آمریکا در مسیر تقویت رونق اقتصادی

بازارهای سهام آمریکا پس از تجربه یک دوره باثبات از رونق،‌ این هفته را با هجوم سرمایه‌گذاران برای فروش دارایی‌های خود به پایان رساندند. دوم فوریه سال جاری، همزمان با انتشار گزارشی مبنی بر شتاب رشد دستمزدها در آمریکا، شاخص «اس‌اندپی ۵۰۰» اندکی کاهش یافت. این کاهش اما در روز بعد گسترده شد. شاخص «ویکس» – که معیاری برای ارزیابی انتظارات سرمایه‌گذاران درخصوص نوسانات بازار است – نیز از سطح ۱۴ واحد در ابتدای ماه میلادی به مقدار نگران‌کننده ۳۷ واحد افزایش یافته است. در سایر بازارهای جهانی نیز شرایط به همین منوال است.

به گزارش «اکونومیست» جایگزینی وضعیت تورمی به جای رکود اقتصادی برای سرمایه‌گذاران نگران‌کننده است. از طرفی قمار روی بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا، این وضعیت را پیچیده‌تر خواهد کرد. لایحه اخیر ساده‌سازی نظام مالیاتی که به عقیده کارشناسان نوعی سیاست مالی تحریکی قدرتمند است، رونق اقتصادی آمریکا را که تاکنون به نقطه اوج رسیده است، تقویت خواهد کرد. براساس پیش‌بینی‌های وزارت خزانه‌داری انتظار می‌رود دولت آمریکا در سال مالی پیش‌رو حدود یک تریلیون دلار استقراض کند (مبلغی که معادل ۵ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است). پیامد این وضعیت هر چه باشد – رونق یا بحران اقتصادی – همچون یک سواری دیوانه‌وار خواهد بود.

البته آشفتگی اخیر بازارهای مالی چندان نگران‌کننده نیست. اقتصاد جهان به‌واسطه شتاب همزمان رشد در آمریکا، اروپا و آسیا وضعیت مطلوبی دارد. بر این اساس، پس از سال‌ها اطمینان سرمایه‌گذاران به حمایت بانک‌های مرکزی، شبکه مطمئن سیاست‌های پولی تحریکی به تدریج در حال از بین رفتن است. از اواخر سال ۲۰۱۵ تاکنون فدرال رزرو ۵ بار نرخ‌بهره را افزایش داده است و انتظار می‌رود در ماه آینده نیز مجددا این کار را انجام دهد. بازدهی اوراق ده‌ساله وزارت خزانه‌داری نیز از سطح کمتر از ۱/ ۲ درصد در ماه سپتامبر به ۸/ ۲ درصد افزایش یافته است. در این باره بازارهای سهام در دو راهی سود بالاتر – که همراه با قیمت‌ سهام بیشتر است – و بازدهی بیشتر اوراق قرضه گیر افتاده‌اند. به عقیده صاحب‌نظران، البته به منظور بازگشت سیاست‌های پولی به وضعیت نرمال این چالش‌ها اجتناب‌ناپذیر است.

به پیش‌بینی «اکونومیست»، سیاست‌ کاهش نرخ‌های مالیاتی ترامپ به‌واسطه تحریک مخارج مصرفی و سرمایه‌گذاری، نرخ رشد اقتصادی را تا ۳/ ۰ درصد افزایش خواهد داد. اما این نشریه چنین سیاست‌های مالی تحریکی که آمریکایی‌ها به‌دنبال آن هستند را به‌خاطر ضعف در طراحی و مقیاس گسترده آن توصیه نمی‌کند، چراکه این سیاست‌های موجب تشدید نوسان بازارهای مالی خواهد شد. با این حال از آنجاکه این سیاست‌ها درحال تصویب و اجرایی شدن هستند، عملکرد فدرال رزرو بسیار تعیین‌کننده خواهد بود.