تظاهرات 100 هزار نفری علیه اردوغان عکس: AFP

دنیای اقتصاد: صدها هزار نفر از مخالفان رجب طیب اردوغان روز یکشنبه در استانبول، خواستار برقراری «عدالت» در این کشور شدند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، مخالفان رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، نزدیک به یک ماه است که راهپیمایی خود را آغاز کرده‌اند، روز یکشنبه، یکی از بزرگ‌ترین تجمعات اعتراضی سال‌های اخیر در این کشور را به نمایش گذاشتند. بیست و پنج روز پیش، کمال کلیچدار اوغلو، رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق، به همراه هوادارانش، راهپیمایی خود را از آنکارا به سوی استانبول آغاز کردند.

راهپیمایان در این مسیر ۴۵۰ کیلومتری با شعار «عدالت» ریاست‌جمهوری رجب طیب اردوغان را به چالش کشیده‌اند. گفته می‌شود از زمان اعتراض‌های ماه مه و ژوئن ۲۰۱۳ علیه دولت اردوغان، این بزرگ‌ترین حضور خیابانی مخالفان است. مخالفان اردوغان به «بی‌عدالتی‌»های صورت‌گرفته که تحت عنوان وضعیت فوق‌العاده صورت می‌گیرد، اعتراض دارند. از زمان کودتای نافرجام ۱۵ ژوئیه سال ۲۰۱۶، در ترکیه وضعیت فوق‌العاده حاکم است. طی این مدت نزدیک به ۵۰ هزار نفر دستگیر و ۱۰۰ هزارنفر هم از کار برکنار شده‌اند. برخی این حرکت دبیر کل جمهوری‌خواه خلق را مقاومت منفی خوانده و هواداران کمال کلیچداراوغلو ۶۹ ساله، وی را با گاندی رهبر استقلال هند، مقایسه می‌کنند. کمال کلیچدار اوغلو روز یکشنبه گفت: «هیچ‌کس نباید گمان کند که این آخرین تظاهرات است. این گام اول است. همه باید خوب بدانند که نهم ژوئیه گام نوینی است، تاریخ جدیدی است... تولد تازه‌ای است.» هنگام سخنرانی کمال کلیچدار اوغلو تظاهرکنندگان فریاد «عدالت» سر می‌دانند. این تظاهرات با حضور ۱۵ هزار نیروی پلیس برگزار شد؛ با این حال این نیروها اقدامی برای جلوگیری از تجمع مخالفان در استانبول صورت ندادند. کمال کلیچدار اوغلو اعلام کرده که این راهپیمایی را برای همه شهروندان ترکیه ترتیب داده است. رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق گفت: «ما تاریخ را نوشتیم، ما اسطوره ساختیم. این شمایید که تاریخ را نوشتید.» دولت ترکیه اما راهپیمایی کمال کلیچدار اوغلو را یک نمایش تبلیغاتی خوانده و رجب طیب اردوغان هم وی را به طرفداری از کودتاچیان و «تروریست‌ها» متهم کرده است. کمال کلیچدار اوغلو کودتای نافرجام این کشور را محکوم کرده و فتح‌الله گولن، چهره مذهبی ناراضی مقیم آمریکا را پشت این کودتا دانسته است. با این حال وی مواضع بسیار تندی علیه وضعیت فوق‌العاده اتخاذ کرده است. راهپیمایی ۴۵۰ کیلومتری کمال کلیچدار اوغلو و هوادارانش پس از آن صورت گرفت که انیس بربر اوغلو، روزنامه‌نگار سابق و نماینده هم‌حزبی او، به اتهام دادن اطلاعات طبقه‌بندی شده به یک روزنامه به ۲۵ سال زندان محکوم شد. راهپیمایان با در دست داشتن پرچم ترکیه و کمال آتاتورک بنیان‌گذار ترکیه مدرن، پلاکاردهایی حمل می‌کردند که تنها «عدالت» بر آن نقش بسته بود.

پیش‌تر کلیچدار اوغلو، دبیر کل حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان ترکیه در واکنش به اتهام اردوغان که وی را حامی تروریست‌ها-یعنی طرفداران فتح‌الله گولن- خوانده، گفته بود: کسی که با گولن عکس یادگاری گرفته ما نبودیم. کسی که برای انتخابات با وی ائتلاف کرد ما نبودیم. آنها (اردوغان و حزب عدالت و توسعه) بودند که با گولن دست در دست یکدیگر دادند و ائتلاف کردند. پیش از بروز اختلافات بین دو گروه اسلام‌گرای ترکیه، فتح‌الله گولن روحانی ساکن در آمریکا با اردوغان متحد بود و گفته می‌شود که حزب عدالت و توسعه توانست با یاری این روحانی بال و پر بگیرد؛ اما بروز اختلافات بین این دو، گولن و طرفداران این حزب هم‌اینک جزو گروه تروریست‌ها قرار دارند. کودتای ۱۵ ژوئیه نیز گفته می‌شود با هدایت و رهبری گولن صورت گرفته است.