روزهای سخت پژو در تنهایی

گروه خودرو - در روزهایی که کاهش مداوم فروش خودرو در اروپا و افزایش ضرر و زیان‌های ناشی از آن به روندی عادی تبدیل شده، عرصه بر پژو سیتروئن هر روز تنگ‌تر می‌شود. جنرال موتورز، شریک بالقوه خودروساز بحران‌زده فرانسوی هفته گذشته اعلام کرد: فعلا هیچ برنامه‌ای برای گسترش سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های مجموعه تحت تملک خانواده پژو ندارد. امتناع خودروساز آمریکایی برای همکاری در برنامه نجات احتمالی پژو سیتروئن امیدهای خودروساز فرانسوی را بار دیگر بر باد داده است. برخی افراد نزدیک به این ماجرا گفته‌اند پژو سیتروئن در ماه‌های اخیر از شریک آمریکایی‌اش خواسته پول بیشتری به مجموعه‌اش تزریق کند. جنرال موتورز در ماه‌های اخیر سرگرم بررسی خرید چند بخش کوچک، از جمله مرتبط با تولید موتور خودرو بوده، اما به گفته منابع نزدیک به دو طرف هنوز هیچ تصمیمی نگرفته است. خودروساز فرانسوی در سال گذشته برای واگذاری ۷ درصد از سهامش به جنرال موتورز به ارزش ۴۰۰ میلیون دلار و همچنین جلب همکاری خودروساز آمریکایی در هزینه‌های توسعه و آماده‌سازی کارخانه‌ها و تجهیزات برای تولید خودروهای نسل جدید، با خودروساز آمریکایی به توافق رسید. جالب اینجاست که یکی از اهداف اصلی جنرال موتورز برای شراکت با پژو سیتروئن احیای شاخه زیان‌ده خود در اروپا، اوپل بوده که از رکود در اروپا سخت ضربه خورده است، اما این آغاز عملی این شراکت بیش از انتظار به تاخیر افتاده و برخی جنبه‌ها و برنامه‌های این شراکت محقق نشده، چنان‌که حتی در بعضی موارد به بروز تنش‌های بین دو طرف منجر شده است. پژو در ماه‌های اخیر راه‌های دیگری را هم برای نجات از وضع اسف‌بار فعلی جسته است. منبع دیگری می‌گوید پژو سیتروئن با شریک چینی‌اش، دونگ‌فنگ موتورز، درباره خرید بخشی از سهام و همچنین تمدید شراکت صنعتی بین دو طرف گفت‌وگوهایی داشته، اگرچه اینجا هم معلوم نیست آیا گفت‌وگوها پیشرفت یا نتیجه‌ای داشته‌اند یا نه. یک سخنگوی جنرال موتورز هفته گذشته اعلام کرد: «در حال حاضر، ما هیچ قصدی برای سرمایه‌گذاری بیشتر در پژو سیتروئن نداریم.» سخنگوی پژو گفته «درباره شایعات توضیحی نداریم» و دونگ‌فنگ موتورز هم برای درخواست توضیح در دسترس نبوده است. فقدان یک معامله قطعی از این نوع، دومین خودروساز بزرگ اروپا را در راه بازگشت به زندگی پیش از سال ۲۰۰۸ با یک گزینه تنها گذاشته است: کوچک کردن دامنه فعالیت‌ها و کاستن از بار هزینه‌ها. در بازار اروپایی که شاخص فروش صنعت خودرو به پایین‌ترین حد در ۲۰ سال گذشته رسیده، فروش پژو سیتروئن ظرف ۵ ماه اول امسال ۱۴ درصد کمتر از مدت مشابه در سال گذشته بوده است. در پنج سال اخیر پژو پیوسته سهمش از بازار را به خودروسازان پیشرویی چون فولکس واگن باخته است، سهمی که در پنج ماه نخست امسال از ۱۱ درصد فراتر نرفت. آمارهای ۲ یا ۳ سال اخیر از چیزی شبیه یک سقوط آزاد حکایت می‌کنند؛ بر اساس گزارش روزنامه وال استریت‌ژورنال، ارزش هر سهم پژو سیتروئن از سال ۲۰۱۱ به این سود ۷۴ درصد کاهش یافته که در بازار خودروی اروپا سابقه نداشته است. در ادامه این گزارش آمده پژو سیتروئن در سال ۲۰۱۰ در حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه از خودروهایش را به فروش رساند و در سال ۲۰۱۱ این رقم به ۲ میلیون و ۶۰ هزار رسید. فروش خودروساز فرانسوی در سال ۲۰۱۲ با سرعت بیشتری کاهش یافت و در نهایت به یک میلیون و ۷۶۰ هزار دستگاه رسید. در سال ۲۰۱۰ عایدی پژو سیتروئن از فعالیت‌هایش در حدود ۶۰۰ میلیون یورو بود، اما بلافاصله در سال بعد منفی شد و خودروساز فرانسوی در سال ۲۰۱۲ چیزی بالغ بر ۵/۱ میلیارد یورو را از دست داد. پژو سیتروئن سال گذشته میلادی ۳ میلیارد یورو (۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار) به فعالیت‌هایش تزریق و درعین‌حال تاکید کرد هزینه‌های کارخانه‌ها و دیگر مجموعه‌هایش را کاهش خواهد داد، برنامه‌ای که اجرای آن با وجود کاهش مداوم درآمدهای فروش خودرو سخت و پیچیده خواهد شد. تا اینجا واکنش قطعی پژو سیتروئن به بحران مالی اروپا حذف ۱۱ هزار شغل و آغاز مذاکرات برای تجدیدنظر در توافقات با کارگران بر سر ساعات کاری و میزان دستمزد بوده است. حتی اگر پژو سیتروئن و شرکایش هرآنچه را بر سرش توافق کرده‌اند کاملا به جا آورند، ابهامات در مورد پژو همچنان متعددند. اگر قرار باشد بازار خودرو بهبود نیابد -که در حال حاضر هیچ‌ نشانی از خلاف بودن این فرض در کار نیست- معلوم نیست برنامه‌های پژو سیتروئن ضامن بقایش باشند. مساله دیگر موضع منفعل و مبهم دولت فرانسه است که تا به امروز نخواسته سهمی از پژو سیتروئن بخرد. دولت فرانسه در حال حاضر بخشی از سهام رنو، اصلی‌ترین رقیب داخلی پژو سیتروئن را در اختیار دارد. هر سرمایه‌گذاری تازه قطعا از دایره مدیریت و اختیار خانواده پژو خواهد کاست، هر چند فردی نزدیک به این خانواده می‌گوید اگر ضروری باشد، این خانواده مخالفتی با واگذاری پژو سیتروئن نخواهد داشت: «آنها می‌دانند بالاخره روزی قدرت را از دست خواهند داد». خانواده پژو، پژو سیتروئن را در اوایل قرن نوزدهم بنیان گذاشتند و در حال حاضر مالک ۱/۳۸ سهام آن هستند. پیش‌تر رویترز خبر داده بود که این خانواده قصد دارند مدیریت و هدایت را به کلی به جنرال موتورز بسپارند. اینها پس از آنند که خانواده پژو به مدت دو قرن متعصبانه مانع هر گامی به سوی استقلال پژو سیتروئن شده‌اند و طی دوره طولانی تسلط‌شان از توافق و معاملاتی سرباز زده‌اند که می‌توانست قلمرو پژو سیتروئن را به خارج از اروپا گسترش دهد. ناتوانی تعجب‌برانگیز پژو در مقابله با موج رکود در اقتصاد اروپا، بی تردید با ناتوانی‌اش در بازارهای نوظهوری چون چین، برزیل و آمریکا رابطه مستقیم دارد، بازارهایی که بخش‌های بزرگی از آنها امروز در تصاحب رقبایی چون بی‌ام‌و، فولکس واگن، مرسدس بنز و جگوار لندرور است.