گروه جهان: رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه اعلام کرد تا زمانی که خون تازه به ارتش بدمد و آن را بازسازی کند، وضعیت اضطراری را تمدید خواهد کرد. به گزارش رویترز، ترکیه به عنوان یکی از اعضای ناتو قصد دارد تا به رهبری اردوغان ارتش را تصفیه و از نو بسازد.

گفت‌وگوی اردوغان ساعاتی پس از اعلام وضعیت اضطراری صورت گرفت. اردوغان که در این گفت‌وگو فتح‌الله گولن را مقصر اصلی کودتا معرفی کرده، گفته است قصد دارد تا از تمامی ارکان ترکیه افراد وابسته به این روحانی را از سر راه بردارد. وی با اشاره به شب وقوع کودتا در ترکیه گفت: در مارماریس به همراه خانواده‌ام در تعطیلات بودم. ساعت حدود ۴:۳۰ بعدازظهر جمعه تلفنی از سوی یکی از اقوام نزدیک خود دریافت کردم. او به من گفت که در استانبول مشکلاتی به وجود آمده و برخی از راه‌های اصلی این شهر توسط گروهی از نظامیان مسدود شده است و اجازه رفت و آمد داده نمی‌شود. زمانی که این خبر را دریافت کردم، باور نکردم. به وزارت اطلاعات و فرماندهی ارتش تلفن زدم اما آنها به تلفن‌های من جواب ندادند. با دفتر نخست‌وزیری ارتباط برقرار کردم. با وجود مشکلات توانستم با آنها صحبت کنم. این مدت زمان تا ساعت ۸ شب ادامه یافت. در این زمان توانستیم به بررسی اوضاع به وجود آمده بپردازیم. اولین کارمان این بود که گروه‌های رسانه‌ای را به مکانی که حضور داشتم دعوت کنم.

اردوغان اضافه کرد: در گفت‌وگوی رسانه‌ای که داشتم بر قدرت مردم تاکید کرده و اعلام کردم که حکومت و ریاست جمهوری که توسط اراده مردم بر سر کار آمده است نمی‌تواند توسط چنین کودتایی سقوط کند. پس از آن مردم کشورم را به حضور در میدان‌های شهر دعوت کردم. پس از آن واکنش‌های مردم را به کودتای رخ داده علیه سنت‌های کشور مشاهده کردم. پس از مشاهده حضور گسترده مردم در خیابان‌های کشور به این نتیجه رسیدم که دیگر حضور من در مارماریس درست نیست. با سرعت خود را به استانبول رساندم. وی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به ضعف اطلاعاتی به دنبال وقوع کودتا در ترکیه گفت: کاملا آشکار است که در این اتفاق ضعف اطلاعاتی وجود داشته است. لزومی ندارد که این مساله را پنهان کنیم. من این مساله را به وزیر اطلاعات نیز اعلام کردم. تا زمانی که من این مساله را از یکی از اقوام نزدیکم بشنوم اطلاعی درباره کودتا نداشتم. این یک مشکل بزرگ است. در واقع این کودتای مسلحانه در طول ۲۴ ساعت اتفاق نیفتاده و در روزهای گذشته طراحی شده بود. باید از این اتفاق درس عبرت بگیریم.

اردوغان در ادامه درباره شمار قربانیان و زخمی شدگان این کودتا گفت: تاکنون ۲۴۶ نفر کشته، ۲۱۸۵ نفر زخمی، ۱۰ هزار و ۴۱۰ نفر مورد بازجویی قرار گرفته و ۴۰۶۰ نفر بازداشت شده‌اند. در میان بازداشت‌شدگان ۱۰۳ نفر ژنرال و ۸۰ نفر عضو پلیس کشور هستند. در همین راستا باید از دستگاه قضایی کشور تشکر کنیم که شبانه‌روز برای اجرای عدالت تلاش می‌کند. برای اعمال وضعیت فوق‌العاده جلسه شورای امنیت ملی کشور را تشکیل داده و پس از آن هیات دولت تشکیل جلسه دادند. این وضعیت فوق‌العاده برای حفظ اصول دموکراسی انجام خواهد گرفت و مردم نباید نسبت به این وضعیت دچار نگرانی شوند. رئیس‌جمهوری ترکیه ادامه داد: ممکن است این وضعیت فوق‌العاده تمدید شود و سه ماه دیگر به درازا بکشد، زیرا احتمال وقوع کودتای دیگری وجود دارد اما دیگر چنین اتفاقی به راحتی رخ نخواهد داد.

وی ادامه داد: «کشور هیچ‌گونه ممانعتی برای تمدید وضعیت فوق‌العاده ندارد. وضعیت فوق‌العاده به معنای حکومت نظامی نیست. مردم به راحتی می‌توانند در این دوران به زندگی روزمره خود بپردازند». اردوغان همچنین با تاکید بر تجدید نظر در ساختار نیروهای مسلح ترکیه گفت: ساختار جدید می‌تواند خون جدیدی را در رگ‌های ارتش به جریان بیندازد. در همین راستا ممکن است نشست شورایعالی نظامی کشور که قرار بود در اول آگوست برگزار شود، برای بررسی ساختار جدید در نیروهای مسلح کشور زودتر برگزار شود. این شورا به رهبری نخست‌وزیر است. پیش‌تر اردوغان وعده داده بود که روز چهارشنبه خبر بزرگی را به اطلاع مردم خواهد رساند اما به درازا کشیده شدن این نشست تا بامداد پنج‌شنبه تنها یک خروجی داشت و آن هم اعلام شرایط اضطراری بود. اعلام شرایط اضطراری و بسته شدن فضا در ترکیه موجب شده موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مدام به اردوغان هشدار بدهد تا حاکمیت قانون از نو برقرار شود.

موگرینی می‌گوید: هیچ شرایط اضطراری و عذر و بهانه‌های دیگر نمی‌تواند موجب سلب حقوق و آزادی شود. او می‌افزاید: رفتاری که با رسانه‌ها، دانشگاهیان و قوه قضائیه این کشور می‌شود برای ما غیرقابل قبول است. برای برخی از مردم ترکیه، اعلام شرایط اضطراری یادآور روزهای تلخ دهه ۸۰ پس از کودتا و دهه ۹۰، پس از شورش کردهاست. احزاب اپوزیسیون که در روز کودتا در کنار اردوغان ایستادند حالا نگران شده‌اند شرایط اضطراری موجب شود اردوغان یکسره قدرت را در دست بگیرد. مهمت شیمشک، معاون نخست‌وزیر ترکیه و از اعضای میانه‌رو حزب عدالت و توسعه که پیش‌تر برای وال‌استریت کار می‌کرد، می‌گوید: شرایط اضطراری ممکن است بر بورس و بازارهای مالی ترکیه تاثیر بگذارد.

واکنش بشار به تحولات ترکیه

همزمان با گفت‌وگوی اردوغان با رویترز، رئیس‌جمهوری سوریه نیز با خبرگزاری «پرنسا لاتینا» کوبا به گفت‌وگو پرداخت. بشار اسد در این مصاحبه تاکید کرد که کودتای ترکیه منعکس کننده بی ثباتی و آشوبی است که در داخل این کشور وجود دارد. او همچنین تاکید کرد: صرف‌نظر از اینکه چه کسی در ترکیه حکومت را در دست دارد و چه کسی رهبر ترکیه است این مساله یک مساله داخلی است و ما در آن مداخله نمی‌کنیم و با گفتن این حرف که اردوغان یا باید برود یا بماند دچار اشتباه نمی‌شویم. این یک مساله مربوط به ترکیه است. مردم ترکیه باید تصمیم‌شان را در این باره بگیرند. اما مهم‌تر از خود کودتا تصمیماتی است که اردوغان و تیم وی طی روزهای گذشته اتخاذ کرده‌اند. بیش از ۲۷۰۰ قاضی، بیش از ۱۵۰۰ استاد دانشگاه و بیش از ۱۵۰۰۰ کارمند بخش آموزش را برکنار کردند، اینها چه ارتباطی با کودتا داشتند؟ در نتیجه این اهداف و نیت اردوغان و برخورد نامناسب و اهداف واقعی او را در قبال آنچه رخ داد نشان می‌دهد. درحالی‌که تحقیقات هنوز به پایان نرسیده است، چگونه تصمیم به برکناری این افراد گرفت؟ او از کودتا برای اجرای دستور کار اخوان‌المسلمین در داخل ترکیه استفاده کرد و این مساله برای ترکیه و کشورهای همجوارش مثل سوریه خطرناک است.

ادامه خبر ...