رهایی از بلاتکلیفی؟

جلسه سه شنبه گذشته خودروسازان با اعضای شورای رقابت ظاهرا با خیر و خوشی تمام شده و هر دو طرف بر خلاف اخبار ضد و نقیضی که از نتایج این جلسه به گوش می‌رسید، بر سر دستورالعملی مشخص برای قیمت‌گذاری به توافق رسیده‌اند. حال آنکه با توجه به مخالفت برخی از اعضای شورای رقابت با آمار‌های ارائه شده از سوی بانک مرکزی، نتایج خوبی از جلسه مذکور به گوش می‌رسد. بهترین خبر این جلسه شاید مشخص شدن قیمت‌های نهایی خودروها، پس از گذشت حدود دو ماه بلاتکلیفی باشد. از اسفندماه سال گذشته که شورای رقابت مسوول قیمت‌گذاری خودرو شد تا دوشنبه هفته گذشته، خودروسازان و متقاضیان خودرو با توجه به عدم اعلام دستورالعمل قیمتی خودرو از سوی این شورا در بلاتکلیفی به سر می‌بردند .حال آنکه پس از اعلام دستورالعمل قیمتی نیز به دلیل تغییراتی که در نرخ تورم خودروها صورت گرفت و از سوی دیگر مخالفت خودروسازان با دستورالعمل مصوب، باز هم بازار در بلاتکیفی فرو رفت. بر این اساس برگزاری جلسه سه شنبه خودروسازان با شورای رقابت دور از ذهن نبود چرا که خودروسازان نیز پس از معطلی دو ماهه خواهان روشن شدن تکلیف خود با شورای رقابت بودند. حال اگر نگاهی به اظهارنظر و مصاحبه‌های رییس شورای رقابت و اعضای آن و مسوولان شرکت‌های خودروساز پس از ابلاغ دستورالعمل بیندازیم، شاید شایعات قبل از برگزاری این جلسه را باور کنیم. اظهارنظرهایی مبنی بر اینکه شورای رقابت به هیچ عنوان دستورالعمل را تغییر نخواهد داد یا اظهارنظر برخی خودروسازان که از عدم پایبندی خود نسبت به اجرای دستورالعمل شورای رقابت سخن می‌گفتند، اما ظاهرا وقتی خودروسازان رودرروی اعضای شورای رقابت قرار گرفتند به اختلافات خود پایان دادند و مخالفت‌ها به صلح و آشتی تبدیل شده است. صلح و آشتی که خودروسازان پس از پایان جلسه سه شنبه دم از آن می‌زنند اما شورای رقابت می‌گوید بر سر حرف خود ایستاده است. هم‌اکنون موضوعی که در رابطه با قیمت خودرو مطرح شده است بدهی خودروسازان به بانک‌ها است. برخی کارشناسان صنعت خودرو روایت می‌کنند که تمام جدالی که بر سر تعیین قیمت خودرو وجود داشت به همین نکته بر می‌گردد که خودرو سازان وام‌هایی از بانک‌ها گرفته‌اند و در بخش‌های دیگر سرمایه‌گذاری کردند و بر همین اساس بدهی‌هایی به بانک‌های کشور دارند و از آنجا که ملزم هستند این بدهی‌ها را پرداخت کنند قاعدتا بخشی از آن را بنا داشتند تا از طریق فروش گران‌تر قیمت خودرو تامین کنند. حال مدیران این شرکت‌ها عنوان می‌کنند که شورای رقابت در تعیین دستورالعمل قیمت‌گذاری هزینه‌های مالی؛ یعنی همان بدهی به بانک‌ها را لحاظ نکرده است .در این زمینه خودروسازان عنوان می‌کنندکه شورای رقابت قول مساعد در این زمینه به خودروسازان داده حال آنکه پژویان در گفت‌و‌گو با خبرآنلاین عنوان می‌کند «اینکه خودرو سازان به بانک‌ها رقمی بدهکار هستند به شورای رقابت و مشتری‌هایی که می‌خواهند خودروی مورد نیاز شان را از بازار تهیه کنند هیچ ارتباطی ندارد. هزینه‌های مالی را به همین دلیل کسر کردیم. آنچه در این رابطه مورد توجه است و باید برای آن اهمیت قائل شد این است که خودروسازان اگر به بانک‌ها بدهی دارند باید خودشان آن را پرداخت کنند و اصلا این موضوع ارتباطی به شورای رقابت ندارد. اظهارنظر پژویان در این زمینه در حالی است که خودروسازان ظاهرا با محاسبه هزینه‌های مالی شنبه آینده قیمت‌ها را تعیین خواهند کرد. اعلام قیمت‌ها شنبه آینده خبرها از جلسه یاد شده هر چند از توافق طرفین حکایت دارد، اما جزئیاتی در مورد این جلسه منتشر نشده است. این به آن معنا است که مشخص نیست شورای رقابت از مواضع خود مبنی بر کاهش قیمت‌ها طبق دستورالعمل کوتاه آمده یا خودروسازان بدون چون و چرا قول مساعد در زمینه اجرای دستورالعمل قیمت‌گذاری را داده‌اند. در هر صورت روز گذشته خبرگزاری مهر نیز به نقل از یک مقام مسوول در صنعت خودرو عنوان کرده بود که مدیران عامل دو خودروساز بزرگ کشور یعنی ایران خودرو و سایپا در دیدار با رییس شورای رقابت علاوه بر ارائه ریز هزینه‌های اثرگذار بر قیمت تمام شده خودرو، توافق کردند قیمت‌های جدید را تا شنبه به صورت کتبی به رییس شورا ارائه کنند تا پس از تایید اجرایی شود. این مقام مسوول با اعلام جزئیاتی از جلسه مدیرعامل دو خودروساز بزرگ کشور با رییس شورای رقابت، گفت: آنچه از سوی شورای رقابت به خودروسازان ابلاغ شد، دستورالعمل قیمت‌گذاری است و مشخص نیست قیمت‌هایی که طی دو روز گذشته از سوی برخی رسانه‌ها به عنوان قیمت نهایی اعلام می‌شود، بر چه مبنایی است؛ چرا که طبق قانون وظیفه شورای رقابت تعیین دستورالعمل است و این شورا نقشی در قیمت‌گذاری ندارد. وی تاکید کرده که در جلسه روز سه شنبه خودروسازان با رییس شورای رقابت تاکید رییس این شورا این بود که خودروسازان دستورالعمل شورای رقابت را مبنای کار قرار دهند که خودروسازان هم پذیرفتند، اما در مورد جزئیات هزینه‌های اثرگذار بر قیمت تمام شده خودرو بحث‌هایی نیز مطرح شد. این مقام مسوول در صنعت خودرو تصریح کرده که خودروسازان با توجه به واقعیات و شرایط امروز اقتصاد کشور، استدلال‌ها و مستنداتی ارائه کردند که در نهایت منجر به ایجاد توافق ضمنی آنها با شورای رقابت شد. بر این اساس، مقرر شد ایران خودرو و سایپا تا روز شنبه بر اساس دستورالعمل اعلامی شورای رقابت و مذاکرات جلسه سه شنبه، قیمت نهایی محصولات خود را به صورت کتبی به شورای رقابت ارائه کنند تا این قیمت‌ها پس از تایید شورا از هفته آینده به اجرا گذاشته شود. گفته‌های این مقام مسوول در صنعت خودرو در حالی است که پژویان رییس شورای رقابت در مورد نتایج این جلسه به خبرگزاری آنلاین گفته است که هر دو مدیر خودروسازی ایران خودرو و سایپا بعد از ظهر روز سه شنبه با من دیدار کردند، در این نشستی که داشتیم اصلا در این رابطه صحبت نشد که قیمت‌ها را افزایش دهند؛ یعنی اصلا از این موضوع صحبت نکردند. وی در مورد موضوعات این جلسه گفته است که یک سری سوال مطرح کردند که آنها را به کارگروه دادیم تا پاسخ‌های آن را در بیاورند. باید درباره سوال‌های مطرح شده بررسی‌های لازم شود. پژویان در پاسخ به این سوال که آیا این امکان دارد بار دیگر قیمت خودرو تغییر پیدا کند یا خیر؟ گفته است که آنچه شورای رقابت در رابطه با قیمت خودرو اعمال کرد و درباره آن تصمیم‌گیری شد تحت هیچ شرایطی تغییر پیدا نخواهد کرد. به عبارت ساده‌تر تصمیم‌گیری شورای رقابت تحت هیچ شرایطی عوض نخواهد شد.