تلاش برای رفع کدورت‌های اربیل و بغداد

 از مدت‌ها پیش زمزمه احداث خط لوله نفتی کرکوک به ترکیه شنیده می‌شد اما حالا دولت بغداد اعلام کرده است که راسا اجرای این پروژه را به عهده خواهد گرفت. به گزارش خبرگزاری آلمان، پس از تصرف منطقه نفت‌خیز کرکوک از سوی ارتش عراق، حالا بغداد اعلام کرده که قصد احداث یک خط لوله جدید برای انتقال نفت این منطقه به ترکیه را دارد. این خط لوله ۳۵۰ کیلومتر طول داشته و تا ترکیه امتداد دارد. همه‌پرسی استقلال کردستان از دولت مرکزی عراق، تا کنون چندین پس‌لرزه ‌برای اقلیم کردستان داشته است. پس از انجام این رفراندوم ارتش عراق به استان نفت‌خیز کرکوک رفت و این منطقه را از تصرف نیروهای اقلیم کردستان درآورد.

حالا با گذشت چند ماه دولت مرکزی عراق اعلام کرده که می‌خواهد خط لوله انتقال نفت از کرکوک به ترکیه احداث کند. این خط لوله جدید ظرفیت انتقال روزانه بیش از یک میلیون بشکه نفت را دارد و در مسیر همان خط لوله‌ای است که در دهه ۱۹۸۰ ساخته شد. این خط لوله در اثر حمله نیروهای داعش آسیب دید.عملیات احداث این خط لوله برای شرکت‌های داخلی و بین‌المللی به مناقصه گذاشته شده است. پیشنهادهای این شرکت‌ها باید ظرف یک ماه فرستاده شوند. این خط لوله از شهر بیجی در استان صلاح‌الدین شروع شده و تا شهر فیش‌خابور در مرز عراق و ترکیه امتداد خواهد داشت. از اینجا به بعد خط لوله‌ای که از قبل وجود داشته نفت عراق را به بندر جیحان ترکیه می‌رساند. از میدان نفتی کرکوک تا شهر بیجی یک خط لوله دست‌نخورده به طول ۹۰ کیلومتر کار انتقال نفت را انجام می‌دهد.

کردهای شمال عراق در ۲۵ سپتامبر طی یک همه‌پرسی با اکثریت قاطع به جدایی از عراق رأی دادند. پس از آن ارتش عراق حمله‌ای را به استان کرکوک آغاز کرد. این استان اگرچه اکثریت ساکنان آن کرد هستند اما رسما جزو اقلیم کردستان نیست. چند هفته پس از تسلط داعش بر این منطقه، پیشمرگه‌های کرد آنجا را از دست داعش آزاد کرده و از آن پس عملا به قلمرو کردها تبدیل شده بود. با از دست دادن کرکوک وضعیت اقتصادی اقلیم کردستان که به خاطر کاهش قیمت نفت از سال ۲۰۱۴ تضعیف شده بود، به شدت نابسامان شد. این درحالی بود که دولت مرکزی عراق حریم هوایی اقلیم کردستان را بست و شرکت‌های اقتصادی بسیاری در این منطقه به همین دلیل تعطیل شدند.پس از این تحولات، موج نارضایتی در اقلیم کردستان بالا گرفت. در هفته جاری، تظاهرکنندگان خشمگین در شهرهای رانیه، کفری و حلبچه به خیابان‌ها آمدند. در شهر کوی‌سنجاق، در جنوب غرب رانیه، تظاهرکنندگان به دفتر شهردار حمله کرده و آنجا را به آتش کشیدند. همچنین دفاتر پنج حزب بزرگ کردستان نیز مورد حمله تظاهرکنندگان قرار گرفت.

با این حال خبرها حکایت از این دارد که اربیل و بغداد به دنبال راهکاری هستند تا با برگزاری جلساتی کدورت‌ها را رفع کنند. در این زمینه یک منبع آگاه در ائتلاف ملی (شیعیان) از احتمال دستیابی به راه حلی برای بحران میان بغداد و اربیل در آینده‌ای نزدیک به ویژه پس از انعطاف‌‌پذیری که دو طرف اخیرا نشان داده‌اند، خبر داد. این منبع که نخواست نامش فاش شود، در مصاحبه با الشرق الاوسط گفت: دو طرف قصد دارند کمیته‌ای هفت نفره تشکیل دهند که پنج تن از بغداد و دو تن دیگر کرد هستند. ماموریت این کمیته بازنگری در تمامی پرونده‌های مورد اختلاف میان دو طرف است.وی تصریح کرد: کمیته پرونده‌های سیاسی، اقتصادی و مسائل مرزها و فرودگاه‌ها را به‌صورت دقیق مورد بررسی قرار خواهد داد و من پیش‌بینی می‌کنم که فعالیت این کمیته در آینده‌ای نزدیک برای حل بحران میان بغداد و اربیل نتیجه بدهد. این در حالی است که اظهارات ضد و نقیضی در مورد موافقت اربیل با تحویل گذرگاه‌های زمینی و فرودگاه‌ها و گمرک‌ها به دولت فدرال مطرح شده است. اینها خواسته‌هایی است که حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق آنها را به‌عنوان شروطی برای مذاکره با اربیل مطرح کرده است.