گروه خودرو- در روزهایی که تیراژ انواع خودرو سواری در کشور افت کرده، تجاری سازان نیز وضعیت مشابهی دارند و آمار نشان می دهد تولید انواع اتوبوس، کامیون و حتی وانت نیسان با افت روبه‌رو شده است.

طبق آمار رسمی سایت انجمن خودروسازان، در چهار ماه نخست امسال تنها ۱۸ هزار و ۴۶۹ دستگاه انواع خودروهای تجاری در کشور به تولید رسیده، که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افتی حدودا ۳۰ درصدی را نشان می‌دهد. این تعداد خودرو علاوه بر تولیدات تجاری‌سازان نیمه دولتی، تولید خصوصی‌ها را نیز شامل می‌شود.

در حال حاضر محور اصلی تولید خودروهای تجاری در ایران را سه شرکت ایران خودرودیزل، سایپادیزل و زامیاد تشکیل می‌دهند و به جز سایپادیزل، دو شرکت دیگر با افت تولید روبه‌رو شده‌اند. خودروسازان بخش خصوصی نیز از وضع تولید مناسبی برخوردار نبوده و اوضاعشان تعریفی ندارد.

اما ببینیم سه تجاری ساز بزرگ کشور در چهار ماه نخست امسال چه کارنامه‌ای از خود به جا گذاشته‌اند.

در این بین، ایران خودرودیزل با تولید یک هزار و ۴۰۶ دستگاه انواع اتوبوس، مینی بوس، کامیون، کامیونت و کشنده با افت تولیدی ۲/۶۳ درصدی روبه‌رو شده است. این شرکت در چهار ماه نخست امسال فقط چهار دستگاه اتوبوس به تولید رسانده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افتی ۱۶۶ دستگاهی را به خود می‌بیند. ایران خودرودیزلی‌ها البته در بخش مینی‌بوس همین چهار دستگاه تیراژ را هم نداشته و عملا تولید مینی‌بوس در آن متوقف شده است. این در حالی است که طی بازه زمانی مشابه سال گذشته ۸۰۰ دستگاه مینی‌بوس در ایران‌خودرو دیزل به تولید رسیده بود.

طبق آمار، این شرکت توانسته یک هزار و ۴۰۲ دستگاه انواع کامیون، کامیونت و کشنده را در چهار ماه نخست امسال تولید کند و دچار افتی ۶/۵۰ درصدی شود. تیراژ کامیون‌های این شرکت صفر دستگاه، کامیون کمپرسی ۸۲۳ دستگاه، کامیون باری ۴۴۵ دستگاه و کشنده نیز ۱۳۴ دستگاه بوده است. کشنده‌های ایران خودرودیزل را همان فرازهایی تشکیل می‌دهند که به دلیل ممانعت راهور ناجا مدت‌ها مشکل شماره‌گذاری داشتند و در پارکینگ‌های این شرکت خاک می‌خوردند. در نهایت اما اختلاف نظر پلیس و ایران خودرودیزل پس از کلی ماجرا برطرف شد و فراز توانست مجوز شماره‌گذاری دریافت کند.

اما ایران خودرودیزل در چهار ماه نخست امسال توفیقی در تولید خودروهای آتش‌نشانی و آمبولانس نداشته و به نظر می‌رسد برنامه تولید این نوع محصولات در این شرکت کلا متوقف شده است. ون نیز دقیقا همین سرنوشت را داشته و ایران خودرودیزل نشان داده تمایلی به تولید ون ندارد.

اگرچه شرکت دایملر (بنز) اعلام کرده دیگر با ایران خودرودیزل همکاری و مشارکت نخواهد داشت؛ اما مسوولان ایران خودرودیزل عنوان کرده‌اند طبق قرارداد، تا سال ۲۰۱۵ تولید محصولات بنز در این شرکت ادامه خواهد داشت. ایران خودرودیزل البته برنامه‌هایی نیز برای داخلی‌سازی در نظر گرفته و حتی قرار است چندین محصول جدید را نیز که تولید داخل به حساب می‌آیند، روانه بازار کند.

رشد سایپادیزل

تولید دو هزار و ۴۴۳ دستگاه انواع کامیون و کامیونت در چهار ماه ابتدایی امسال سبب شده تا سایپادیزل به رشدی بیش از ۷۰ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دست پیدا کند.

این شرکت که زیرمجموعه تجاری‌ساز سایپا به شمار می‌رود، در تولید کامیونت توفیقی نداشته و تیراژ کامیون‌های آن نیز از دو دستگاه تجاوز نمی‌کند. این در حالی است که سایپادیزل طی مدت مشابه سال گذشته تیراژی بیش از این را به خود می‌بیند. اگر از آن دو دستگاه کامیون تولیدی فاکتور بگیریم، سایپادیزل کل تولید خود را مدیون کشنده‌هایش است که تیراژی دو هزار و ۴۴۱ دستگاهی را طی چهار ماه نخست امسال از خود به جا گذاشته‌اند. ظاهرا این شرکت نیز مانند ایران خودرودیزل تمایلی به تولید آمبولانس و خودروهای آتش‌نشانی و ون ندارد؛ زیرا آمار می‌گوید: حتی یک دستگاه نیز از این نوع خودروها در سایپادیزل به تولید نرسیده است.

اما تصور زامیاد بدون نیسان وانت، ممکن نیست.

وقتی بالای ۹۵ درصد از تولیدات چهار ماه نخست امسال زامیاد را وانت نیسان تشکیل می‌دهد، یعنی قلب زامیاد با این وانت محبوب می‌تپد.

طبق آمار، زامیاد توانسته تا پایان تیر ماه ۱۰ هزار و ۷۳۱ دستگاه انواع وانت نیسان به تولید برساند، اما با این حال افتی حدودا ۳۰ درصدی را در تولید این محصول به خود می‌بیند. زامیاد اگرچه وانت نیسان را در مدل‌های مختلف دوگانه سوز، دیزلی و شوکا به تولید می‌رساند، اما هنوز هم مشتریان این شرکت عاشق نیسان‌های آبی رنگ هستند، به نحوی که زامیاد وقتی رنگ نیسان را عوض کرد و خبر از نصب تجهیزات ایمنی در مقطعی از زمان داد، بخشی از مشتریان از آن رویگردان شدند. ظاهرا وانت نیسان آبی رنگ بسیار محبوب بوده و بخشی از مشتریان اساسا حاضر به خرید نیسانی جز نیسان آبی نیستند. اما از وانت نیسان که بگذریم، زامیاد توانسته در چهار ماه ابتدایی امسال مینی‌بوس و کامیون نیز به تولید برساند، منتها با تیراژی بسیار اندک.

بر این اساس، مجموع مینی‌بوس‌های تولیدی زامیاد از ۱۱ دستگاه تجاوز نمی‌کند، هرچند این شرکت در مدت مشابه سال گذشته هیچ تولیدی در مینی‌بوس نداشته است. تولید اتوبوس نیز که کلا در این شرکت فراموش شده و نامی از این خودرو در لیست تولیدات زامیاد به چشم نمی‌آید. آخرین باری که زامیاد اتوبوس تولید کرده، به سه سال پیش برمی‌گردد که پنج دستگاه تولید کرده بود.

زامیادی‌ها اما در چهار ماه نخست امسال توانسته‌اند ۲۵۳ دستگاه کامیون به تولید برسانند، با این حال نسبت به مدت مشابه سال گذشته افتی ۳۵ دستگاهی را تجربه کرده‌اند.