خودروهای کم‌مصرف به ایران رسیدند

گروه خودرو: در حالی که رئیس‌جمهور چندی پیش طی مراسم روز صنعت و معدن از اوضاع کمی و کیفی خودروسازان داخلی گلایه کرد و از ناچاری دولت برای واردات خودروهای کم‌مصرف صحبت به میان آورد، خبر می‌رسد واردات این خودروها آغاز شده و تا چندی دیگر شاهد حضور آنها در خیابان‌های کشور خواهیم بود. آن‌طور که مدیرکل دفتر مقررات واردات و صادرات وزارت صنعت در گفت‌و‌گو با مهر عنوان کرده، وزارت صنعت، معدن و تجارت طی مذاکره با واردکنندگان برندهای مطرح به کشور، از آنها خواسته تا نسبت به ورود خودروهای کم‌مصرف و هیبریدی اقدام کنند؛ در پی این مذاکرات و براساس آمارها، برخی واردکنندگان اقدام به واردات خودروهای کم‌مصرف بدون تعرفه کرده‌اند و این خودروها تا چندی دیگر در خیابان‌های پایتخت به چشم خواهند آمد.

به گفته سیدعباس حسینی، هم‌اکنون نمایندگی‌های مجاز، اقدام به واردات خودروهای کم‌مصرف و هیبریدی کرده‌اند و مذاکرات با شرکت‌های مطرح دنیا برای واردات این نوع خودروها همچنان در حال انجام است. وی تاکید کرده که سود بازرگانی واردات خودروهای هیبریدی صفر است و به‌عبارت دیگر، این خودروها معاف از پرداخت سود بازرگانی در واردات هستند؛ البته حقوق ورودی که ترکیبی از سود بازرگانی و حقوق گمرکی است، به میزان چهار درصد از خودروهای هیبریدی و کم‌مصرف دریافت می‌شود.

حسینی این را هم گفته که دولت جلساتی با نمایندگان مجاز خودروهای وارداتی برگزار و از آنها خواسته شده تا نمایندگی خودروسازان مطرح دنیا در رابطه با تولید خودروهای کم‌مصرف و سازگار با محیط‌زیست را در ایران دایر کنند. به گفته وی، دولت انتظار دارد پس از صفر شدن سود بازرگانی واردات خودروهای کم‌مصرف، واردات این نوع خودروها که سازگاری بیشتری با محیط‌زیست دارند، وارد کشور شوند. هرچند حسینی از خودروهای هیبریدی و کم‌مصرفی که به کشور وارد شده یا وارد خواهند شد، نامی نبرده، اما به گفته منابع آگاه، در حال حاضر «لکسوس هیبریدی» تنها خودرویی از این دست است که در خیابان‌های کشور تردد می‌کند.

با این حال ظاهرا مذاکراتی برای واردات خودروهای هیبریدی دیگری مانند «تویوتا پریوس»، «تویوتا کمری هیبرید»، «کیا اپتیمای هیبرید» و «سوناتای هیبرید» در حال انجام بوده و بعید نیست با توجه به پیگیری و اشتیاق دولت در این ماجرا، خودروهای مذکور نیز روانه ایران شوند. اما گفته‌های مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت مبنی‌بر ورود خودروهای کم‌مصرف و هیبرید به کشور در شرایطی است که به‌نظر می‌رسد دولت تصمیم گرفته به واسطه حذف تعرفه این خودروها، هم ضعف خودروسازان در تولید و عرضه این نوع خودروها را پوشش دهد و هم آنها (خودروسازان) را بابت تولید محصولات کم‌مصرف و هیبرید، تحت فشار تعرفه‌ای قرار دهد. بهار امسال بود که رئیس سازمان توسعه و تجارت ایران خبر از صفر شدن تعرفه واردات خودروهای برقی و هیبریدی در سال‌جاری داد و عنوان کرد که این کار برای اولین بار و بابت پیشگیری از آلودگی هوا و همچنین انتقال تکنولوژی روز دنیا به کشور، انجام شده است. پس از آن نیز این رئیس‌جمهور بود که در مراسم روز صنعت و معدن با انتقاد از ضعف کیفی خودروسازان داخلی، از لزوم واردات خودروهای کم‌مصرف به کشور خبر داد.

حسن روحانی در آن مراسم از خودروسازی به عنوان صنعتی آلاینده یاد کرد و گفت که «دولت ناچار است یکسری خودرو با سوخت کم وارد کند؛ زیرا ناوگان کشور نیاز به تحرک دارد.»

حال با گذشت حدود دو ماه از اظهارات رئیس‌جمهور، خبر می‌رسد که خودروهای کم‌مصرف و هیبریدی در حال ورود به کشور بوده و دولت نیز به جد پیگیر این موضوع است.

حتی آن‌طور که برخی منابع اگاه می‌گویند، دولت علاوه‌بر حذف تعرفه واردات خودروهای کم‌مصرف و هیبریدی، قصد دارد امتیازاتی دیگر را نیز برای این خودروها در نظر بگیرد. گفته می‌شود دولت می‌خواهد در مذاکره با واردکنندگان مطرح کشور، به آنها امتیازاتی ویژه دهد که در این بین ظاهرا حذف برخی مالیات‌ها از جمله مالیات مربوط به اسقاط خودروهای فرسوده، یکی از امتیازات موردنظر خواهد بود.

گویا هدف دولت این است که با در نظر گرفتن امتیازاتی ویژه، واردکنندگان را به واردات خودروهای کم‌مصرف و هیبریدی بیشتر ترغیب کرده و از آن سو تمایل مردم را نیز برای خرید این خودروها افزایش دهد.

البته ظاهرا دولت اهداف بزرگ‌تری را از این ماجرا دنبال کرده و در نهایت می‌خواهد پای خودروهای برقی را به خیابان‌های کشور نیز باز کند، هدفی که بسیار ناهمگون با زیرساخت‌های فعلی کشور است. در واقع اگرچه حذف تعرفه واردات خودروهای برقی و هیبریدی کمک زیادی به تسهیل ورود این نوع خودروها به کشور خواهد کرد؛ اما هنوز زیرساخت‌های لازم برای استفاده از آنها ایجاد نشده و بعید به‌نظر می‌رسد استقبال چندانی از خودروهای موردنظر شود.

البته در این بین، خودروهای هیبریدی به دلیل تکنولوژی ساده‌تر نسبت به برقی‌ها، امکان استفاده بیشتری در ایران دارند؛ زیرا برای تردد با آنها نیازی به شارژ باتری و ایستگاه‌های شارژ نیست. به گفته کارشناسان، خودروهای هیبریدی علاوه‌بر موتور احتراقی، یک موتور الکتریکی نیز دارند که این موتور در موارد توقف (مثلا پشت چراغ قرمز)، فعال شده و با بهره‌گیری از برق خودرو، سبب کاهش مصرف بنزین می‌شود. در واقع خودروهای هیبریدی برق موردنیاز خود را از سیستم برقی خودرو می‌گیرند و نیازی به شارژ ندارند؛ این در حالی است که برای استفاده از خودروهای برقی باید آنها را شارژ کرد. با وجود آنکه در حال حاضر مدل‌های زیادی از خودروهای برقی ساخته شده و حتی در برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی مورد استفاده قرار می‌گیرند، در ایران هنوز زیرساخت‌های لازم از جمله ایستگاه‌های شارژ باتری تامین نشده و طبعا نمی‌توان به این زودی‌ها امیدی به حضور برقی‌ها در جاده‌ها و خیابان‌های کشور داشت. مساله مهم دیگر اما قیمت بالای خودروهای هیبریدی است، چه آنکه با وجود صفر شدن تعرفه آنها، قیمت این خودروها باز هم بالا خواهد بود و این موضوع از انگیزه مشتریان ایرانی بابت خرید هیبریدی‌ها می‌کاهد.

به اعتقاد کارشناسان، چون قیمت پایه خودروهای هیبریدی در مقایسه با مدل بنزینی آنها بیشتر است، حذف تعرفه واردات شان نمی‌تواند چندان از قیمت نهایی عرضه آنها (در مقایسه با مدل‌های بنزینی) کم کند. کارشناسان می‌گویند، اگر مثلا اپتیمای بنزینی ۱۵۰ میلیون تومان در بازار داخل قیمت دارد، مدل هیبریدی آن در بین ۱۳۵ تا ۱۴۰ میلیون تومان آب خواهد خورد و ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان تفاوت قیمت چندان انگیزه‌ای برای خرید هیبریدها ایجاد نمی‌کند. در واقع چون مشتریان خودروهای وارداتی چندان در قید مصرف سوخت خودروشان نیستند و بیشتر مسائل فنی مانند شتاب و امکانات و ... برای آنها مهم است، بعید به‌نظر می‌رسد بنزینی‌ها را رها کرده و به سراغ مدل‌های هیبریدی (با توجه به محدودیت‌هایی که دارند) بروند.