خبرگزاری فارس- توقف فروش نقدی، دارندگان وام خودرو را در میانه راه بانک‌ها و نمایندگی‌های فروش شرکت‌های خودروساز سرگردان گذاشته است. یکی از شرط‌های اساسی بانک‌ها برای اعطای تسهیلات به متقاضیان خرید خودرو تهیه پیش‌فاکتور از نمایندگی‌های فروش است. اما طی ماه‌های اخیر کسانی که برای دریافت تسهیلات بانکی مدت‌ها در صف مانده‌اند، پس از فراخوان بانک با معضلی به نام تهیه پیش‌فاکتور مواجه می‌شوند و با خودداری نمایندگی‌های فروش از صدور این مدرک، از دریافت تسهیلات بازمی‌مانند.

دو شرکت سایپا و ایران خودرو طی یک ماه گذشته حدود ۳۰هزار دستگاه تاکسی پراید صبا، سایپا ۱۴۱، روآ، سمند و پژو ۴۰۵ را در راستای اجرای تعهدات تبصره ۱۳ تحویل ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی‌داده‌اند و با این شرایط چندان نیز دور از انتظار نیست که نه تنها فروش نقدی خودرو در نمایندگی‌های فروش متوقف شود که تحویل خودرو متقاضیانی که برای خرید، اقدام به پیش ثبت‌نام کرده‌اند نیز با تاخیر چند ماهه مواجه شود.

در عین حال فعالان بازار خودرو در تشریح شرایط خریداران وامدار خودرو اطلاعات ریزتری را ارائه می‌دهند.

علی خسروانی، کارگزار نمایندگی سایپا در این رابطه می‌گوید: در حال حاضر بخش اعظم مراجعات نمایندگی‌ها مربوط به دارندگان وام خرید خودرو است و متاسفانه این گروه از خریداران با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند.

خسروانی، مشکل نخست را رفتارهای سلیقه‌ای بانک‌ها عنوان کرده و خاطرنشان می‌کند: هر بانک به یک شکل عمل می‌کند، یک بانک اعلام می‌کند خریدار باید پیش‌فاکتور ارایه کند تا چک را در وجه نمایندگی فروش صادر کند، بانک دیگر چک را در وجه شرکت خودروساز صادر می‌کند، برخی تا ۸۰درصد قیمت خودرو را تسهیلات می‌پردازند و برخی دیگر ارقام ۴ تا ۵میلیون را به عنوان آورده متقاضی می‌پذیرند.

خسروانی خاطرنشان می‌کند: در مرحله بعد متقاضی برای گرفتن پیش‌فاکتور به نمایندگی مراجعه می‌کند، در این مرحله نمایندگی‌ها مشکلی برای ارائه پیش‌فاکتور ندارد و مشکل، مربوط به شرکت‌های خودروساز است که از وضعیت متقاضیان سوء‌استفاده می‌کنند، یعنی خودروهایی که تولید کرده و فروش کمتری دارند را از طریق این وام‌ها به فروش می‌رسانند.

وی ادامه می‌دهد: هیچ عامل فروشی از محدودیت فروش استقبال نمی‌کند، مثلا سایپا غالبا پیش‌فاکتور را صادر می‌کند اما برای محصولاتی که برای فروش امانی در اختیار نمایندگی قرار می‌گیرند و این خودروها معمولا خودروهایی هستند که از نظر بازار نامرغوبتر هستند و رنگ آنها را مشتریان کمتر می‌پسندند.

وی به توقف فروش نقدی شرکت‌ها به دلیل انجام تعهداتشان در برابر مشتریانی که اقدام به پیش‌خرید خودرو کرده‌اند نیز اشاره کرده و می‌گوید: به تازگی یک شرکت رویه‌ای را در پیش گرفته و یکی از محصولات خود که فروش پایینی دارد را با چک تسهیلات بانک می‌فروشد.

خسروانی در ادامه نکته جالب توجه‌تری را نیز مورد اشاره قرار داده و تصریح می‌کند: ۹۷درصد کسانی که اقدام به خرید خودرو با تسهیلات بانک می‌کنند، فروشنده هستند. یعنی خودرو را پس از تحویل گرفتن از نمایندگی در بازار به فروش می‌رسانند. اما مشکل اینجا است که قیمت خودروهای تحویل شده از سوی نمایندگی با قیمت‌های بازار اختلاف دارد و فروشنده خودرو متضرر می‌شود.

جلال ریختگر قدیمی، ‌رییس اتحادیه دارندگان نمایشگاه‌های اتومبیل تهران نیز می‌گوید: تعهدات خودروسازان در قبال خودروهای پیش‌فروش شده دچار تاخیر شده و عرضه و تقاضا نیز نامتعادل است.

وی معتقد است تعهدات خودروسازان در جایگزینی خودروهای فرسوده و پیش‌فروش خودرو سبب توقف فروش نقدی شده اما این وضعیت ظرف یک ماه آینده بهبود خواهد یافت. رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران دلیل صدور پیش‌فاکتور برای محصولات خاص را محدودیت موجودی شرکت‌ها در ارتباط با سایر محصولات ذکر کرده و یادآور شد: نمایندگی‌های شرکت ایران خودرو در حال حاضر برای ۲۰۶ تیپ۲، تیپ ۳، تیپ ۵، ۶، روآ، پژو پارس و دیگر محصولات آن به جز ۲۰۶ SD‌ پیش‌فاکتور صادر نمی‌کند. وی تاکید می‌کند: در حالی که تحویل خودرو برخی مشتریان با ۶ ماه تاخیر رو‌به‌رو است، نمی‌توان اقدام به فروش نقدی کرد.

علی‌اکبر محرابیان، سرپرست وزارت صنایع و نماینده ویژه رییس جمهوری در ستاد تبصره ۱۳ در سخنرانی‌های خود همواره عدم توجه خودروسازان به توازن در تولید محصولات دارای کارکردهای سواری و حمل و نقل عمومی‌ را طی سال‌های گذشته مورد انتقاد قرار داده و رویکرد شرکت‌ها به تولید خودروهای شخصی را عامل نارسایی و فرسودگی سیستم حمل‌و‌نقل عمومی‌ عنوان می‌کند. اما ظاهرا این بار توازن به نفع تولید برای سیستم حمل‌و‌نقل به هم خورده است و اگر چه تولید تاکسی، ون و اتوبوس در خودروسازی‌ها به تیراژ انبوه رسیده است، متقاضیان خودروهای شخصی با دست خالی از نمایندگی‌ها باز می‌گردند.

محرابیان در سخنان خود تحویل ۱۰۰هزار دستگاه تاکسی به ناوگان حمل‌و‌نقل در ۶ماه دوم سال را وعده داده است که اگر به این رقم ۱۸۰هزار دستگاهی که تا پایان سال باید جایگزین خودروهای فرسوده شوند را نیز اضافه کنیم، تداوم توقف فروش نقدی خودروها در نمایندگی‌های فروش قابل پیش‌بینی است و این مشکلی مضاعف برای افرادی است که مدت‌های طولانی در صف دریافت تسهیلات خودرو قرار داشته‌‌اند و برای خرید خودرو ناگزیر به ارائه مدرکی به‌نام «پیش‌فاکتور» هستند.