مدیرعامل ایران خودرو در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»:
بدهکار «رنو» نیستیم
گروه خودرو- پیدا کردن مدیران عامل صنعت خودرو، این روزها کار سختی است و باید کمی شانس بیاوری تا آنها را در گوشه‌ای از برنامه‌ای، مراسمی یا ضیافتی پیدا کنی. گاهی هم پیش می‌آید که مدیران عامل دو خودروساز بزرگ کشور، بی خبر از همه جا و با این گمان که خبرنگار و رسانه‌ای به مراسمی دعوت نشده، قدم به آنجا می‌گذارند و دیگر چاره‌ای نمی‌ماند جز اینکه چند دقیقه‌ای سرپا بایستند و پاسخگوی خبرنگاران باشند. این بار، اما قرعه به نام جواد نجم الدین مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو افتاد تا در ضیافتی تمام خودرویی و پس از مدت‌ها به چند پرسش، از قیمت خودرو گرفته تا ماندن و نماندن رنو، پاسخ بدهد.
گروه خودرو- پیدا کردن مدیران عامل صنعت خودرو، این روزها کار سختی است و باید کمی شانس بیاوری تا آنها را در گوشه‌ای از برنامه‌ای، مراسمی یا ضیافتی پیدا کنی. گاهی هم پیش می‌آید که مدیران عامل دو خودروساز بزرگ کشور، بی خبر از همه جا و با این گمان که خبرنگار و رسانه‌ای به مراسمی دعوت نشده، قدم به آنجا می‌گذارند و دیگر چاره‌ای نمی‌ماند جز اینکه چند دقیقه‌ای سرپا بایستند و پاسخگوی خبرنگاران باشند. این بار، اما قرعه به نام جواد نجم الدین مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو افتاد تا در ضیافتی تمام خودرویی و پس از مدت‌ها به چند پرسش، از قیمت خودرو گرفته تا ماندن و نماندن رنو، پاسخ بدهد. ظاهرا سختی‌های صنعت خودرو کمی پیرش کرده، اما آن طور که خودش می‌گوید، نه از تحریم می‌ترسد و نه از رفتن رنو هراسی دارد. فرمول قیمتگذاری شورای رقابت را هم قابل‌قبول می‌داند، اما به قیمت پایه‌ای که برای آن در نظر گرفته شده، معترض است و این را هم می‌گوید که خودروسازان توانسته‌اند با افزایش بهره‌وری، قیمت خودرو را تنها ۶۰ تا ۷۰ درصد در مقابل رشد دو سه برابری هزینه تولید، بالا ببرند. به شخصه به یاد ندارم شما مستقیما در مورد نحوه قیمتگذاری خودرو اظهارنظر کرده باشید، آن هم در این شرایط که نه ایران خودرو و نه سایپا هیچ‌کدام اوضاع مالی مناسبی ندارند؛ دلیل سکوت شما چیست؟
در مورد قیمت خودرو باید دو موضوع را در نظر گرفت؛ اول مواد اولیه و قطعات که ۷۰ درصد قیمت خودرو را تشکیل می‌دهد. قطعا وقتی مواد اولیه گران شود، قیمت خودرو هم تحت تاثیر قرار گرفته و رشد خواهد کرد. دیگری هم که بحث تیراژ است، به نحوی که ما اگر میزان تولیدمان را بالا ببریم، هزینه‌های سربار سرشکن خواهد شد و این به کاهش قیمت خواهد انجامید.
ما در سال گذشته همین دو مشکل را داشتیم؛ یعنی افزایش قیمت مواد اولیه و کاهش تیراژ؛ سال گذشته قیمت مواد اولیه به شدت بالا رفت و این موضوع را می‌توان از نوسان قیمت مس و آلومینیوم و فولاد و ... در بورس به خوبی مشاهده کرد. قیمت ورق و لاستیک و باتری و خلاصه همه چیز، دو تا سه برابر افزایش داشت و همان طور که گفتم ۷۰ درصد قیمت خودرو مربوط به همین مواد اولیه و قطعات می‌شود. در واقع قطعه‌ساز ما که قبلا ورق را کیلویی ۷۰۰ تومان می‌خرید، حالا باید دو هزار و ۱۰۰ تومان بخرد؛ یا آلومینیومی را که کیلویی دو هزار و ۷۰۰ تومان می‌خرید، مجبور شد برای خریدنش نه‌هزار‌تومان در هر کیلو بپردازد. خب اینها به طور طبیعی به خودروساز منتقل شد و روی قیمت خودرو اثر گذاشت. البته با هماهنگی‌هایی که انجام شد، خودروسازان بیشتر از ۶۰ تا ۷۰ درصد رشد قیمت نداشتند.
منظورتان از هماهنگی چیست؟
رشد بهره‌وری. با این رشد، خودروسازان بیشتر از همان ۶۰ تا ۷۰ درصد که گفتم، افزایش قیمتی روی محصولات خود اعمال نکردند.
شما سیستم قیمتگذاری فعلی را که در آن، شورای رقابت قیمت خودرو را تعیین می‌کند، قبول دارید؟
سیستم را قبول داریم، اما قیمت پایه را نه؛
اگر قبول دارید پس چرا آن را اجرا نمی‌کنید؟
اجرا می‌کنیم، چه کسی گفته اجرا نمی‌کنیم؟
همین الان گفتید قیمت پایه را قبول ندارید.
قیمت پایه را قبول نداریم چون سودمان کاهش می‌یابد، ولی «دستورالعمل را» اجرا می‌کنیم.
آقای پژویان رییس شورای رقابت می‌گفت مدیران عامل خودروسازی از جمله شما اعلام کرده‌اید با سیستم قیمتگذاری این شورا مشکلی ندارید و فقط بحث تان روی همان قیمت پایه است که گفتید.در واقع شما می‌گویید آن قیمت‌ها درست و منطقی نبوده‌اند و سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اجازه نداده نرخ‌های واقعی را اعمال کنید.
بله همین طور است.
اما با این حال شورای رقابت هم می‌گوید نمی‌توان حرف سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان را پذیرفت و اصلا اینکه سازمان می‌خواسته قیمت‌ها را افزایش دهد، اشتباه بوده است.
از نظر ما فرمولی که شورای رقابت برای قیمتگذاری در نظر گرفته، قابل‌قبول است و مشکلی ندارد، اما قیمت پایه خودروها غیر‌واقعی اعلام شده و ما آن را قبول نداریم.
در واقع سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به دلیل اینکه می‌خواست جامعه (بازار خودرو) دچار تشنج نشود، قیمت واقعی خودروها را به ما نداد، اما وعده کرد که در سال ۹۱ مجوز اعمال قیمت‌های واقعی را صادر خواهد کرد.
خب شورای رقابت به عنوان مسوول فعلی قیمتگذاری خودرو معتقد است سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان در تعیین قیمت اشتباه کرده و اصلا نباید افزایشی را برای قیمت خودروها لحاظ می‌کرده است.
نه چرا اشتباه کرده؟
نظر آقای پژویان است...
نه وی چنین حرفی را نزده است.
چرا اتفاقا در مصاحبه با «دنیای اقتصاد» چنین صحبتی را مطرح کرد؛ مصاحبه اش موجود است.
شورای رقابت وقتی قیمت پایه را محاسبه نکرده، چطور می‌گوید اشتباه است؟ قیمت پایه را سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان محاسبه کرد و در سال ۹۰ به ما اجازه افزایش قیمت نداد و وعده کرد که در سال ۹۱ آن را اعمال کند و در نهایت مهرماه ۹۱ توانستیم مجوز افزایش قیمت موردنظر را بگیریم. با این حال شورای رقابت قیمت پایه فرمول خود را قیمت‌های سال ۹۰ در نظر گرفت در شرایطی که باید قیمت واقعی خودروها (قیمت مهرماه سال ۹۱) را لحاظ می‌کرد؛ بنابراین قیمت‌های اسفند‌ماه ۹۰ مورد تایید ما نیست.
از بحث قیمتگذاری خودرو خارج شویم و کمی هم در مورد سوژه داغ این روزهای صنعت خودرو یعنی ماندن و نماندن رنو در ایران صحبت کنیم. نقل قولی هست که می‌گوید شما در مقطعی مقابل شرکت رنوی فرانسه ایستاده‌اید و زیر بار افزایش قیمت قطعات تندر۹۰ نرفته‌اید؛ همین طور است؟
بحث ما این است که درخواست افزایش قیمت باید مورد توافق هر دو طرف باشد، اما رنو یک طرفه خواستار این موضوع بود و ما هم قول نکردیم.
این موضع بالایی را که دارید، الان هم که رنو قصد رفتن از بازار ایران را دارد، اعمال می‌کنید؟ یعنی رنو برود که برود؟
ما نگفتیم رنو برود که برود.
اما می‌گویند شما گفته‌اید با قیمت مدنظر رنویی‌ها حاضر به تولید نیستید و حتی عنوان کرده‌اید که به جای تندر، وانت پیکان می‌سازید.
من چنین حرفی نزده‌ام، اما در حالت کلی اگر بر سر قیمت با رنو یا هر خودروساز دیگری به توافق نرسیم، تولید نمی‌کنیم. ما باید خودروهای تولیدی‌مان را بفروشیم؛ من که نمی‌توانم وقتی قیمت تندر مثلا ۳۵ میلیون از آب در می‌آید، آن را بفروشم ۳۰ میلیون. رنو هم وقتی قیمت قطعات را به ما گران می‌دهد، نمی‌توانیم تولید کنیم، چون مردم نمی‌خرند؛ بنابراین نه رنو، بلکه هر خودروساز دیگری هم که باشد، باید توافقی دو طرفه بر سر قیمت حاصل شود.
الان حرف رنویی‌ها را قبول دارید؟ به آنها حق می‌دهید که با توجه به شرایط فعلی محیط کسب‌و‌کار در صنعت خودرو ایران، بگذارند و بروند؟
من کاری به رنویی‌ها ندارم؛ آنها محیط کسب‌و‌کار ایران را می‌بینند و ممکن است خوش شان نیاید و نتوانند خود را وفق داده و بمانند. با این حال ما به عنوان خودروساز وقتی می‌خواهیم قطعات از آنها بخریم باید مورد توافق هر دو طرف باشد و در نهایت سیستم قیمت‌گذار (شورای رقابت) نیز آن را بپذیرد.
نگران رفتن رنو نیستید؟
خیر؛ برای چه باید نگران باشیم.
به هر حال یک شریک معتبر و بین المللی را از دست می‌دهید.
چون رنو در ایران سرمایه گذاری کرده و منافعی دارد؛ بنابراین منافع خود را که به خطر نمی‌اندازد.
وقتی پولش را نمی‌دهید، چاره‌ای ندارد...
پولش را می‌دهیم، چه کسی گفته نمی‌دهیم؟
ولی می‌گویند ۴۰۰ میلیارد تومان به رنو بدهکارید؟
نه اینها شایعات است، پول رنو را داده ایم.
کمی هم از قطعه‌سازان بگوییم. به عنوان مدیرعامل ایران خودرو تا چه حد از قطعه‌سازان مرتبط، حمایت کردید؟
حمایت از زنجیره تامین قطعات برای حفظ صنعت خودرو و اشتغال مهم است. دولت‌ها هم معمولا از این نوع صنایع حمایت می‌کنند و ما هم خواهان حمایت هستیم تا این صنعت که ۱۵۰۰ قطعه‌ساز دارد دچار مشکلات بیشتری نشود.
خبر دارید که صنعت قطعه حال و روز خوبی ندارد...
در مورد اینکه چرا قطعه‌سازی به این روز افتاده، باید به بحث تسهیلات مالی اشاره کرد. وام و تسهیلات لازم در اختیار ما قرار نگرفت و نیاز ما به نقدینگی چند برابر شد. دیگر اینکه ال سی ۱۰ درصدی به ما نمی‌دادند و نیاز به نقدینگی بالا رفته بود. دولت در این شرایط تصویب کرد دو هزار میلیارد تومان در اختیار خودروسازان قرار بگیرد که خب اجرایی نشد. امیدواریم دولت جدید که حامی صنعت است این مشکل را رفع کند تا ما بتوانیم به شرایط قبلی تولید برسیم و به همان رتبه سیزدهمی که در دنیا داشتیم برگردیم.
چقدر روی اقدامات کوتاه‌مدت دولت جدید برای بیرون آمدن صنعت خودرو از بحران حساب باز کرده‌اید؟
آن را باید از دولت بپرسید. ما نیازهایمان را گفتیم، نیاز ارزی، نیاز ریالی و حمایت‌هایی که باید انجام شود، حالا دولت برنامه‌هایی را اعلام‌کرده و قرار است حمایت کند.
در این سال‌های اخیر که تحریم‌ها تشدید شدند، برای مقابله با آنها چه کردید؟ آیا خودروسازی می‌تواند با وجود تحریم‌های جدید سرپا بماند و فعالیت کند؟
اگر قطعه‌سازی و خودروسازی کشور از آمادگی لازم برخوردار نبودند، پیش از تحریم‌ها نابود می‌شدند. ما صنعت بزرگی داریم و ساخت داخلی‌مان بسیار توانمند است؛ بنابراین تحریم اثر چندانی ندارد و تنها مشکلمان کاهش تولید بود که خب بخشی از آن به مسائل داخلی مربوط می‌شود. اصلا بخش عمده مشکلات صنعت خودرو به تحریم ارتباط ندارد و به مسائل داخلی برمی‌گردد. ما اگر مونتاژکار بودیم از همان روز اول دچار مشکل می‌شدیم و می‌خوابیدیم، اما با توجه به توان صنایع قطعه‌سازی و خودروسازی تاکنون به کارمان ادامه داده‌ایم و تحریم نمی‌تواند ما را به زانو درآورد.
کاهش صادرات ناشی از افت تولید را چطور جبران می‌کنید؟
ما کاهش صادرات نداشته‌ایم و حتی صادراتمان دو برابر و نیم شده است، ولی خب تولید داخل کم شد که به دلیل نبود نقدینگی اتفاق افتاد. الان هم اگر نقدینگی باشد دوباره همان تولید قبل را با ساخت داخل انجام خواهیم داد. ما در بازار سهام هم حدود ۳۰ درصد در چهار ماه گذشته رشد داشته‌ایم و در حال حاضر فقط در تولید مشکل داریم که آن هم با تامین نقدینگی حل خواهد شد.
ارسال نظر