شکاف در جهان عرب بر سر حزب‌الله
گروه جهان: به نظر می‌رسد بازیگری مخرب عربستان در منطقه پایانی ندارد. این کشور به مدد دلارهای نفتی یک روز در یمن، روز دیگر در عراق، سپس در سوریه به ویرانگری می‌پردازد. این بار ترکش‌های رژیم آل‌سعود حزب‌الله لبنان را هدف گرفته است. جدیدترین اقدام عربستان در لبنان، تروریستی خواندن حزب‌الله است؛ اقدامی که باعث شد بار دیگر جهان عرب به دو قطب تقسیم شود. وقتی وعده کمک 3 میلیارد دلاری عربستان به ارتش لبنان لغو شد، حرف و حدیث‌ها و گمانه‌زنی‌های زیادی هم مطرح شد. برخی می‌گفتند از همان آغاز به کمک‌های عربستان بدبین و مظنون بودند. برخی دیگر معتقد بودند آل‌سعود بر سر ثبات لبنان با دیگر بازیگران منطقه‌ای به اجماع رسیده است. اما انگار آل‌سعود به هیچ معیاری پایبند نیست و سعی در بر هم زدن قواعد بازی دارد.

یک سال پیش در اوج درگیری‌های حزب‌الله و ارتش لبنان با تکفیری‌های صادراتی از عربستان در منطقه عرسال، آل‌سعود وارد میدان شد. آنها با پیشکش دلارهای نفتی در قالب خرید سلاح به ارتش لبنان خواستند وانمود کنند که وارد جنگ علیه تروریسم شده اند؛ همان تروریسمی که ریشه در دامان آل‌سعود دارد. رسانه‌های عربی حامی آل‌سعود پس از تروریستی خواندن حزب‌الله وارد میدان شدند تا سکان «حزب‌الله ستیزی» را به دست گرفته و اقدام عربستان را توجیه کنند. در همین راستا، پایگاه اینترنتی «عرب نیوز» در مطلبی به قلم «سعد الدوساری»، در ۷ مارس ۲۰۱۶ حزب‌الله لبنان را به مثابه «سرطانی در لبنان» توصیف و ادعا کرده است: «سعودی‌ها دوستی خود را به لبنانی‌ها اثبات کردند. کشوری که سال‌ها دوست و متحد ما بود به یک غریبه تبدیل شده است. آن گروه شبه‌نظامی که در قالب حزبی سیاسی در آمد همچون مافیا بخشی از جنوب لبنان را در کنترل گرفته و به مثابه دولتی در دولت عمل می‌کند.»

دلیل به خشم آمدن این نویسنده عرب پیشروی‌های ارتش سوریه به همراه متحدانش از جمله حزب‌الله لبنان است. عربستان که به نظر می‌رسد در قضایای سوریه رو دست خورده و پس از اینکه «مداخله زمینی» در سوریه را در بوق و کرنا کرد اما نتوانست کاری از پیش ببرد شمشیر را از رو بسته و کمر به زمین زدن ارتش لبنان بسته است. آل‌سعود بخشی از شکست خود در سوریه را متوجه حزب‌الله کرده‌اند. چنین است که الدوساری در ادامه تحلیل خود می‌نویسد: «چاره‌ای برای عربستان باقی نمانده جز تعلیق کمک‌ها به لبنان. سرمایه‌گذاری بر رابطه‌ای که جز دردسر چیزی برای ما نداشته فایده‌ای ندارد. این تصمیم تلنگری است به احزاب لبنانی تا در اولویت‌هایشان تجدید‌نظر کنند.»

توپخانه سعودی‌ها اما بیکار ننشسته است. آنها تلاش دارند تا حزب‌الله را همپای داعش و النصره قرار دهند، غافل از اینکه حزب‌الله به‌عنوان یک گروه شبه‌نظامی توانسته در برابر آتش افروزی‌های اسرائیل ایستادگی کند. دلیل دیگری که کارشناسان برای تعلیق کمک‌های مالی عربستان به ارتش لبنان مطرح کرده‌اند بحران شدید مالی آل‌سعود است که موجب کسری بودجه و سقوط ارزش سهام در این کشور شده است. ظاهرا ریاضت اقتصادی به سرزمین عبدالوهاب نیز رسیده است. سعودی‌ها برای کتمان بحران مالی خود مشکل را به گردن حزب‌الله انداخته‌اند تا با یک تیر دو نشان بزنند. از سوی دیگر، تروریست خواندن حزب‌الله شکاف شیعه- سنی را در منطقه تشدید خواهد کرد و عربستان عامدانه می‌کوشد تا منطقه را به دو قطب شیعه- سنی تقسیم کند.

عرب نیوز در سرمقاله جمعه ۲۷ فوریه ۲۰۱۶ خویش بار دیگر حزب‌الله را مورد حمله قرار داده و این گروه را به «سَمّی» تشبیه کرده که باعث «فلج شدن سیاست لبنان شده است.» نویسنده بدون ذکر نام خود می‌نویسد: «لبنان دو سال فاقد رئیس‌جمهور بود. حزب‌الله این خلأ قدرت را با بسط قدرت و نفوذ خود به نیروهای امنیتی لبنان پر کرد. اکنون لبنان به زبان حزب‌الله سخن می‌گوید.» نویسنده این سرمقاله خشم خود را اینگونه از حزب‌الله و اوضاع سوریه بر زبان می‌آورد: «این نیروهای حزب‌الله بودند که برای نبرد به سوریه رفتند. اکنون ارتش لبنان موظف به حمایت از حزب‌الله است و دیگر ضرورتی به ارائه کمک‌های دولت سعودی وجود ندارد.» نویسنده این سرمقاله دلیل دوم آل‌سعود برای لغو کمک‌های خود را چنین خلاصه می‌کند: «تردیدی نیست که این پول‌ها به دست حزب‌الله می‌رسد تا نیروهای ارتش آزاد سوریه را هدف قرار دهد و از اسد حمایت کرده و سوری‌های بی‌گناه را بکشد.» این سرمقاله لبنان و حزب‌الله را متحد ایران نامیده که لایق دریافت کمک‌های خادم حرمین شریفین نیستند زیرا دولت عربستان خود در خط مقدم نبرد علیه تروریست‌ها قرار دارد.

برخی کارشناسان بر این باورند سعودی که در میدان سوریه شکست خورده تلاش دارد تا بازی را به لبنان بکشاند. البته دلیل دیگری هم برای تعویق کمک‌های عربستان به ارتش لبنان ارائه شده است. گفته می‌شود این کمک‌ها مشروط به خرید سلاح از فرانسه بود و مسوولیت آن بر دوش سعد حریری نخست‌وزیر سابق لبنان بود و مستقیما به دولت لبنان سپرده نشده بود. در همین راستا، گفته می‌شود کمک عربستان سعودی از همان ابتدا مشروط به تمدید ریاست جمهوری میشل سلیمان و بازگشت سعد حریری به نخست‌وزیری لبنان بود. بنابراین با از بین رفتن این شرایط، وعده این کمک‌ها نیز از بین رفت.


شکاف در جهان عرب

اگرچه کشورهایی همچون قطر، بحرین، امارات و سودان به تبعیت از عربستان از تروریستی خواندن حزب‌الله جانبداری کردند اما کشورهایی مانند لبنان، عراق، عمان، کویت و تونس این اقدام را محکوم کرده و آن را صرفا موضع سعودی عنوان کردند. به گزارش المیادین، به دنبال مخالفت اتحادیه مشاغل تونس با اقدام کینه‌توزانه شورای همکاری خلیج فارس علیه حزب‌الله لبنان، بحرین از ورود دو تن از رهبران این اتحادیه به خاک خود ممانعت کرد. دولت مستعفی یمن نیز قصد دارد جنبش انصارالله یمن و همچنین حزب‌الله لبنان را گروه تروریستی اعلام کند. به گزارش روزنامه لبنانی الاخبار، عبد ربه منصور هادی، رئیس‌جمهور مستعفی یمن دستورات لازم را به دولت مستعفی برای تروریستی خواندن جنبش انصارالله داده است؛ این دستور شامل حزب‌الله لبنان هم می‌شود.

عربستان سعودی که اخیرا پیشنهاد ائتلاف کشورهای اسلامی و عربی برای مقابله با تروریسم را مطرح کرده بود، با تروریستی قلمداد کردن حزب‌الله سعی دارد اتحادیه عرب، شورای همکاری خلیج‌فارس و سازمان همکاری اسلامی را با خود در پروسه‌ای که آن را مبارزه با تروریسم خوانده، همراه کند که این موضوع شامل مقابله با حزب‌الله لبنان نیز خواهد شد. دیدگاه دیگری هم مطرح شده است که براساس آن گفته شده عادل الجبیر در سفری که به اسرائیل داشت و با نتانیاهو دیدار کرد خواستار حمله زمینی اسرائیل به سوریه و لبنان شده است. برخی روزنامه‌های اسرائیلی اعلام کرده‌اند که این رژیم آماده حمله‌ای گسترده به لبنان می‌شود و این تصمیم را به اطلاع مقام‌های آمریکایی رسانده است. بر همین اساس، پایگاه خبری «دبکا» اعلام کرده که اسرائیل اخیرا «حمله هوایی آزمایشی» علیه «بعلبک» (در لبنان) انجام داده تا توانایی موشکی و راداری حزب‌الله را بسنجد. حزب‌الله اما اعلام کرده در صورتی که جنگ شود، توانایی خود را نشان خواهیم داد.