اختلاف نظر وزارت نفت و خودروسازان بر سر استاندارد آلایندگی همچنان پابرجا است
قول و قرارهایی که نادیده گرفته می‌شود
گروه خودرو- داستان «ارتقای استاندارد آلایندگی» نیز از آن ماجراهای پرحاشیه و کش‌دار در خودروسازی ایران است، داستانی که خودروسازان، وزارت نفت و سازمان محیط زیست، شخصیت‌های اصلی آن به شمار می‌روند و مشخص نیست سرانجام این ماجرا به کجا خواهد کشید. اصل ماجرا این است که طبق مصوبه ۲۷ تیرماه سال ۸۴ هیات دولت، خودروسازان موظف می‌شوند از ابتدای سال ۸۹، استاندارد آلایندگی محصولات خود را تغییر داده و از یورو۲ به یورو ۳ ارتقا دهند. همچنین بند سوم این مصوبه، وزارت نفت را ملزم می‌کند که شش ماه قبل از تاریخ تعیین شده (یعنی از ابتدای مهر ماه سال ۸۸)، سوخت مطابق با استاندارد یورو۳ را، تامین و اقدامات لازم برای توزیع سراسری آن را در پمپ بنزین‌ها، انجام دهد.طبق این بند، اگر نفتی‌ها موفق به تامین سوخت استاندارد در تاریخ موردنظر نشوند، متناسب با تاخیر در عرضه این سوخت، زمان اجرای استاندارد یورو۳ نیز به تعویق خواهد افتاد.هر چند وزیر صنایع اواخر سال گذشته اعلام کرد که استاندارد یورو۳ از ابتدای امسال به اجرا در می‌آید، اما نه وزارت نفت به وعده خود عمل کرد، نه خودروسازان.
هم اکنون با گذشت ۱۳ ماه از تاریخ موردنظر، وزارت نفت هنوز سوخت متناسب با استاندارد یورو۳ را توزیع سراسری نکرده و به همین دلیل نیز خودروسازان خواستار تمدید استاندارد یورو۲ تا سال ۹۱ شده‌اند. آنها می‌گویند که حاضرند از سال ۹۱، نه تنها استاندارد یورو۳، بلکه یورو۴ را نیز در دستور کار قرار داده و محصولات خود را مجهز به این استاندارد تولید کنند. این اظهارنظر خودرویی‌ها، البته مورد تایید نفتی‌ها قرار نگرفته و آنها معتقدند، خودروسازان تلاش لازم را برای ارتقای استاندارد سوخت انجام نداده‌اند. اختلاف نظر خودروسازان و وزارت نفت، از اوایل سال گذشته شکلی جدی به خود گرفت و با رسانه ای شدن آن، طرفین واکنش‌های مختلفی را نشان داده و هر یک، دیگری را به کم کاری و عدم تطابق با مصوبه دولت، متهم کردند. نکته قابل توجه اینجاست که سازمان محیط زیست به عنوان متولی مسائل زیست محیطی کشور و مرجعی که قطعا در مصوبه «ارتقای استاندارد آلایندگی خودروها»، نقش داشته است، هم‌اکنون به نوعی از متن ماجرا دور شده و اظهارنظر خاصی در این مورد انجام نمی‌دهد.
تفاوت یورو۲ و یورو۳
اما ببینیم، حجم آلایندگی در استاندارد یورو۳، چه تفاوتی با یورو۲ دارد. طبق گفته کارشناسان، اگر استاندارد موجود (یورو۲) به یورو۳ ارتقا پیدا کند، به تبع آن حجم زیادی از آلایندگی خودروهای داخلی نیز کاهش می‌یابد.به گفته کارشناسان، در نتیجه ارتقا به استاندارد یورو۳، به ازای هر یک میلیون خودرو، یک میلیون و ۱۰۰ تن از حجم آلایندگی موجود در هوای کشور کاسته خواهد شد. در واقع با استاندارد یورو۳، حجم مواد آلاینده ای که از سوزانده شدن بنزین در باک خودروها به وجود می‌آید، کمتر شده و در نتیجه، آلایندگی نیز کاهش می‌یابد. در حال حاضر اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها، استاندارد یورو ۵ را نیز در خودروها و البته بنزین مصرفی خود اعمال کرده و حتی قرار است از سال ۲۰۱۴ استاندارد یورو۶ را اعمال کنند. این در شرایطی است که شهرهای بزرگ کشور هم‌اکنون به دلیل تعداد زیاد خودرو و قدیمی‌بودن مدل و تکنولوژی بیشتر این خودروها، با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند.
خودروسازان باید بیشتر تلاش کنند
مسوولان وزارت نفت، اگرچه خود هنوز اقدامات لازم در مورد تامین و توزیع سراسری بنزین استاندارد (بنزین با عدد اکتان ۹۱ تا ۹۵) را انجام نداده اند، اما در عین حال معتقدند که خودروسازان باید فارغ از این ماجرا، به تولید خودروهای منطبق با استاندارد یورو۳، اقدام کنند. به گفته آنها، استاندارد نبودن بنزین، بهانه خودروسازان برای عدم ارتقای محصولات خود به استاندارد یورو۳ بوده و به نوعی به فرافکنی شبیه است. یکی از مسوولان وزارت نفت در این مورد می‌گوید: خودروسازان تلاش و همت لازم را برای ارتقای استاندارد آلایندگی محصولات خود، انجام نداده و بحث استاندارد نبودن بنزین نیز، بیشتر به یک بهانه برای شانه خالی کردن از ارتقای استاندارد، می‌ماند. وی با اشاره به اینکه هم اکنون برخی خودروهای داخلی مانند پژو ۴۰۵ و روآ، حتی استاندارد یورو۲ را نیز پاس نمی‌کنند، می‌افزاید: تنها کاری که خودروسازان انجام داده‌اند، ایجاد تغییرات در سیستم ECU (مغز کامپیوتری خودرو) است، در حالی که روی موتور خودرو، اقدامات لازم صورت نگرفته است. او با تاکید می‌گوید: خودروسازان هم‌اکنون به همان موتورهای قدیمی‌خود دل خوش کرده و حتی اگر بنزین استاندارد هم عرضه شود، باز هم محصولات آنها مطابق با استاندارد یورو۳ نخواهد بود.این مسوول نفتی کشور تاکید می‌کند: اگر مشکل خودروسازان بنزین استاندارد است، این موضوع با توجه به پالایشگاه‌هایی که قرار است تا سال ۹۱ به بهره برداری برسند، رفع خواهد شد. به گفته وی، پالایشگاه‌های اراک و تهران تا دو سال آینده به بهره‌برداری می‌رسند و توانایی لازم برای تامین سوخت استاندارد را خواهند داشت. در این مورد، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز با تاکید بر اینکه ارتقای استاندارد خودروها باید جدای از مقوله بنزین، دنبال شود، می‌گوید: بهتر است خودروسازان به وظایف خود در این مورد عمل کنند و اگر بنزین استاندارد عرضه نشد، می‌توان این موضوع را از طریق مجلس پیگیری کرد. موید حسینی می‌افزاید: استانداردسازی بنزین، در کوتاه مدت نیز قابل انجام است، اما استاندارد کردن موتور خودروها، زمان زیادی می‌برد و به همین دلیل خودروسازان باید بدون توجه به نوع بنزین، وظیفه خود را انجام دهند.
این اظهارات در شرایطی است که معاون مدیرعامل ایران‌خودرو در کسب استانداردها، بنزین را عاملی مهم در تحقق اهداف ارتقای استاندارد آلایندگی به یورو۳، می‌داند. کیوان وزیری می‌گوید: وقتی قرار است یک «استاندارد» به اجرا در بیاید، باید همه مولفه‌های تاثیرگذار را در نظر گرفت و نمی‌توان بخشی را حذف و بخشی را اجرا کرد. وی با اشاره به اینکه عرضه بنزین استاندارد، یکی از مولفه‌های مهم و اصلی اجرای استاندارد یورو۳ به حساب می‌آید، تاکید می‌کند: وقتی موتور خودرو استاندارد یورو۳ را پاس کند، اما بنزین از استاندارد لازم برخوردار نباشد، نمی‌توان به اهداف موردنظر در کاهش آلایندگی رسید. وی می‌افزاید: استفاده از بنزین غیراستاندارد در خودروهای مجهز به استاندارد یورو۳، باعث آسیب دیدن موتور و افت توان آن شده و حتی مصرف سوخت را نیز زیاد می‌کند.
وزیری با تاکید بر اینکه ایران خودرو اقداماتی در مورد ارتقای استاندارد موتورهای خود انجام داده، می‌گوید: همین سیستم ECU که وزارت نفت اقدامات ما را روی آن، تایید می‌کند، شش تا ۹ ماه زمان می‌برد تا با استاندارد آلایندگی یورو۳ تطابق پیدا کند، بنابراین نباید عنوان کرد خودروسازان تنبلی کرده و بهانه می‌آورند.
بنزین چند درصد موثر است؟
اینکه نوع بنزین، تا چه حد در تحقق اهداف مربوط به ارتقای استاندارد یورو۳، موثر است، پرسشی است که رییس سازمان بهینه سازی مصرف سوخت در پاسخ به آن می‌گوید: نوع بنزین تنها سه درصد تاثیرگذار است. عباس کاظمی‌گریزی به کشورهای اروپایی و آمریکایی زده و می‌افزاید: هم اکنون در آمریکا، استاندارد یورو۵ اعمال می‌شود، اما تمام بنزینی که در آنجا عرضه می‌شود، استاندارد نیست. وی تاکید می‌کند: در کشور ما بنزین با عدد اکتان بین ۸۳ تا ۸۷ عرضه می‌شود و غالب بنزین آمریکایی‌ها نیز دارای عدد اکتان ۸۹ است.
مدیرعامل سازمان بهینه سازی در عین حال به این نکته نیز اذعان می‌کند که در کشوری مثل آمریکا، بنزین با عدد اکتان ۹۱ و ۹۵ نیز عرضه می‌شود.گفته‌های کاظمی‌در شرایطی است که وزیری با رد تاثیر سه درصدی استاندارد بنزین، می‌گوید: اگر این گونه بود، دیگر نیازی به این همه پالایشگاه و تغییر عدد اکتان بنزین وجود نداشت.وی در ادامه تاکید می‌کند: ایران خودرو در صورت تامین و توزیع سوخت استاندارد، آمادگی لازم برای عرضه محصولات مجهز به استاندارد یورو۳ را داشته و حتی در این مورد، گارانتی نیز در نظر خواهد گرفت.
بنزین یورو۵، سال آینده
اما در این شرایط، مدیرعامل شرکت ملی مهندسی ساختمان نفت ایران نیز دیروز در گفت‌وگو با فارس از عرضه بنزین یورو۴ و یورو۵ از ابتدای سال آینده خبر داده است. به گفته توفیق آذرم گین، پالایشگاه‌های در اختیار این شرکت مکلف هستند تا پایان سال جاری یا اوایل سال آینده فرآورده‌های نفتی خود را با استاندارد یورو ۴ و یورو ۵ به بازار عرضه کنند.وی ادامه داد: براساس تعهداتی که داریم و تکالیفی که به ما واگذار شده، قرار است تا پایان سال جاری و یا اوایل سال آینده، تولید فرآورده‌های نفتی که برعهده ما است به استاندارد یورو ۴ و یورو ۵ برسد.
ارسال نظر