سهام خودروسازان = یک مشت نخود

حمیدرضا بهداد خودروسازی ایران این روزها سخت‌ترین دوران عمرش را سپری می‌کند و اگرچه شاید بحران آنها به چشم مردم نیاید و مظلوم‌نمایی تلقی شود، اما آمارها می‌گویند حال خودروسازی خوب نیست.آمار تولید خود گویای وضع نابسامان صنعت خودرو کشور است و در کنار آن، ارزش سهام خودروسازان در بورس نیز بر این «واقعیت» صحه می‌گذارد. خودروسازان روزگاری در بورس آقایی می‌کردند و سهام شان بسیار با ارزش بود، اما حالا با وجود روزنه‌های امیدی هم که به وجود آمده، سهام شان به اندازه قیمت یک دانه «هلو»، کمتر از نرخ یک برگ دستمال کاغذی و کم ارزش تر از یک نخ سیگار و یک دانه خیار است. هر چند کارشناسان می‌گویند نشانه‌هایی از بهبود اوضاع خودروسازان در بورس مشاهده شده و آنها در عوض زیان سال گذشته، سود برای امسال پیش‌بینی کرده‌اند، اما این نشانه‌ها نیز نمی‌توانند حال ناخوش جاده مخصوصی‌ها را کتمان کنند. گفته می‌شود تغییر دولت در آینده نزدیک و گمانه‌زنی‌ها در مورد پرداخت وام دو هزار میلیاردی به خودروسازان، سهامداران صنعت خودرو را نسبت به آینده امیدوار کرده است، با این حال خودروسازان هنوز نتوانسته اند به روزهای اوج شان حتی نزدیک شوند. در گزارش امروز، اما قیمت سهام خودروسازان را با برخی کالاهایی که مصرف روزمره در بین شهروندان ایرانی دارند، مقایسه کرده‌ایم تا مشخص شود دومین صنعت بزرگ کشور این روزها با چه شرایطی دست و پنجه نرم می‌کند و اوضاعش در بازار سرمایه به چه شکل است. بر این اساس، قیمت هر یک سهم ایران خودرو را معادل ۱۵۰ تومان (متوسط قیمت فعلی) در نظر گرفته‌ایم و هر یک سهم سایپا و پارس خودرو را هم به ترتیب ۱۳۵ و ۱۱۱ تومان (باز هم متوسط قیمت فعلی) لحاظ کرده‌ایم. حبوبات از بین حبوبات، به نظر می‌رسد «نخود» بیشترین کاربرد را دارد، چون کمتر کسی است که به آبگوشت علاقه نداشته باشد و ماهی حداقل یکی دو بار آن را نخورد. «نخود» اتفاقا از فردا کاربرد بیشتری خواهد شد، چون ماه رمضان فرا می‌رسد و «آش رشته» پای ثابت سفره افطاری خیلی‌ها خواهد بود. اما قیمت «نخود» چه نسبتی با نرخ سهام خودروسازان دارد؟ به طور متوسط هر یک کیلو «نخود» شامل دو هزار و ۵۰۰ دانه می‌شود که اگر قیمت یک کیلو نخود را شش هزار تومان بگیریم، قیمت هر دانه از آن حدود دو و نیم تومان می‌شود. با این حساب، قیمت هر سهم ایران خودرو با ۶۰ دانه «نخود» برابری می‌کند، حال آنکه هر سهم سایپا برابر است با ۵۵ دانه نخود؛ آنهایی هم که سهام پارس خودرو دارند، قیمت هر سهم شان به اندازه ۴۵ دانه نخود می‌ارزد. در مجموع قیمت سهام خودروسازان روی هم برابر است با ۱۶۰ دانه «نخود.» میوه تابستان است و فصل فصل انواع میوه‌ها؛ زردآلو، آلبالو، گیلاس، هندوانه،...و هلو، که در این بین، هلو را به نمایندگی از آنها انتخاب کرده‌ایم. قیمت هلو در حال حاضر به طور متوسط چهار هزار تومان است و میانگین در هر کیلو هلو، ۱۰ دانه از آن وجود دارد، که با این حساب، هر دانه هلو قیمتی برابر با ۴۰۰ تومان دارد. بنابراین یک دانه «هلو» بیش از دو‌ونیم برابر یک سهم ایران خودرو می‌ارزد و در مقایسه با سهام سایپا نیز ارزش یک دانه از این میوه، حدودا سه برابر یک سهم این خودروساز است. همچنین قیمت یک دانه هلو با قیمت ۳/۶ سهم پارس خودرو برابری می‌کند.در مجموع نیز سهام خودروسازان برابر است با یک دانه هلو، که با این حساب می‌توان به جای یک کیلو هلو، ۱۰ سهم خودروسازان را در بورس خرید. بستنی اما سری هم به لبنیات بزنیم و به سراغ یکی از معروف‌ترین و پرتقاضاترین شان در فصل تابستان برویم: «بستنی.» در حال حاضر متوسط قیمت یک دانه بستنی مرغوب و پرتقاضا، ۱۰۰۰ تومان است، یعنی دو و نیم برابر مجموع سهام سه خودروساز بزرگ کشور. هرچند در این روزهای گرم تابستان، بستنی یک پای خرید روزانه مردم است و خوردن آن به اصطلاح «می چسبد»، اما اگر یک روز بستنی نخورید، می‌توانید به جای آن بیش از ۶/۵ سهم ایران خودرو یا حدود ۷/۵ سهم سایپا یا دقیقا ۹ سهم پارس خودرو را بخرید. در بین دیگر لبنیات، «شیر» را هم می‌توان جزو پرتقاضاها دانست، شیری که این روزها هر یک لیتر آن حدودا با ۵،۵ سهم صنعت خودرو (مجموع سهام ایران خودرو و سایپا و پارس خودرو) برابری می‌کند. با این حساب، هر لیتر شیر برابر است با ۱۴ سهم ایران خودرو یا حدود ۱۶ سهم سایپا در بورس. همچنین به جای یک قوطی یک کیلویی شیر می‌توان صاحب ۱۹ سهم پارس خودرو شد. پفک نمکی بچه، جوان و پیر، خیلی فرقی نمی‌کند، کمتر ایرانی است که در طول روز یا حداقل چند روز یک بار، پفک نخورد، پفکی که به جای یک بسته بزرگ آن می‌توان ۱۳ سهم ایران خودرو را خریداری کرد. اگر ملاک را بسته‌های دو‌هزار تومانی پفک نمکی در نظر بگیریم، در هر بسته حدود ۶۵ دانه پفک وجود دارد که با این حساب، قیمت هر دانه پفک می‌شود حدود ۳۰ تومان؛ پس قیمت ۱۳ دانه پفک با قیمت مجموع سهام سه خودروساز بزرگ کشور برابری می‌کند. در حالت تفکیکی نیز هر یک سهم ایران‌خودرو برابر است با پنج دانه پفک و سهام سایپا هم برابر است با ۴،۵ دانه پفک. از طرفی می‌توان به جای حدودا هر چهار دانه پفک، یک سهم پارس خودرو را در بورس بخریم. اما در بین دیگر تنقلات، بد نیست قیمت پاستیل را هم که طرفداران زیادی دارد، با سهام خودروسازان مقایسه کنیم. فرض کنیم ملاک مقایسه، یک بسته پاستیل ۲۴ عددی باشد که قیمت آن یک هزار و ۳۰۰ تومان است. با این حساب، قیمت هر دانه پاستیل می‌شود حدودا ۵۵ تومان و این بدان معناست که می‌توان با سه دانه پاستیل، یک سهم ایران خودرو را خرید و ۱۵ تومان هم اضافه آورد. همچنین اگر ۲۵ تومان روی دو دانه پاستیل بگذاریم، توانایی خرید یک سهم سایپا را خواهیم داشت. با دو دانه پاستیل هم می‌شود به تالار بورس رفت و یک سهم پارس خودرو را صاحب شد. همچنین اگر به جای اینکه به فروشگاه رفته یک بسته پاستیل برداریم، به بورس برویم، می‌توانیم سه سهم ایران خودرو را به همراه چهار سهم سایپا و حدودا سه سهم پارس خودرو خریداری کنیم؛ به نظر معامله خوبی می‌آید. گوشت و مرغ و تخم مرغ هر چقدر هم گران باشند، اما جدا شدن شان از سفره ایرانی‌ها تقریبا محال به نظر می‌رسد و بعید است کسی ادعا کند که هیچ وقت سر و کاری با «گوشت» و «مرغ» و «تخم مرغ» نداشته و ندارد. آنهایی که همین تازگی‌ها گوشت چرخ کرده خریده‌اند، می‌گویند هر کیلو گوشت گوساله ۳۵ هزار تومان است که اگر این رقم را بر ۱۰۰۰ تقسیم کنیم، هر گرم گوشت چرخ کرده گوساله ۳۵ تومان از آب در می‌آید. با این حساب، قیمت هر ۴/۵ گرم گوشت با یک سهم ایران خودرو برابری می‌کند و یک سهم سایپا نیز با کمتر از چهار گرم گوشت برابر است. از طرفی می‌توان به جای سه گرم گوشت، یک سهم پارس خودرو را صاحب شد. همچنین مجموع سهام خودروسازان کمتر از ۱۲ گرم گوشت چرخ کرده گوساله می‌ارزد.اما مرغ؛ ظاهرا قیمت هر کیلو مرغ فعلا حدود شش هزار تومان است که اگر به گرم حساب کنیم، می‌شود گرمی شش تومان؛ بنابراین می‌توان به جای حدودا ۷۰ گرم مرغ که احتمالا با یک تکه از ران یا بخشی ناچیز از سینه آن برابری می‌کند، از هر یک از خودروسازان یک سهم خرید. به عبارت بهتر، یک تکه از ران مرغ یا قسمتی از سینه آن برابر است با مجموع سهام خودروسازان.همچنین هر یک سهم ایران خودرو با بیش از ۲۵ گرم مرغ برابر است، همان طور که یک سهم سایپا مساوی است با ۲۲/۵ گرم مرغ. به جای ۱۸/۵ گرم مرغ نیز می‌توان یک سهم از پارس خودرو خرید. در حال کلی نیز به جای یک کیلو مرغ می‌توان صاحب ۴۰ سهم ایران خودرو یا ۴۴/۵ سهم سایپا یا ۵۴ سهم پارس خودرو شد.از مرغ بگذریم و به سراغ تخم‌مرغ برویم که این روزها قیمتی ۳۵۰ تومانی دارد. هرچند برای ما ایرانی‌ها سخت است از املت و نیمرو بگذریم، اما اگر فقط یک بار قید آنها را بزنیم، فقط با پول تخم مرغش می‌توانیم بیش از دو سهم ایران خودرو یا ۲/۵ سهم سایپا یا سه سهم پارس خودرو را صاحب شویم. همچنین اگر ۵۰ تومان روی یک تخم مرغ بگذاریم، می‌توانیم از هر کدام از خودروسازان یک سهم در بورس بخریم. خیار و گوجه سالاد معمولا در بیشتر سفره‌های ایرانی وجود دارد به خصوص نوع کم دردسر آن که به «سالاد شیرازی» معروف است. اگر از پیاز و آبلیموی آن صرفنظر کنیم، با خیار و گوجه هم می‌توان به نوعی سالاد درست کرد، خیار و گوجه ای که در عوض هر یک کیلو از آنها می‌توان چند سهم از خودروسازان را خرید. به طور متوسط هر کیلو گوجه ۱۵ دانه را شامل می‌شود که اگر قیمت هر کیلو را میانگین ۱۴۰۰ تومان بگیریم، هر دانه گوجه قیمتی حدودا ۹۵ تومان خواهد داشت. با این حساب با یکی و نصفی گوجه می‌توان یک سهم از ایران خودرو را صاحب شد و با کمتر از این مقدار نیز یک سهم از سایپا را خرید. همچنین با یک گوجه و کمتر از یک چهارم همان گوجه نیز توانایی خرید یک سهم پارس خودرو را داریم. در کل می‌توان به جای یک کیلو گوجه ۹ سهم ایران خودرو یا ۱۰ سهم سایپا یا ۱۲/۵ سهم پارس خودرو را خریداری کرد. اما در مورد خیار نیز اوضاع به‌این شکل است که قیمت یک کیلو خیار چهار برابر مجموع سهام خودروسازان است؛ به طور متوسط هر کیلو خیار ۱۲ دانه را شامل می‌شود که با این حساب قیمت هر دانه خیار برابر است با ۱۳۵ تومان؛ یعنی برابر با قیمت یک سهم سایپا. اگر ۱۵ تومان روی یک دانه خیار بگذاریم، می‌توانیم یک سهم از ایران خودرو بخریم، حال آنکه ارزش هر سهم پارس خودرو از یک دانه خیار نیز کمتر است. دستمال کاغذی و کبریت حال ببینیم ارزش سهام خودروسازان در برابر دو کالای مصرفی یعنی «دستمال کاغذی» و «کبریت» چقدر است. به طور متوسط در هر بسته دستمال کاغذی مرغوب، ۱۰۰ برگ دو لایه وجود دارد که اگر قیمت هر بسته را حدودا دو هزار و ۲۰۰ تومان در نظر بگیریم، هر برگ دولای آن قیمتی برابر با ۲۲ تومان خواهد داشت. بنابراین قیمت هر هفت برگ دستمال کاغذی با یک سهم ایران‌خودرو برابری می‌کند و قیمت هر یک سهم سایپا نیز با شش برگ آن متناسب است. با پول پنج برگ دستمال کاغذی نیز می‌توان یک سهم از پارس خودرو را خرید. در کل نیز به جای یک بسته دستمال کاغذی امکان خرید ۵/۵ سهم از مجموع سهام خودروسازان وجود دارد. در مورد کبریت نیز چون هر یک بسته کبریت قیمتی برابر با ۱۰۰ تومان دارد، می‌توان با چهار بسته آن، از هر یک از خودروسازان یک سهم را خریداری کرد. ... و سیگار چیز خوبی نیست، اما به هر حال خیلی‌ها را گرفتار کرده و بد نیست قیمت آن را با سهام خودروسازان مقایسه کنیم، شاید سیگاری‌ها تصمیم گرفتند به جای سیگار، سهام خودروسازان را بخرند. در حال حاضر یکی از پرمصرف‌ترین انواع سیگار، قیمتی برابر پنج هزار تومان دارد که با در نظر گرفتن بسته‌های بیست تایی آن، قیمت هر دانه‌اش ۲۵۰ تومان از آب در می‌آید؛ یعنی بیش از دو برابر قیمت یک سهم پارس خودرو. به عبارت بهتر، اگر قصد ترک سیگار را دارید و می‌خواهید از روزی یک نخ شروع کنید، با پول آن یک نخ می‌توانید دو سهم از پارس خودرو بخرید و حدود ۳۰ تومان هم پس‌انداز در روز داشته باشید. حال اگر به جای روزی ۱۰ نخ، پنج نخ سیگار بکشیم، با پول حاصل از این صرفه‌جویی می‌توان در هر روز ۶/۵ سهم از سایپا را صاحب شد. اگر ترک پنج نخ در روز سخت باشد، می‌توانیم قید روزی سه نخ را بزنیم و در عوض آن ۵/۵ سهم از سایپا را خریداری کنیم. بد نیست بدانید با پول یک بسته سیگار مرغوب می‌توان ۳۳ سهم از ایران خودرو یا ۳۷ سهم از سایپا یا ۴۵ سهم از پارس خودرو را مالک شد.