کره و آمریکا دور جدیدی از ماراتن امتیازگیری را آغاز کردند
سکته در مذاکرات شبه‌جزیره کره
«جیمز گریفیث» و «سوفی جئونگ»، گزارشگران سی‌ان‌ان، در ۱۶ می۲۰۱۸ نوشتند «کیم کای‌گوان»، معاون وزارت خارجه کره‌شمالی، در سرمقاله‌ای نوشت، آمریکایی‌ها اعلام کردند «در صورتی که تسلیحات هسته‌ای را کنار بگذاریم غرامت اقتصادی خواهند داد.» از این سخنان بوی تعلیق احتمالی مذاکرات با آمریکا به مشام می‌رسد. آمریکا و کره‌جنوبی همواره گفته‌اند که این‌گونه تمرین‌ها صرفا برای مقاصد دفاعی است و برپایه یک توافق متقابل که در سال ۱۹۵۳ امضا شد انجام می‌شود. آنها همچنین می‌گویند که این تمرین‌ها برای تقویت آمادگی در صورت وقوع حمله خارجی ضروری است. سئول و پیونگ‌یانگ اوائل هفته جاری برای گفت‌وگو در روز چهارشنبه موافقت کرده بودند. قرار بود این مذاکرات در مجتمعی در نوار حائل غیرنظامی میان دو کشور موسوم به پانمونجوم انجام شود که در نهایت تعلیق شد. نمایندگان دوطرف قصد داشتند در این دیدار درباره گام‌هایی صحبت کنند که باید در راستای موافقت‌نامه‌های اجلاس نادر ۲۷ آوریل برداشته شود.
«گریفیث جئونگ» به نقل از معاون وزیر خارجه کره‌شمالی نوشتند: «ما هرگز انتظاری از آمریکا برای انجام و اجرای ساخت و ساز اقتصادی نداشتیم و نخواهیم داشت.» «کیم کای‌گوان» افزود: اگر دولت ترامپ «به راستی متعهد» به بهبود روابط با پیونگ‌یانگ باشد «پاسخی شایسته دریافت خواهد کرد. اما اگر ما را به کنج رینگ ببرند و تعلیق یکجانبه را از ما بخواهند، دیگر علاقه‌ای به این نوع مذاکرات نخواهیم داشت و باید در مورد نشست آتی تجدیدنظر کنیم.» ظاهرا دو طرف وارد دور جدیدی از لفاظی شده‌اند تا از یکدیگر امتیاز بگیرند. گزارشگران سی‌ان‌ان بر این باورند که اقدام اخیر کره‌شمالی پاسخی است به توئیت ترامپ در آوریل که گفته بود اگر مذاکرات در مسیر درست پیش نرود «میز مذاکره را ترک خواهد کرد.»
با این حال، «کانگ کوانگ هوا»، وزیر خارجه کره‌جنوبی، که با همتای آمریکایی خود گفت‌وگو می‌کرد گفت که طرف آمریکایی درحال تدارک و زمینه‌سازی برای دیدار کیم ترامپ است، اما افزود: «این رفتار کره‌شمالی را در نظر داشته و لحاظ خواهیم کرد.» برخی کارشناسان معتقدند کره‌شمالی به‌دنبال تغییر شرایط در زمین بازی مذاکرات است. «آدام مونت»، متخصص کره‌شمالی در فدراسیون دانشمندان آمریکایی، معتقد است پیونگ‌یانگ «در جست‌وجوی بازنگری در شرایط مذاکرات است نه پایان دادن به آن.» اکنون دور جدیدی از ماراتن امتیازگیری میان طرفین شروع شده است. او معتقد است: «آمریکا با گزینه‌ای حیاتی مواجه است: آمریکا یا به معامله‌ای با کره‌شمالی خواهد رسید که شرایط امنیتی خود و متحدانش را بهبود می‌بخشد اما به عاری‌سازی هسته‌ای دست نمی‌یابد یا از مذاکرات بدون هیچ دستاوردی بیرون خواهد کشید.»
بیانیه کره‌شمالی در مورد تعلیق مذاکرات با آمریکا اشاره‌ای هم به مواضع جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا، داشت که از «الگوی بالقوه لیبی برای عاری‌سازی هسته‌ای کره‌شمالی» سخن می‌گفت. در دسامبر ۲۰۰۳ پس از ماه‌ها مذاکره معمر قذافی پذیرفت که برنامه تسلیحات هسته‌ای، شیمیایی و بیولوژیک خود را منحل کند. ۸ سال بعد، پس از اینکه واشنگتن در سودای کنار زدن قذافی بر آمد، با کمک ناتو او را سرنگون کرد و در نهایت به دست شورشیان کشته شد. رهبر کره‌شمالی اعلام کرد که اظهارنظرات بولتون نشانه‌ای است از «رفتاری زشت برای تبدیل سرنوشت این کشور باشکوه به سرنوشت قذافی یا صدام که به محض تسلیم برنامه‌های خود، فروپاشیدند.» رهبر کره‌شمالی افزود: «کاملا پوچ است که دولت هسته‌ای کره‌شمالی را با لیبی مقایسه کنیم؛ کشوری که در مراحل ابتدایی توسعه هسته‌ای بود. دنیا خوب می‌داند که کشور ما نه لیبی است نه عراق که به این سرنوشت خفت‌بار دچار شود.»
«قذافیزه» شدن کره‌شمالی؟
اکنون این سوال مطرح است که آیا کره‌شمالی «قذافیزه» خواهد شد؟ یعنی آیا سرنوشت قذافی در نهایت در انتظار کیم خواهد بود؟ «دانیل. آر. دپتریس»، تحلیلگر نشنال اینترست، در تحلیل ۱۴ می‌خود در این مجله نوشت سرعت تحولات در کره‌شمالی به‌گونه‌ای است که کاخ سفید مجبور شده به سرعت طرحی را برای مذاکرات طراحی کند. برخی معتقدند این مذاکرات به همان سرعتی که شروع شد ممکن است خاتمه هم بیابد. این تحلیلگر می‌نویسد یکی از ضعف‌های سخن جان بولتون این است که به لحاظ فنی درست نیست زیرا برنامه هسته‌ای کره‌شمالی در شرایط فعلی به جایی رسیده که اصلا قابل قیاس با لیبی نیست. باور به اینکه کره‌شمالی اجازه دهد کشورش به سرنوشت قذافی دچار شود چیزی بیش از یک وهم نیست. «دپتریس» می‌نویسد آنها که تصور می‌کنند الگوی لیبی برای عاری‌سازی هسته‌ای کره‌شمالی قابل سرایت است فراموش کرده‌اند که برنامه هسته‌ای قذافی در آن زمان و هنگام نابودی چقدر ابتدایی بود. «دونالد ماهلی»، مقام دولت بوش که مسوول خلع‌سلاح قذافی بود، در اظهارنظری گفت که وقتی به کوچک بودن برنامه هسته‌ای کره‌شمالی پی برد و دریافت که چه میزان سرمایه‌گذاری روی آن انجام گرفته شگفت زده شد.
نقشه راه اقتصادی سئول برای شمال
برخی کارشناسان بر این باورند که پیونگ‌یانگ از رفتار سئول و واشنگتن رنجیده شده است چراکه آنها به گونه‌ای رفتار می‌کنند که گویی با طرفی ضعیف وارد مذاکره شده‌اند. جفری لوییس، متخصص عدم اشاعه در موسسه مطالعات بین‌المللی میدلبوری، می‌گوید: «کیم خواهان این دیدار [با ترامپ] است اما مقام‌های آمریکایی چنین وانمود می‌کنند که این فشارهای بین‌المللی است که کره‌شمالی را به میز مذاکره آورد.» برخی دیگر از تحلیلگران هم می‌گویند کره‌شمالی «امتیازات چشمگیری» داده است: «آنها آزمایش موشک‌های بالستیک و هسته‌ای را تعلیق کرده‌اند، یک سایت هسته‌ای را منحل کردند و آمریکایی‌ها را آزاد کردند. اکنون شاید زمان آن رسیده باشد که آمریکایی‌ها هم در لحن خود تغییراتی دهند تا مذاکرات سنگاپور به شکست نینجامد.» برخی دیگر از کارشناسان نیز بر این باورند که کره‌جنوبی یک نقشه راه اقتصادی را برای آینده شبه‌جزیره در نظر دارد. در فردای شبه‌جزیره- در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات- جنوبی‌ها می‌کوشند تا شمال را به ویتنام منطقه تبدیل کنند و بر سرعت رشد اقتصادی پیونگ‌یانگ بیفزایند.
در نقشه راه توسعه اقتصادی که کره‌جنوبی برای شبه‌جزیره کره طراحی کرده به لحاظ شکلی مانند (H) انگلیسی خمیده است که به نام سه کمربند توسعه اقتصادی در کل شبه‌جزیره معروف است. این سه کمربند توسعه‌ای در غرب و شرق شبه‌جزیره و در مرکز آن طراحی شده است. بر مبنای این پروژه عظیم طرح کمربند یا نوار توسعه‌ای غرب از جنوبی‌ترین نقطه کره‌جنوبی تا شمالی‌ترین شهر کره‌شمالی در غرب این کشور؛ شهر (شی‌نی‌جودر) مرز چین و کره‌شمالی طراحی شده که از طریق کمربند توسعه‌ای جنوب از طریق خشکی به سرزمین چین ارتباط برقرار خواهد کرد. در این کمربند قرار است ساخت مجتمع‌های صنعتی، توسعه راه‌آهن، اتوبان و متصل کردن این خطوط به خطوط آهن چین و از آن طریق به اروپا و همچنین توسعه چند بندر در مسیر این راه و نهایتا تاسیس چند نیروگاه بزرگ تولید برق که قرار است در غرب شبه‌جزیره انجام گیرد. کمربند دوم یا کمربند شرقی توسعه نیزاز جنوبی‌ترین نقطه کره یعنی بندر معروف بوسان تا شمالی‌ترین قسمت کره‌شمالی در منطقه شرق این کشور یعنی ناجین در نزدیکی روسیه و شهر ولادوستوک امتداد خواهد داشت.
مهم‌ترین نقشه‌ای که کره‌جنوبی برای توسعه این کمربند دارد ایجاد خط لوله انتقال گاز روسیه به کره‌جنوبی است که با انجام این پروژه عظیم در واقع شبه‌جزیره و حتی ژاپن از انرژِی گاز طبیعی با یک‌چهارم قیمت جهانی استفاده خواهند کرد. پروژه جذابی که شرکت‌های بزرگ کره‌ای از سال‌ها پیش به‌دنبال آن هستند. از اهداف دیگر این کمربند شرقی توسعه معادن غنی کره‌شمالی و واردات آن از این کشور است. معادنی غیرفلزی که هم‌اکنون کره‌جنوبی بخش زیادی از آن را از استرالیا و شیلی وارد می‌کند. همچنین در این بخش مانند بخش غربی ساخت اتوبان سراسری و نیز خطوط آهن نیز درنظر گرفته شده و به‌دلیل اینکه دو منطقه بسیار زیبا و توریستی سوراک و کوم‌کان در کره‌جنوبی و کوم‌کان در کره‌شمالی در امتداد یکدیگر در این منطقه قرار دارند پروژه‌های بزرگ توسعه گردشگری در شمال نیز طراحی شده است. به هر روی، «تیم شوارتز»، رئیس دفتر سی‌ان‌ان درچین، معتقد است که: «اینکه دولت ترامپ بارها گفته است که می‌توان کره‌شمالی را خرید باعث عصبانیت پیونگ‌یانگ شده است.» او می‌گوید: «کره‌شمالی هرگز نپذیرفته که فشارهای اقتصادی عامل اجبار این کشور برای مذاکرات بوده است، بر عکس باید روی دیگر سکه را هم دید. در قاموس شمالی‌ها، این توان هسته‌ای و اعتماد به‌نفس آنها بود که باعث شد با دست پر به میز مذاکرات بیایند.»
ارسال نظر