کوزوو به تازگی استقلال خود را از صربستان اعلام کرد؛ اما به‌رغم ۲۲‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جامعه جهانی، برای استقلال واقعی، این سرزمین هنوز فاقد پایه‌های مستحکم اقتصادی است. در پایان روند یک‌ساله‌ای که کوزوو برای تعیین وضعیت خود پیموده است، این سرزمین باید عضو اتحادیه اروپا شود؛ اما با توجه به معیارهای سخت اقتصادی، این هدف در چشم‌اندازی دور قرار دارد. درآمد سرانه مردم حدود ۱۱۰۰ دلار تخمین زده می‌شود.

تولید ناخالص ملی کوزوو برابر با اتیوپی یا سومالی است. یعنی ده بار کمتر از بلغارستان یا رومانی به عنوان تازه‌ترین کشورهای عضو اتحادیه اروپا. در برابر، میزان زاد و ولد به شدت بالا است. یک‌سوم جمعیت تقریبا دومیلیونی منطقه را کودکان زیر

۱۴ ساله تشکیل می‌دهند و متقاضیان کار همواره بیشتر می‌شوند. «بهلول بگای»، کارشناس علوم سیاسی در باره وضعیت اقتصادی مردم کوزوو می‌گوید:

«۵۰‌درصد مردم از سوء‌تغذیه رنج می‌برند و ۱۵‌درصد جمعیت چیزی برای خوردن ندارند. ۳۳۰‌هزار نفر کار پیدا نمی‌کنند و ۷۵‌هزار بازنشسته و ۲۵‌هزار آموزگار از وضعیت خود ناراضی هستند».

بزرگ‌ترین کارفرمای کوزوو تشکیلات اداری است و بالاترین حقوق را ماموران سازمان‌های بین‌المللی دریافت می‌کنند. بخش‌خصوصی عمدتا از واحدهای کوچکی تشکیل شده است که بین دو تا سه نفر را با دستمزد پایین به کار گرفته‌اند.

سایرین، یا به «کار سیاه» مشغولند یا به پولی وابسته‌اند که بستگان مقیم خارج آن‌ها برایشان می‌فرستند. حدود ۳۵۰‌هزار شهروند کوزوو در آمریکا، آلمان، سوئیس یا سایر کشورهای صنعتی به کار اشتغال دارند. آن‌ها بخش عمده درآمد خود را به زادگاهشان می‌فرستند. «ابراهیم رچپی»، کارشناس اقتصادی، میزان این تزریق مالی را حدود ۴۵۰میلیون یورو در سال تخمین می‌زند و می‌افزاید: «این برابر با ۵۰‌درصد کل بودجه است. من نمی‌دانم بدون این منبع مالی، ما چگونه باید به حیات خود ادامه بدهیم، زیرا وارداتمان یک‌میلیارد و ۵۰۰‌میلیون یورو و صادراتمان کمتر از ۱۵۰‌میلیون یورو است. تنها شانس، سرمایه‌‌گذاری‌های خارجی و گشایش مرزها و بازار است».

اروپای غربی برای جلوگیری از این مهاجرت اقتصادی، می‌کوشد در کوزوو سرمایه‌گذاری‌کند. اتحادیه اروپا نیروی کار ارزان و مالیات پایین را به همان نسبت مهم می‌داند که گنج‌های زیرزمینی کوزوو را. این ایالت دارای ۲۰‌میلیارد تن سرب و سینک، حدود ۱۵‌میلیارد تن ذغال‌سنگ و به همین میزان نیکل است.

شرکت انرژی کوزوو در‌حال‌حاضر روزانه تنها ۸۰۰ مگاوات برق تولید می‌کند؛ اما مصرف خود ایالت، روزانه‌ هزار مگاوات است. توان مالی ضعیف مردم مانع از آن می‌شود که بتوان برق را از کشورهای همسایه خرید. به همین دلیل برق سهمیه‌بندی شده است.

اما قرار است در سال‌جاری ایجاد سومین نیروگاه ذغال‌سوز به مناقصه بین‌المللی گذاشته شود. «نظیر سینانین»، سخنگوی شرکت انرژی در این مورد اظهار می‌دارد: «نیروگاه قدیمی کوزوو «آ» که در دهه ۶۰ ساخته شده، باید تا هفت سال دیگر در شبکه باقی بماند. نیروگاه کوزوو «ب»، باید تا سال ۲۰۲۴ قابل بهره‌برداری باشد. کوزوو به شکرانه ذخایر ذغال خود می‌تواند صادرکننده برق باشد. این را، نیروگاه کوزوو «ث» ممکن خواهد ساخت. این نیروگاه تا سال ۲۰۱۴ با روزانه ۲هزار و یکصد مگاوات ظرفیت مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد».

اکثریت آلبانیایی کنترلی بر منابع شمال ایالت که صرب‌ها ساکن آن هستند، ندارد. صربستان در کنار مقدونیه و کروآسی، مهم‌ترین شریک تجاری این سرزمین است. در صورت اعلام استقلال کوزوو، تحریم اقتصادی صربستان می‌تواند سبب دست‌کم ده‌درصد افزایش قیمت‌ها شود. قیمت‌ها، هم اکنون نیز به سطح اتحادیه اروپا رسیده‌اند و رسما با یورو پرداخت می‌شوند.