آینده عراق در گره انتخاباتی

آرای شمارش شده پس از انتخابات در نگاه اول نشان می‌دهد که وضعیت ائتلاف حیدرالعبادی، نخست‌وزیر فعلی عراق شکننده است و پشت سر دو رقیب شیعه خود قرار گرفته است. به گزارش سی‌ان‌ان، بیش از ۹۰ درصد آرای شمارش شده در ۱۰ استان از ۱۸ استان، نشان می‌دهد که ائتلاف روحانی شیعه مقتدی صدر، بالاتر از سایر گروه‌ها ایستاده و پشت سر او ائتلاف نوپای هادی العامری قرار دارد که فرمانده گروه حشد الشعبی در مبارزه با داعش بوده است. پس از آن نیز ائتلاف حیدرالعبادی قرار دارد و پشت‌سر آن لیست نوری المالکی و پشت سر او نیز لیست ایاد علاوی قرار دارد که اولین نخست‌وزیر عراق پس از سقوط صدام حسین، دیکتاتور پیشین عراق بوده است. آرایی که تا لحظه تنظیم گزارش شمارش شده است، عمدتا به شهرهای شیعه تعلق دارد و استان‌های شمالی و شمال‌غربی هنوز در مرحله شمارش هستند. لیست عبادی در مناطقی که انتظار رای داشته، نتوانسته است قابل‌توجه ظاهر شود.

قرار است نتایج تا آخر وقت دوشنبه اعلام شود. به همین دلیل انتظار اینکه آرا جابه‌جا شود تا حدی وجود دارد. این آرا نشان می‌دهد که عراقی‌ها از وضع موجود ناراضی هستند. حتی از عدم مشارکت مردم در انتخابات به‌عنوان چنین توجیهی استفاده شده است. در انتخابات روز شنبه تنها ۴۴ درصد از واجدان شرایط در انتخابات شرکت کردند. این نخستین انتخابات در دوران پساداعش پس از شکست این گروه تروریستی در این کشور به‌حساب می‌آید.  کارشناسان می‌گویند پیشتازی مقتدی صدر روحانی ضدآمریکایی نشان مهمی از نارضایتی مردم و به ستوه آمدن آنها از فساد اداری و اقتصادی در این کشور است. مهم‌ترین شعارهای گروه مقتدی صدر مبارزه با فساد بوده است. در این شرایط ریاض بدران، رئیس اداره انتخابات عراق در کنفرانس خبری اعلام کرد: دو لیست الفتح و سائرون به‌طور غافلگیرکننده‌ای در مقابل ائتلاف النصر به رهبری حیدر العبادی که پیش از این براساس نتایج غیررسمی پیشتاز بود آرای اکثر استان‌های عراق را به‌دست آوردند. لیست سائرون شامل صدر و حزب کمونیست و براساس مبارزه با فساد تشکیل شد که در رتبه نخست ۶ استان از مجموع ۱۸ استان عراق و در رتبه دوم در چهار استان دیگر قرار گرفت.

اما ائتلاف الفتح که شامل گروه‌های حشدشعبی می‌شود و نقش تعیین‌کننده‌ای در حمایت از نیروهای عراقی در نابودی داعش داشتند، در چهار استان اول و در هشت استان دوم است. درحالی‌که ائتلاف العبادی که مورد حمایت ائتلاف بین‌المللی است بعد از الفتح و سائرون در تمامی استان‌ها به جز نینوا و بزرگ‌ترین شهر آن یعنی موصل، پشت‌سر آنها قرار گرفته است. ائتلاف سائرون در استان‌های بغداد، واسط،‌ المثنی، دیالی اول است اما الفتح در استان‌های بابل،‌ کربلا، ذی‌قار،‌ بصره و قادسیه اول و در استان‌های واسط، دیالی و بغداد دوم است. ائتلاف القرار العراقی به ریاست اسامه نجیفی در استان دیالی اول است درحالی‌که تعداد لیست‌هایی که در انتخابات به رقابت پرداختند به ۸۷ لیست و ائتلاف می‌رسید.

در استان الانبار لیست «الانبار هویتنا» در رتبه اول و بعد از آن الوطنیه به ریاست ایاد علاوی قرار گرفت. کمیسیون انتخابات اعلام کرد: هنوز شمارش آرا ادامه دارد و نتایج متعاقبا اعلام خواهد شد. کمیسیون انتخابات افزود: هشت استان در‌حال‌حاضر به‌دلیل به اتمام نرسیدن بررسی‌های دقیق آرا نتایج را اعلام نکرده‌اند که شامل اربیل، سلیمانیه، نجف،‌ دهوک،‌ صلاح‌الدین، کرکوک،‌ میسان و نینوا می‌شوند. حامیان مقتدی صدر گفتند، با احتساب این نتایج، مقتدی صدر با کمونیست‌ها و طرفداران سکولار مستقل دیگر برای تشکیل دولت تکنوکرات مستقل برای مبارزه با فساد تلاش خواهد کرد.

جمعه البهادلی، نماینده پارلمان عراق از فراکسیون صدر گفت: برنامه ما ایجاد دولتی‌ تاثیر گذار و عاری از فساد است که برای توسعه زیرساخت‌ها و ارائه خدمات و آموزش فقیران تلاش خواهد کرد. در پی اعلام نتایج اولیه طرفداران مقتدی صدر به خیابان‌ها آمده و به شادی پرداختند. یک مقام امنیتی هم روز دوشنبه اعلام کرد،‌ تمامی مسیرهای منتهی به میدان التحریر بغداد؛ جایی که مراسم و جشن‌های حامیان لیست سائرون برگزار شده،‌ مسدود شده‌اند. اعلام جزئی نتایج انتخابات از برخی نشانه‌های تشکیل دولت آینده در صورتی‌که لیست سائرون همچنان پیشتاز باشد، پرده برداشت و این اولین بار از زمان انتخابات ۲۰۰۵ است که مقتدی صدر در ترکیب دولت آینده حرف اول را می‌زند. مقتدی صدر قادر به انتخاب نخست‌وزیر آینده خواهد بود، درحالی‌که در سال‌های گذشته همچنان در حاشیه قرار داشت. نتایج اعلام شده نشان داد، دو معادله در جریان است، اول اینکه احتمال می‌رود النصر و سائرون با هم ائتلاف کنند و ائتلاف الوطنیه و جریان الحکمه به رهبری عمار حکیم به این ائتلاف نزدیک شوند که یک مشکل مقابل این ائتلاف قرار می‌گیرد و آن احتمال اصرار سائرون بر تعیین نخست‌وزیر از داخل جریان صدر به‌جای العبادی است که هدف از آن پایان دادن به انحصار این پست از سوی حزب الدعوه است.

اما معادله دیگر ائتلاف احتمالی میان لیست الفتح و دوله قانون به ریاست مالکی و برخی گروه‌های کوچک با گرایش‌های مشترک است. اما ائتلاف احتمالا نمی‌تواند اکثریت نیم به اضافه یک را زیر سقف پارلمان به‌دست آورد تا بزرگ‌ترین فراکسیون باشد. طبق نتایج اعلام شده، اگر ائتلاف سائرون و العبادی بتوانند اهل سنت و علاوی را با خود یار کنند کردها اهرم فشار خود را در مذاکرات تشکیل دولت از دست می‌دهند. اما اگر کردها بتوانند در سایه اختلافات داخلی هیاتی یکپارچه شامل تمامی گروه‌های کرد تشکیل دهند دیگر نیازی به چشم‌پوشی‌های گسترده ندارند.

 

04-02