چگونه دولت مصر حاکمیتش را به صحرای سینا بازگرداند؟
همکاری پنهانی سیسی ونتانیاهو
بسیاری از گروه‌های اسلامگرای افراطی از جمله داعش و زیرشاخه‌هایش با تشدید فعالیت در این منطقه عملا از این خلأ امنیتی استفاده کرده و ریشه‌های خود را در عمق زمین فرو بردند. با روی کار آمدن السیسی منطقه‌ای که عملا از کنترل دولت خارج شده و به قلمرو اسلامگرایان تبدیل شده بود، بار دیگر تا حدود زیادی زیر نفوذ دولت مرکزی در آمد اما چگونه؟ «دیوید دی. کرکپاتریک»، گزارشگر نیویورک‌تایمز در ۳ فوریه ۲۰۱۸ می‌نویسد برای بیش از دو سال، پهپادهای بدون نشان اسرائیل، هلی‌کوپترها و جنگنده‌های این رژیم کمپین هوایی پوششی در شبه‌جزیره سینا به راه انداختند و بیش از ۱۰۰ عملیات هوایی در داخل مصر صورت دادند. به‌طوری که بیش از یک بار در هفته این حملات روی می‌داد و همه اینها با تایید عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهوری مصر بود.
این همکاری استراتژیک، نشان‌دهنده گامی نوین در بهبود روابط دو طرف است. مداخله اسرائیل به ارتش مصر کمک کرده تا در نبرد پنج ساله‌اش علیه شبه‌نظامیان مجددا توان خود را باز یابد. برای اسرائیل هم این حملات هوایی باعث تقویت اوضاع امنیتی مرزهایش با مصر و ثبات در خاک همسایه‌اش شده است. همکاری میان اسرائیل و مصر در شمال سینا گواهی بر سیاست‌گذاری‌های خاموش در منطقه است. «دشمنان مشترکی» چون داعش، اسلام سیاسی و ... رهبران چند کشور عربی را بر آن داشته تا به‌صورت مخفیانه با اسرائیل بیعت کنند؛ حتی با وجود آنکه مقام‌های آنها و رسانه‌هایشان به‌صورت علنی به بدنام کردن و انتقاد از اسرائیل ادامه می‌دهند. صحرای سینا در مجاورت مرزهای سرزمین‌های اشغالی به‌دلیل شرایط جغرافیایی خود همواره یکی از مناطق مورد توجه گروه‌های شبه‌نظامی چه برای فعالیت علیه اسرائیل و چه دولت مصر بوده است. مقام‌های آمریکایی می‌گویند، کمپین هوایی اسرائیل نقشی فزاینده در توانمند کردن نیروهای مسلح مصر در تسلط بر شبه‌نظامیان در شبه‌جزیره سینا ایفا کرده است. هفت تن از مقام‌های کنونی یا سابق انگلیس و آمریکا که دستی در تحولات منطقه دارند به شرط فاش نشدن نام، حملات اسرائیل در مصر را تایید کرده‌اند اما سخنگوهای ارتش‌های مصر و اسرائیل در این باره از اظهارنظر خودداری می‌کنند.
به گفته مقام‌های آمریکایی مطلع از این عملیات، پهپادهای اسرائیلی بدون نام و نشان هستند و جنگنده‌ها و هلی‌کوپترهای این رژیم هم علائم خود را می‌پوشانند. برخی در مسیرهای غیرمستقیم پرواز می‌کنند تا این باور را به‌وجود بیاورند که در مصر مستقر هستند. به گفته مقام‌های آمریکایی، السیسی مراقبت بیشتری در مخفی کردن ماهیت و هویت حملات از حلقه ارتش و افسران اطلاعاتی به خرج داده است. دولت مصر اعلام کرده که سینا یک منطقه نظامی بسته و ممنوعه است و این مساله باعث شده تا از ورود خبرنگاران برای تهیه اطلاعات جلوگیری به عمل آید. در مقابل این خدمت اسرائیل، نیروهای امنیتی مصری به تل‌آویو در تحریم حماس و اجرای محدودیت‌هایی برای ورود و خروج کالا به و از نواز غزه که در کنترل حماس است و با مصر مرز مشترک دارد، کمک کرده‌اند.
استان سینای شمالی مصر منطقه‌ای تقریبا بدون کنترل دولتی، صحرایی ناهموار مابین کانال سوئز و مرز اسرائیل است که سال‌ها پناهگاهی برای شبه‌نظامیان بود تا اینکه السیسی روی کار آمد. سازمان اصلی افراط‌گرایی در این منطقه موسوم به «انصار بیت‌المقدس» در ابتدا برای حمله به اسرائیل تشکیل شده بود اما پس از سرنگونی حکومت اسلامگرای مرسی و روی کار آمدن ژنرال السیسی، به عملیات علیه نیروهای امنیتی مصر روی آورد. چند هفته پس از روی کار آمدن السیسی در اوت ۲۰۱۳، دو انفجار مرگبار مرموز باعث کشته شدن پنج شبه‌نظامی در ناحیه‌ای در سینای شمالی شد که کمی از مرز اسرائیل فاصله داشت. خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد که مقام‌های ناشناس مصری گفته‌اند، پهپادهای اسرائیلی موشک‌هایی را شلیک کردند که باعث کشته شدن این افراد شد.
در نوامبر ۲۰۱۴، انصار بیت‌المقدس رسما با داعش بیعت کرد و خود را شاخه داعش در استان سینا نامید.
در اول ژوئیه ۲۰۱۵، شبه‌نظامیان این گروه برای مدتی کوتاه کنترل شهر شیخ زوید در سینای شمالی را به‌دست گرفتند اما بعد از حمله جنگنده‌ها و هلی‌کوپترهای ارتش مصر عقب‌نشینی کردند. در پایان اکتبر همان سال، شبه‌نظامیان یک هواپیمای مسافربری روسیه را سرنگون کرده و باعث کشته شدن ۲۲۴سرنشین آن شدند. این شبه‌نظامیان دیگر تلاش نمی کردند تا جاده‌ها را مسدود کنند یا اقدام به ایجاد ایست‌های بازرسی کرده یا منطقه‌ای را تصرف کنند. آنها به‌دنبال حمله به اهداف در دسترس‌تر نظیر مسیحیان در سینا، کلیساها در دره نیل یا سایر فرقه‌های مسلمانان بودند که به نظرشان مرتد بودند. در نوامبر ۲۰۱۷، این شبه‌نظامیان اقدام به کشتن ۳۱۱ نمازگزار در مسجد صوفیان در سینای شمالی کردند. «زاک گلد»، محقق در امور سینای شمالی که در اسرائیل کار می‌کند، این حملات هوایی را به برنامه تسلیحات اتمی اسرائیل شبیه دانست که آن هم یک راز است. او می‌گوید: «حملات هوایی اسرائیل در داخل خاک مصر در همان سطح است.» مقام‌های آمریکایی گفتند اواخر ۲۰۱۵ بود که اسرائیل حملات هوایی خود را آغاز کرد.
ارسال نظر