آشتیکنان اردوغان و اسد
آنکارا از مهمترین مخالفان دولت سوریه در منطقه بود و از شماری از شورشیان مخالف بشار اسد حمایت میکرد. نیروهای موسوم به ارتش آزاد سوریه در جنگ داخلی این کشور، حمایت آنکارا را پشتسر خود داشتند. جنگ مرگبار و پرفراز و نشیب داخلی در سوریه، کشورهای منطقه را به دو گروه عمده، یعنی حامیان اسد و مخالفان اسد تقسیم کرد؛ ترکیه در جمع مخالفان ثابتقدم رئیسجمهوری سوریه قرار داشت، هرچند طی این هشت سال تحولات تازهای در خاورمیانه و در سطح جهان، و نیز در روابط آنکارا و دیگر کشورها رخ داده است.
مولود چاوشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه، اواخر سال میلادی گذشته، گفته بود کشورش و دیگر کشورها همکاری با اسد را، در صورتیکه او در جریان انتخاباتی دموکراتیک به پیروزی برسد، مدنظر خواهند گرفت. رجب طیب اردوغان اما روز یکشنبه ۱۴ بهمن در مصاحبهای با رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه(TRT) گفته است تماسهایی بین دو طرف وجود دارد. رجب طیب اردوغان تایید کرده است: «سیاست و روابط خارجی در قبال سوریه در سطح پایین ادامه یابد.» او افزوده است که کار سازمانهای اطلاعاتی متفاوت از کار سیاستمداران است: «رابطه رهبران کشورها ممکن است قطع شود.اما سازمانهای اطلاعاتی میتوانند به آنچه منافع ایجاب میکند، ادامه دهند.» رئیسجمهوری ترکیه میگوید: «حتی اگر دشمنی داری، نباید روابطت را کاملا قطع کنی. بعدا به آن احتیاج خواهی داشت.» اردوغان در عین حال گفته است: «ما دنبال تجزیه سوریه نیستیم.» او میگوید کشورش همراه ایران و روسیه، مهمترین حامیان بشار اسد، تاکید دارند که سوریه نباید تجزیه شود. رئیسجمهوری ترکیه همچنین تاکید کرده است که منطقه حائل در مرزهای شمالی سوریه، جاییکه شبهنظامیان کرد حضور دارند، نمیتواند تنها توسط ائتلاف کنترل شود و نیروهای ترکیه باید در آن حضور داشته باشند. منطقه حائل در مرزهای سوریه و ترکیه پیشنهادی است که برای جلوگیری از درگیری احتمالی بین نیروهای ترکیه و شبهنظامیان کرد مطرح شدهاست. شبهنظامیان کرد در گروه «یگانهای مدافع خلق» از حمایت واشنگتن برخوردارند اما آنکارا آنها را گروهی تروریستی میداند. رجب طیب اردوغان در ماه ژانویه در جریان تازهترین سفر خود به مسکو، با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، در مورد سوریه گفتوگو کرده بود. بنا بر گزارشها، پوتین از اردوغان خواستهاست تا آنکارا و دمشق به اجرای تفاهمنامه «آدانا» بازگردند؛ تفاهمنامهای که به سالهای پایانی سده بیستم باز میگردد و پیامدهای نسبتا مهمی در روابط آنکارا و دمشق، پیش از جنگ داخلی سوریه داشت. ترکیه در جریان جنگ داخلی سوریه از شماری از شورشیان مخالف اسد حمایت کرد. این تحولات در شرایطی رخ میدهد که سخنگوی اردوغان، سال پیش همین موقع، هرگونه تماس بین آنکارا و دمشق را رد کرده و گفته بود اسد باید سرانجام از قدرت کنار برود. جنگ داخلی سوریه دستکم نیم میلیون کشته برجای گذاشته است. بنا بر آمار موجود بیشترین شمار کشتهها به سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ بازمیگردد؛ ریف دمشق، حلب، حمص، ادلب، درعا و حما از جمله مناطقی هستند که بیشترین شمار قربانیان در آنها گزارش شدهاست.
ارسال نظر