دنیای اقتصاد: انتصاب رابرت مولر به‌عنوان بازرس ویژه تحقیقات درباره دخالت روسیه در انتخابات در ماه مه ‌باعث شگفتی ترامپ شده است. به او هیچ سر نخی داده نشده بود؛ اما مولر وقتی با چنین پرونده‌ای مواجه شد، گفت: «این چه جهنمی است؟» از آن زمان ترامپ این تحقیقات را «تحت فشار قرار دادن» نامیده و اعلام کرد که تیم مولر «تبعیض‌آمیز» رفتار می‌کند. به گزارش سی‌ان‌ان، کارشناسان حقوقی می‌گویند اقدامات ترامپ پرسش‌هایی را ایجاد کرده است که در زیر به آنها اشاره می‌شود.

1- دامنه اختیار مولر چقدر است؟

وقتی معاون وزیر دادگستری آمریکا یعنی «رود روزنشتاین» مولر را به‌عنوان بازرس ویژه برگزید اختیارات زیادی به او داد. مولر نه تنها وظیفه دارد هرگونه ارتباط یا پیوند میان روسیه و اردوگاه ترامپ را بررسی کند، بلکه اختیار دارد «هر مساله‌ای را که از دل این تحقیقات بیرون‌ می‌آید را نیز مورد بررسی قرار دهد.» به همین دلیل است که به مولر اجازه داده شده تا دلایل ترامپ برای اخراج جیمز کومی، رئیس سابق FBI، را بررسی کند. دستور روزنشتاین همچنین روشن کرده که براساس قوانین مولر «اختیارات ویژه‌ای برای بررسی و پیگرد جرائم فدرالی ارتکابی در مسیر تحقیقات بازرس ویژه - و با نیت مداخله در تحقیقات- دارد؛ مانند دروغ‌گویی، مانع تراشی در مسیر عدالت، از میان بردن شواهد و تهدید شاهدان.» بنابراین، این یعنی مسوولیت مولر فقط بررسی آنچه در اردوگاه ترامپ اتفاق افتاده نیست، بلکه بر نحوه رفتار افراد نیز نظر دارد. کارشناسان حقوقی می‌گویند وکلا و بازرسان حاضر در تیم مولر تمام شواهد مربوطه را جمع‌آوری خواهند کرد و اگر لازم باشد اختیارات دیگری نیز به او داده خواهد شد.

2- آیا مولر ابتدا باید اجازه روزنشتاین را داشته باشد؟

روشن نیست. براساس قواعد حاکم بر انتصاب مولر «این بازرس ویژه حق ندارد هر روز مقام‌های فلان وزارتخانه را مورد نظارت قرار دهد.» با این حال، روزنشتاین «ممکن است درخواست کند که بازرس ویژه توضیحاتی برای هر گام تحقیق یا پیگرد ارائه دهد و پس از بررسی ممکن است نتیجه بگیرد که این اقدام براساس اقدامات مستقر اداری نامناسب یا ناعادلانه است و نباید دنبال شود.» به این ترتیب، برخی این مساله را مطرح کرده‌اند که مولر تا چه اندازه از مداخله وزارت دادگستری در امان است؛ اما روزنشتاین به فاکس‌نیوز می‌گوید: «مولر درمورد تصمیمات فردی که در تحقیقات گرفته می‌شود به من گزارش نمی‌دهد.»

3- آیا ترامپ می‌تواند مولر را اخراج کند؟

براساس مقررات مربوطه، مولر «ممکن است از مقام خود فقط براساس تصمیم شخصی وزیر برکنار شود» اما ازآنجاکه «جف سشنز» از خود در این مورد خاص سلب اختیار کرده و دخالتی نمی‌کند. بنابراین فقط روزنشتاین از اختیار اخراج یا عزل مولر برخوردار است. روزنشتاین در ماه ژوئن در جلسه استماع کنگره همین مساله را مطرح کرد و گفت: اختیار عزل با وزیر است. در غیر این صورت معاون وزیر از این اختیار برخوردار است.

ترامپ از هیچ اختیاری برای عزل روزنشتاین برخوردار نیست. با این حال، وکیل «نیل کاتیال» که در نگارش مقررات مربوط به بازرس ویژه حضور داشته می‌نویسد که بندهای این مقررات ایمنی مکفی در برابر دیگرانی که در تلاش‌های مولر مانع‌تراشی می‌کنند به‌وجود نمی‌آورد. او می‌نویسد: «قانون اساسی به رئیس‌جمهوری قدرت اجرایی کاملی در بند دوم می‌دهد. به این ترتیب، هر بازپرس فدرالی کاملا در خدمت رئیس‌جمهوری است. بنابراین رئیس‌جمهوری باید به روزنشتاین دستور دهد که مولر را اخراج کند یا اینکه ترامپ می‌تواند دستور لغو مقررات مربوط به بازرس ویژه را داده و در نهایت خودش مولر را اخراج کند.» به نظر می‌رسد بحث اخراج مولر به یک جنجال قضایی دیگر در آمریکا تبدیل شود.

4- آیا ترامپ می‌تواند موجب بی اعتباری تیم مولر شود؟

وقتی روزنشتاین مولر را به‌عنوان بازرس ویژه منصوب کرد، گفت: «می‌خواهم مردم آمریکا اعتماد کاملی به این فرآیند داشته باشند.» اما طی هفته‌های بعد ترامپ و برخی نزدیکانش به تلاش‌هایی دست زدند تا برخی اعضای تیم مولر را به‌خاطر پیوندهایشان با نامزدهای دموکرات بی‌اعتبار سازند. پروفسور «جک گولداسمیت» استاد حقوق هاروارد می‌گوید که «شیب دموکراتیک تیم مولر می‌تواند یک فرض سیاسی باشد.» بحث دامنه اختیارات مولر و اینکه آیا ترامپ می‌تواند مبادرت به حذف او کند به بحث داغی در محافل حقوقی آمریکایی تبدیل شده است. به نظر می‌رسد در میان محافل حقوقی هم دیدگاه‌های مختلفی در این مورد وجود داشته باشد. برخی حقوقدان‌ها می‌گویند که به‌دلیل تفکیک و استقلال قوا، رئیس‌جمهوری اختیار «چندانی» در زمینه قضایی ندارد و برخی هم معتقدند «او هیچ اختیاری در این زمینه ندارد.»