اوضاع صنعت خودروی کشور این روزها به حدی نگران‌کننده شده که حالا رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران می‌گوید برای نجات این صنعت باید دو میلیارد دلار نقدینگی به آن تزریق کرد. به گفته غلامرضا شافعی، این پول در شرایط فعلی می‌تواند نیاز صنعت خودرو به نقدینگی را تا حدودی تامین کند، هرچند با توجه به رشد هزینه‌های تولید، بیش از اینها باید به خودروسازی کمک کرد. پیشنهاد وام دو میلیارد دلاری در حالی است که سال گذشته نیز قرار بود دو هزار میلیارد تومان وام به خودروسازان پرداخت شود، اما این مصوبه دولت سرانجامی نیافت.
رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران مطرح کرد
پیشنهاد تسهیلات دو میلیارد دلاری برای خودروسازان
گروه خودرو- هرچند هیچ‌گاه پروژه تسهیلات دو هزار میلیارد تومانی دولت برای خودروسازان به سرانجام نرسید، با این وجود این بار رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از رقم‌های کلان‌تری برای کمک به صنعت خودرو سخن به میان آورده است. رقم پیشنهادی شافعی به دولت برای احیای صنعت خودرو دو میلیارد دلار است، رقمی که به نظر او در شرایط فعلی می‌تواند نیاز صنعت خودرو به نقدینگی را تا حدودی تامین کند. او معتقد است که در حال حاضر با توجه به شرایط اقتصادی کشور، بالا رفتن قیمت ارز و سایر هزینه‌ها نیاز این صنعت به نقدینگی بیشتر هم شده است. او با بیان اینکه دولت باید سیاست‌های موثری را برای رفع کمبود نقدینگی صنعت خودرو به‌کار گیرد به خبرگزاری تسنیم گفته است که اختصاص مقطعی ۲ میلیارد دلار ارز در این مسیر می‌تواند بسیار کارآمد باشد. اما این پیشنهاد در حالی از سوی شافعی مطرح شده است که حالا نزدیک به یک سال از زمان تصویب و ابلاغ تسهیلات دو هزار میلیارد تومانی به خودروسازان می‌گذرد و هنوز این مصوبه اجرایی نشده است. هرچند دریغ کردن تسهیلات دو هزار میلیارد تومانی از خودروسازان می‌تواند نشانه‌ای باشد از جدی نبودن مشکلات خودروسازان نزد دولت، اما مطرح شدن پیشنهاد شافعی می‌تواند گواهی باشد بر مشکلات خودروسازان و جدی نگرفته شدن آنها توسط دولت.
شافعی با اشاره به اینکه این روزها کمبود نقدینگی صنعت خودرو را در شرایط نامناسبی قرار داده است یکی از راه‌‌های رفع معضل نقدینگی صنعت خودرو را اختصاص ارز به‌صورت مقطعی به این صنعت می‌داند. او با بیان اینکه نوسانات نرخ ارز و اعمال تحریم‌های بین‌المللی صنعت خودرو در تامین مواد اولیه را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرده ،گفته است که اگر دولت حدود یک یا دو میلیارد دلار ارز در اختیار خودروسازان قرار دهد آنها می‌توانند قطعات مورد نیاز خود را وارد و با تولید محصولات خود زیان‌ها را تامین نمایند. اما سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که این پیشنهاد چرا حالا مطرح شده است؟ حالا که عمر دولت دهم رو به پایان است. آیا در مدت زمان باقی‌مانده تا پایان دولت ( اواسط مرداد امسال) پرداخت چنین مبلغی به خودروسازان ممکن خواهد بود؟ آیا این معجزه می‌تواند در روزهای پایانی دولت دهم رخ بدهد تا به این ترتیب این دولت شوالیه نجات‌بخش صنعت خودرو شود؟
اگر دولت اراده کند...
اما بی‌توجهی دولت به مشکلات خودروسازان به‌قدری زیاد بوده است که حتی طرح پیشنهاد کمک مالی، حال خوشی را برای خودروسازان به همراه آورده و آنها را به بهبود اوضاع امیدوار کرده است. محمدرضا نجفی‌منش، عضو انجمن خودروسازان در این رابطه عقیده دارد که در حال حاضر هر اقدام مثبتی می‌تواند بر صنعت خودرو تاثیرگذار باشد. او در رابطه با این نکته که آیا در روزهای باقی‌مانده از عمر دولت امکان اعطای چنین تسهیلاتی وجود دارد یا خیر، به خبرنگار دنیای اقتصاد می‌گوید: آقای شافعی حتما با اطلاع و اشراف به مسائل موجود این پیشنهاد را مطرح کرده است. نجفی منش عقیده دارد که تا کنون هیچ اراده‌ای از سوی دولت برای کمک به صنعت خودرو وجود نداشته اما اگر این اراده همین حالا هم در دولت ایجاد شود و این دو میلیارد دلار به صنعت خودرو تزریق شود، می‌تواند صنعت خودرو را ۶ ماه جلو بیندازد. اما اگر فرض را بر این بگذاریم که با افزایش مشکلات خودروسازان، اراده کمک به این صنعت در دولت شکل گرفته باشد، آیا منابع لازم و کافی برای اجرای این پیشنهاد وجود دارد؟
خاطره‌ای خوش از آقای رییس‌جمهور
احمد نعمت‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان که پیشنهاد شافعی را معقولانه می‌داند و از آن استقبال می‌کند، این پیشنهاد را در راستای تسهیلات دو هزار میلیارد تومانی سابق می‌داند و می‌گوید: خودروسازان در حال حاضر به قطعه سازان داخلی‌ بدهکار هستند و برای واردات مورد نیاز خود نیز با مشکل مواجهند، بنابراین با اعطای این تسهیلات بخش بزرگی از مشکلات خودروسازان حل خواهد شد. نعمت‌بخش با اشاره به تجربه دیگر خودروسازان دنیا در دریافت تسهیلات دولتی و جان دوباره گرفتن آنها می‌گوید: از آنجایی که صنعت خودرو بعد از صنعت نفت از اهمیت ویژه‌ای در کشور برخوردار است بهتر است این تسهیلات در اختیار خودروسازان قرار بگیرد. او با اشاره به صحبت‌های محمد علی فرزین، دبیر کارگروه طرح تحولات اقتصادی مبنی بر ۵۰ میلیارد دلاری شدن صندوق توسعه ملی، عقیده دارد که منابع دولت برای این کار کافی است و امکان عملی شدن پیشنهاد شافعی در کوتاه‌ترین زمان ممکن است. نعمت‌بخش اعطای این تسهیلات در دولت دهم را، خاطره‌ای خوش ارزیابی می‌کند که آقای رییس‌جمهور می‌تواند در آخرین روزهای کاری خود در میان خودروسازان از خود به جا بگذارد. اما در نهایت کارشناسان هم مانند خودروسازان از پیشنهاد شافعی استقبال می‌کنند و عقیده دارند چنانچه منابع مالی کافی وجود داشته باشد، این تسهیلات می‌تواند صنعت خودرو را از مشکلاتی که دارد بیرون بکشد. کارشناسان در این رابطه عقیده دارند که پرداخت این تسهیلات به هر صورت به ضرر دولت نخواهد بود چراکه اگر این دو میلیارد دلار به خودروسازان اعطا شود، خودروسازان می‌توانند پنج برابر این مبلغ ارزش افزوده به دولت بازگردانند. بنابراین اجرای پیشنهاد رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران را می‌توان پیشنهادی برد-برد در نظر گرفت که می‌تواند هم خودروسازان را از وضعیت فعلی خلاص می‌کند و هم برای دولت بین ۸ تا ۱۰ میلیارد دلار ارزش افزوده به همراه بیاورد. اما با توجه به سهم ۳ درصدی که صنعت خودرو در تولید ناخالص داخلی دارد، چنانچه دولت با تسهیلاتی از این دست به یاری صنعت خودرو نشتابد، می‌توان انتظار داشت که رشد ناخالص داخلی با افت چشمگیری همراه باشد. بنابراین به نظر می‌رسد پیشنهادی که حالا از جانب شافعی روی میز دولت است، پیشنهادی قابل بررسی باشد.