بازگشت با «‌دنگ و فنگ» پژو به ایران؟

گروه خودرو-گویا موانع بازگشت فرانسوی‌ها به جاده مخصوص کم‌کم در حال رفع شدن است؛ فرانسوی‌هایی که در بدترین شرایط، خودروسازان ایران را تنها گذاشتند و روزهایی بحرانی را برای صنعت خودرو کشور رقم زدند. پژو و رنو، دو خودروساز بزرگ فرانسه هستند که نام‌هایی آشنا برای صنعت خودرو ایران و ایرانی‌ها به شمار می‌روند و اولی حدود ۲۵ سال در جاده مخصوص میهمان بود و دومی نیز حول‌وحوش شش سال.

با این حال، تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران سبب شد ابتدا پژو و سپس رنو، چمدان‌های خود را ببندند و بروند و حالا که زمزمه لغو تحریم‌ها به گوش می‌رسد، آنها دوباره سودای بازگشت در سر دارند.

آن طور که خبر می‌رسد، جنرال موتورز شریک آمریکایی پژو قصد دارد سهام خود در این شرکت فرانسوی را واگذار کند و این یعنی کنار رفتن بزرگ‌ترین مانع بر سر راه شراکت دوباره پژو و ایران خودرو.

همچنین گفته می‌شود رنویی‌ها نیز تحرکاتی را برای از سرگیری روابط خود با خودروسازان ایرانی آغاز کرده و احتمالا آنها نیز در آینده نزدیک فعالیت خود را از سر خواهند گرفت. هرچند پژو و رنو رفتار نامناسبی را در جریان تحریم‌ها از خود نشان دادند، اما قطعا بازگشت آنها می‌تواند چرخ‌های خودروسازی ایران را تندتر بچرخاند و تولید را رونق ببخشد.

البته کارشناسان معتقدند حالا که بحث بازگشت دوباره رنو و پژو به ایران مطرح شده، خودروسازان ایرانی باید هوشمندانه و ظریف با آنها وارد مذاکره شوند و اگر امتیازی ویژه نگرفتند، حداقل امتیازی نابه‌جا هم ندهند.

حذف مانع آمریکایی

اما مانع بزرگ بازگشت پژو به ایران در حالی در آستانه رفع شدن است که این شرکت اوایل سال گذشته بی‌آنکه به قراردادش با ایران خودرو پایبند باشد، رفت و پشت سرش را هم نگاه نکرد. داستان از آنجا شروع شد که شرکت آمریکایی جنرال موتورز تصمیم گرفت بخشی از سهام پژو را بخرد. اگرچه طرفین (جنرال موتورز و پژو) تنها بر سر انتقال هفت درصد سهام از پژو به جنرال موتورز به توافق رسیدند؛ اما همین سهم ناچیز نیز بهانه‌ای بزرگ دست خودروساز فرانسوی داد تا پس از ۲۵ سال با خودروسازی ایران وداع کند.

این در شرایطی بود که پژو تا سال ۲۰۱۴ با ایران خودرو قرارداد داشت و قانونا نباید ناگهانی می‌رفت، اما به هر حال تحت فشار شریک آمریکایی اش، کاری را که نباید، انجام داد و دو سال زودتر به قراردادش پایان داد.

پژو خوشحال از اینکه شریکی قدرتمند و بسیار معتبر در جهان خودروسازی را یافته، قید بازار ایران را زد و به خیال آنکه روزهای خوشی را با جنرال موتورز رقم خواهد زد، با ایران‌خودرو خداحافظی کرد. جنرال موتورز در آن زمان رقمی معادل ۳۲۰ میلیون یورو به پژو پرداخت کرد تا این شرکت کمی از بحران مالی فاصله بگیرد و همچنین قرار شد طرفین فعالیت‌های مشترکی برای ساخت خودروهای جدید آغاز کنند. البته پژویی‌ها رویای بزرگی را نیز از پس شراکت با جنرال موتورز در سر می‌پروراندند و آن، حضور در بازارهای صادراتی شریک آمریکایی شان بود. آنها گمان می‌کردند حالا که با خودروساز شماره یک آمریکا شریک شده‌اند، می‌توانند محصولات خود را در بازارهای صادراتی جنرال موتورز به فروش برسانند و حتی در بازار بزرگ ایالات متحده نیز حضور یابند. با این گمانه‌زنی، دل کندن از بازار سهل‌الوصول خودرو ایران، آسان‌تر می‌نمود و پژویی‌ها اگرچه یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خودرو خاورمیانه را از دست می‌دادند، اما در عوض آن؛ روزنه‌ای به آمریکا می‌یافتند. این اما خیالی خام بود و حالا که هنوز دو سال هم از شراکت پژو و جنرال موتورز نمی‌گذرد، طرف آمریکایی ساز جدایی زده و می‌خواهد زوج فرانسوی خود را طلاق بدهد. ظاهرا در این ماجرا پای یک هووی چینی در میان است به نام دانگ فنگ موتورز.

گفته می‌شود علت اصلی جدایی احتمالی جنرال موتورز و پژو این است که طرف فرانسوی می‌خواهد به عقد خواستگار چینی‌ خود دربیاید و این موضوع برای زوج آمریکایی اش قابل تحمل نیست. دانگ فنگ موتورز یکی از شرکت‌های بزرگ چین به شمار می‌رود که طبق اخبار، قصد دارد ۳۰ درصد سهام پژو را خریداری کند، یعنی چیزی حدود ۵/۴ برابر سهمی که جنرال موتورز از پژویی‌هادر اختیار دارد. حالا جنرال موتورز می‌گوید راضی به دست خوردن ترکیب سهام پژو نیست و اگر قرار به آمدن هووی چینی باشد، قید هفت درصد سهامش را خواهد زد. این شرکت حتی خریدار این سهام هفت درصدی را هم پیدا کرده و گفته می‌شود، قرار است آن را به یک «موسسه سرمایه‌گذاری» بفروشد. در واقع جنرال‌موتورز با درک خطر چینی‌ها می‌خواهد پای خود را از زندگی پژو بیرون بکشد و باید دید واکنش پژویی‌ها به این اقدام شریک آمریکایی‌شان چیست.

جنرال موتورز البته دلایل دیگری هم برای جدایی از پژو دارد که در این بین می‌توان مشکلات مالی خودروساز فرانسوی اشاره کرد. به عبارت بهتر، جنرال موتورز نمی خواهد حالا که پژو دچار مشکلات مالی شده و خود را به حراج گذاشته، در کنار آن بماند و برای خود بار مالی به وجود بیاورد. البته ظاهرا قراردادهای فی‌مابین برای ساخت خودروهای جدید همچنان پابرجا خواهد بود، اما در هر حال جنرال موتورز پولی به پژو نخواهد داد. ظاهرا قرار است از بابت فروش سهام پژو نیز رقمی معادل ۲۴۰ میلیون یورو گیر جنرال موتورز بیاید که نشان از زیان ۸۰ میلیون یورویی این شرکت آمریکایی دارد. خبر فروش سهم آمریکایی پژو همچنین ارزش سهام این شرکت فرانسوی را ۵/۷ درصد کاهش داد، تا پژویی‌ها حسابی غافلگیر شوند و بیشتر به خواستگار چینی‌شان دل ببندند.

با جدایی جنرال موتورز و پژو، مانعی بزرگ از سر راه همکاری دوباره این شرکت فرانسوی با خودروسازی ایران برداشته شده و پژویی‌ها می‌توانند بدون ترس از تحریم، دوباره بخت خود را در یکی از بزرگ‌ترین بازارهای خاورمیانه بیازمایند.

باید دید حالا که پژو در آستانه جدایی از شریک آمریکایی اش قرار دارد، چه برنامه‌ای برای خودروسازی و بازار ایران تنظیم خواهد کرد و آیا ایران خودرو و پژو دوباره به عقد هم در خواهند آمد؟

چراغ سبز رنو برای بازگشت به ایران

اما از رنو هم خبرهایی می‌رسد که نشان از بازگشت دوباره این خودروساز معتبر اروپایی به ایران دارد.

رنویی‌ها نیز اگرچه با تاخیر، اما مانند هموطن‌شان پژو، تحت تاثیر تحریم‌ها از ایران رفتند و حالا دوباره قصد بازگشت دارند.

این خودروساز بزرگ فرانسه، تیر ماه امسال و پس از آنکه ایالات متحده آمریکا رای به تحریم صنعت خودرو ایران داد، فعالیت‌هایش را در جاده مخصوص به حالت تعلیق درآورد، اما تاکید کرد دلش با ایران است.

در نهایت نیز پس از توافق هسته‌ای ایران و غرب در ژنو، احتمال از سرگیری فعالیت‌های رنو در ایران بیشتر شد و آنها در اولین اقدام، مجوز ترخیص قطعات مگان را که در گمرک ترکیه معطل مانده بود، صادر کردند.

در حال حاضر نیز مونتاژ مگان در پارس‌خودرو کمی رونق گرفته و گفته می‌شود روند ارسال قطعات ادامه خواهد یافت. مونتاژ مگان طی ۶ ماه گذشته افت شدیدی را به خود دید، زیرا تحریم‌ها اجازه ارسال قطعات این خودرو از سوی رنو را نمی داد و حالا ظاهرا مشکل برطرف شده است.

البته تندر-۹۰ نیز به عنوان دیگر محصول رنو در ایران، با افت تولید شدیدی طی ۶ ماه گذشته روبه‌رو بوده و گفته می‌شود مشکلات مربوط به تامین قطعات این خودرو نیز در حال رفع شدن است.

گویا رنویی‌ها منتظر اعلام رسمی لغو تحریم علیه صنعت خودرو ایران هستند تا فعالیت‌های خود را به طور کامل از سر بگیرند. این خودروساز فرانسوی حتی قصد دارد «ایران» را به پایگاه صادراتی خود در خاورمیانه تبدیل کرده و محصولاتی جدید از جمله «ساندرو» را در جاده مخصوص به تولید برساند.