بخش بیست‌ونهم
افسانه «نوسازی اقتدارگرا»
از بعد داخلی، ملی‌گرایی و سیاست‌های بوروکراتیک نیز ممکن است به رفتار تندروانه‌تر در دریای چین جنوبی کمک کند. توانمندی اقتصادی و نظامی روزافزون چین که از سال‌ها رشد اقتصادی سریع سرچشمه می‌گیرد، ممکن است این رهبران را به‌دنبال کردن سیاست‌های جسورانه‌تر ترغیب کند. کنگره نوزدهم حزب جدیدترین و جامع‌ترین اظهار از دستورالعمل‌های استراتژیک و سیاسی صادر شده از سوی رهبری عالی چین را به‌دست می‌دهد که در ادامه مورد بحث قرار می‌گیرد.
گزارش کنگره نوزدهم بیان کرد که چین «به تلاش‌های خود برای محافظت از صلح جهانی، کمک به توسعه جهانی و پشتیبانی از نظم بین‌المللی ادامه خواهد داد.» این کنگره همچنین نیت چین را برای حفظ صلح و روابط همکاری جویانه با کشورهای دیگر مورد تایید و تاکید قرار داد. با این حال، این گزارش همچنین جاه‌طلبی‌های این کشور را برای تبدیل شدن به قدرت مهم جهانی خلاصه می‌کرد. گزارش کنگره نوزدهم بیان می‌کرد که تا نیمه قرن، چین به‌دنبال «تبدیل شدن به رهبر جهانی از لحاظ ترکیب قدرت ملی و نفوذ بین‌المللی است.» این گزارش با تاکید بر احساس همزمان علاقه و نفرت [ambivalence] از بسیاری از جنبه‌های نظم موجود بیان می‌کرد که چین «نقش فعالانه‌ای در اصلاح و توسعه نظام حکمرانی جهانی اتخاذ خواهد کرد و همچنان خرد و قدرت چین را برای حکمرانی جهانی به کمک می‌گیرد.» این گزارش اشاره می‌کرد که چین در نظر دارد شبکه‌ای از کشورهای حامی [اقماری] را در اقصی نقاط جهان بسازد که این کشورها اساسا در میان جهان درحال توسعه جای دارند.
این گزارش همچنین بیان می‌داشت که چین به‌دنبال «شراکت و نه ائتلاف» است که یک تفسیر در مورد کنگره نوزدهم بود که در روزنامه People’s Daily – روزنامه رسمی حزب کمونیست چین- منتشر شد منظور این عبارت را چنین توضیح می‌داد که چین به‌دنبال «شکل دادن به شبکه‌ای شراکتی در سطح جهان است.» منابع چینی این مشارکت‌ها را به منزله روابطی بسیار اخلاقی ترسیم می‌کنند که در آن چین کمک‌های مالی و دیگر مزیت‌ها را به‌عنوان شریکی که در جایگاه بالاتری قرار دارد اعطا می‌کند و در عوض، انتظار احترام و همکاری در مسائل حساس را دارد. همان‌طور که گزارش کنگره نوزدهم حزبی بیان کرد، چین «مدافع عدالت خواهد بود درحالی‌که منافع مشترکی را با کشورهای دیگر دنبال می‌کند.» مشارکت‌ها به‌طور خاص برای تسهیل امیال چین برای ساخت «یک جاده، یک کمربند» حیاتی خواهد بود؛ مساله‌ای که کنگره نوزدهم حزب آن را به‌عنوان اولویت برای سال‌های آینده برجسته کرد. این گزارش همچنین بیان می‌کرد که چین مایل است «خط مشی، زیرساخت، تجارت، ارتباطات مالی و روابط مردم با مردم» را برقرار سازد که موجب «مبنایی جدید برای همکاری بین‌المللی برای خلق محرک‌های جدیدِ توسعه مشترک» خواهد شد.
با توجه به راه‌هایی که در آن منافع چین با نظم مشترک پیوند می‌خورد، این سخنرانی باز هم موضوعات به‌خوبی جا افتاده را مورد بازتایید قرار داد.
«شی» با افتخار به دیپلماسی منطقه‌ای و جهانی چین اشاره کرد که این دیپلماسی از طریق نهادهای چندجانبه‌ای مانند سازمان ملل، گروه ۲۰؛ نشست‌های رهبران اقتصادی همکاری اقتصادی آسیا- پاسیفیک (APEC)؛ اجلاس سران برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی (BRICS) و ... صورت وقوع به خود می‌گیرد. این گزارش وعده می‌داد که چین هدایت مسائل زیست‌محیطی جهانی را بر عهده خواهد گرفت، جهانی‌سازی را ترویج و مبادرت به «توسعه اقتصادی باز» خواهد کرد. «شی» اصرار داشت که رویای چینی «می‌تواند فقط در یک محیط بین‌المللی صلح‌آمیز و در یک نظم باثبات بین‌المللی محقق شود.» رئیس‌جمهور چین گفت در فرآیند تبدیل شدن به یک کشور کاملا توسعه یافته در آینده، ما «عضو فعال و مفتخر جامعه ملل خواهیم بود.»
این سخنرانی تاییدکننده حس سرعت گرفته و فزونی یافته «قدرت در حال ظهور» در میان رهبران و مقام‌های چین بود و به عواقبی اشاره می‌کرد که این عنوان «قدرت درحال ظهور» ممکن است برای یکپارچگی آینده چین در یک نظم کاملا مشترک داشته باشد. «شی» به اغراق می‌گفت که چین اکنون «در آستانه عصر جدیدی قرار گرفته» که نمایاننده «مقطعی تاریخی در توسعه چین» است. او در این سخنرانی در کنگره نوزدهم حزب کمونیست افزود:چین «به تحولی عظیم دست یافته، روی پای خود ایستاده، ثروتمند و قوی شده و اکنون چشم‌اندازهای روشنی از جوان‌سازی و شکوفایی را در آغوش کشیده است.» چنین اعتماد به نفسی آشکارا تمایلی را در چین پرورش می‌دهد که در تعیین و اجرای قواعد و شکل دادن به ویژگی و خصلت سیاست بین‌المللی تاثیرگذارتر شود. («شی» می‌گفت عصر درحال ظهور عصری خواهد بود که «چین به نقطه کانونی» و «مرکز شدن» نزدیک‌تر می‌شود).
این سخنرانی مملو از ارجاعات به مراحلی بود- از جمله اظهارات جدی در مورد قابلیت‌های نظامی درحال فزونش- که چین درحال پیمودن برای قدرتمند ساختن خود و استفاده از این نفوذ است. اینکه آیا این جاه‌طلبی‌ها می‌تواند با نظم چندجانبه همراه و هم تراز شود مساله‌ای است که باید منتظر ماند و دید. این سخنرانی همچنین تاکید داشت که راه چین نمونه و البته فرصتی برای کشورهای درحال توسعه دیگر به‌دست می‌دهد. این سخنرانی به این معنا بود که پکن تمایل دارد تا مسیر منحصربه‌فرد چین را برای نظم اقتصادی- اجتماعی و توسعه ارائه دهد؛ مسیری که می‌تواند با الگوی نولیبرال رقابت کند که مبنای نظم پساجنگ بوده است.
ارسال نظر