از یک هفته‌ای گوایدو، او توانست متحدان منطقه‌ای بیشتری در آمریکای جنوبی به‌دست آورد و مقامات این کشورها دیپلمات‌های‌شان را به دیدار وی فرستادند. درحالی‌که او از فرودگاه پاناما به قصد بازگشت به ونزوئلا جدا شد، دولت ترامپ به مادورو هشدار داد که کوچک‌ترین اقدامی علیه گوایدو انجام ندهد. مایک پنس در یک توییت نوشت: «هرگونه تهدید، خشونت یا ارعاب علیه او (گوایدو) تحمل نخواهد شد و با پاسخ سریع آمریکا روبه‌رو خواهد شد.» او در ادامه پست خود نوشت که دنیا نظاره‌گر است، رئیس‌جمهور (خودخوانده) باید اجازه بازگشت به کشور داشته باشد.

با این حال هنوز برخی بر این اعتقادند که گوایدو در داخل ونزوئلا از امنیت برخوردار نیست. دیوید اسمیلد، تحلیلگر ارشد حوزه آمریکای لاتین در واشنگتن‌آفیس می‌گوید: «البته دیدار گوایدو با دیپلمات‌های کشورهای دیگر به این معنی نیست که او روزهای آینده دستگیر نخواهد شد.»

ایالات‌متحده همپای ۵۰ کشور دیگری است که گوایدو را رئیس‌جمهور موقت این کشور تا زمان برگزاری یک انتخابات آزاد می‌داند. کشورهای منطقه نیز نمایندگان دیپلمات خود را به منظور حمایت از گوایدو به فرودگاه می‌فرستادند و برای تامین امنیت او حتی گروه حفاظت اعزام می‌کردند. گوایدوی ۳۵ ساله، از ماه ژانویه که خود را رئیس‌جمهور موقت این کشور خواند، تبدیل به بزرگ‌ترین چالش مادورو در دوران ریاست‌جمهوری‌اش شده است. او مادورو را متهم کرد که در دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش تقلب کرده است.

درحالی در ونزوئلا دو دولت اعلام موجودیت کرده‌اند که زمانی این کشور پررونق‌ترین کشور آمریکای لاتین به حساب می‌آمد اما درحال‌حاضر این کشور به یک بحران عظیم اقتصادی دچار شده و منتقدان، مادورو را به فساد اقتصادی و سوءمدیریت متهم می‌کنند.  کمبود موادغذایی حاد است، سیستم امنیت بهداشتی و درمانی سقوط کرده و بیش از ۳ میلیون ونزوئلایی از این کشور فرار کرده‌اند.  مادورو، گوایدو رهبر اپوزیسیون این کشور را پادوی ترامپ خوانده و وضعیت بغرنج اقتصادی‌ کشور را به تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا گره زده که این تحریم‌ها نیز در دوران دونالد ترامپ تشدید شده است. با این حال گوایدو روز دوشنبه حول و حوش ظهر به فرودگاه کاراکاس رسید و در میان استقبال‌کنندگان خود قرار گرفت. آنها نام او را فریاد می‌زدند و پرچم ونزوئلا را در هوا می‌چرخاندند.

آنها فریاد می‌زدند: «آزادی» و «ما می‌توانیم.»

ایالات‌متحده، کشورهای اروپایی و متحدان منطقه‌ای گوایدو، دیپلمات‌های خود را به فرودگاه فرستادند تا دولت ونزوئلا را تحت فشار قرار دهند که رهبر مخالفان را دستگیر نکند. دنیل کرنیر، سفیر آلمان در ونزوئلا در فرودگاه به خبرنگاران گفت: «ما امیدواریم که او سالم به وطنش بازگردد تا دوباره نقش خود را به‌عنوان رئیس مجمع ملی این کشور ایفا کند.»

گوایدو از معترضان خواسته بود که یک تظاهرات سراسری در کشور به راه بیندازند و همزمان طرفداران وی نیز در بیرون از فرودگاه منتظر بازگشتش به وطن بودند. کارمن هررا که در بیرون از فرودگاه پرچم این کشور را می‌فروخت، گفت: «من امیدوارم که دولت آنها را دستگیر نکند، چرا که در صورت بازداشت او و طرفدارانش اشتباه بزرگی می‌کند.»  او تاکید کرد که خودش علیه مادورو است. در این میان آمریکا نیز تاکید کرده است که در مورد امنیت گوایدو بسیار حساس و گوش به‌زنگ است. روز یکشنبه جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید هشدار داد که دستگیری گوایدو با پاسخ فوری آمریکا و جامعه بین‌المللی مواجه خواهد شد. روز دوشنبه هم مقامات دولت ترامپ اعلام کردند که تحریم‌ها علیه کوبا را شدت خواهند بخشید. در این شرایط برخی آن را حرکتی نمادین تلقی می‌کنند تا حامیان مادورو را در کوبا تحت فشار قرار دهند.

در چند هفته گذشته بولتون در چند برنامه تلویزیونی در آمریکا ظاهر شده و گفته است که از نزدیک شرایط ونزوئلا را رصد می‌کنند. او تاکید کرده است که ائتلافی برای جایگزینی مادورو تشکیل داده و همزمان نیز به مردم این کشور و آوارگان ونزوئلایی کمک خواهند کرد.  به‌رغم اینکه در چند روز گذشته لحن صحبت‌های مقامات آمریکایی علیه مادورو تندتر شده اما خبرهای مداخله نظامی در ونزوئلا کاهش پیدا کرده و در عوض به‌روی تحریم‌های بیشتر متمرکز شده است.  روز جمعه، الیوت آبرامز نماینده ارشد آمریکا در ونزوئلا اعلام کرد که محدودیت‌های ویزایی علیه ده‌ها تن از نزدیکان مادورو را به اجرا گذاشته‌اند.  گوایدو ۲۳ فوریه، ونزوئلا را به مقصد کلمبیا و برزیل ترک کرد تا بتواند کمک‌های کشورهای دیگر را به ونزوئلا برساند اما این امر از سوی مادورو ممنوع اعلام شد و وی توانست مانع ورود این کمک‌ها به کشورش شود.