گزارشی درباره رابطه دو شرکت ایران خودرو و پژو
ایران دومین بازار پژو در دنیا است
گروه خودرو- این روزها جدای از حاشیه‌هایی که خودروسازی کشور دارد، رابطه ایران خودرو با پژو فرانسه نیز به حاشیه‌ای دیگر در این صنعت تبدیل شده است. از یک سو معاون اول رییس‌جمهور اعلام کرده که اگر رابطه ایران خودرو با پژو قطع شود، این شرکت فرانسوی با بحرانی جدی روبه‌رو و حتی ورشکست خواهد شد. از آن سو نیز پژویی‌ها آمار داده‌اند که سهم ایران از گردش مالی آنها در سال، تنها یک درصد است. همچنین برخی کارشناسان معتقدند اگر پژو از ایران برود یا رانده شود، مشکلاتی گریبانگیر خودروسازی ایران خواهد شد و تیراژ افت می‌کند.
این اظهارنظرها در شرایطی است که آمارها نشان می‌دهد در صورت قطع این ارتباط از سوی هر یک از طرفین ماجرا، نه ایران خودرو زمینگیر می‌شود و نه پژو به ورطه ورشکستگی خواهد افتاد.
اگرچه در حال حاضر کیفیت خودروهای داخلی چندان بالا نبوده و آن طور که باید، رضایت مشتریان فراهم نشده است، اما حداقل در بخش کمیت، خودروسازی کشور در سطح قابل قبولی قرار دارد و این موضوع تا حدی نگرانی‌های حاصل از قطع ارتباط با پژو را رفع می‌کند.
آن طور که کارشناسان عنوان می‌کنند، نهایت اتفاقی که در صورت قطع ارتباط با پژو برای خودروسازی کشور خواهد افتاد، این است که پژو از ارسال قطعات به ایران خودداری کند. این در شرایطی است که ظاهرا هم‌اکنون تنها ۲۰ درصد قطعات مورد نیاز خودروسازان داخلی، به پژو و سایر شرکت‌های خارجی وابسته است.
به عبارت بهتر، هم‌اکنون سالانه حدود یک و نیم میلیون دستگاه انواع خودرو در کشور به تولید می‌رسد، که حدود ۵۰ درصد آن سهم ایران خودرو است و این شرکت توانسته به جز پژو ۲۰۶ و ۲۰۷، سایر برندهای مربوط به پژو را تقریبا داخلی‌سازی کند. آن طور که اعلام شده، درصد داخلی‌سازی پژو ۲۰۶ نیز تا پایان سال به بالای ۹۰ درصد می‌رسد و ۲۰۷ نیز به دلیل تیراژ کم و بازار نسبتا کوچکی که دارد، در صورت عدم تولید، مشکل خاصی را متوجه خودروسازی و بازار خودرو کشور نخواهد کرد. البته قطعا در صورت قطع ارتباط ایران خودرو و پژو، مشکلاتی بابت تامین برخی قطعات خاص مانند تجهیزات الکتریکی، پیش خواهد آمد؛ اما به گفته کارشناسان، این موضوع نیز با توجه به وجود قطعه سازان منطقه (چین و هندو تایوان) قابل حل است.
از سوی دیگر، ایران خودرو هم‌اکنون می‌تواند سمند و رانا را که در اولی تقریبا به خودکفایی کامل رسیده و در دومی نیز ظاهرا همزمان با پژو ۲۰۶ خودکفا خواهد شد، به عنوان دو برند داخلی به تولید برساند.
بازاری که پژو از دست می‌دهد
اما به سراغ پژو برویم و ببینیم طبق آمار و نظر کارشناسان، این شرکت در صورت قطع ارتباط با خودروسازی ایران، با چه شرایطی روبه‌رو خواهد شد. این شرکت در سال ۲۰۰۸ میلادی، ۵۳۰ میلیارد یورو گردش مالی داشته و ایران خودرو بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون یورو در آن سال از این شرکت خرید کرده است.
با این حساب کل سهم خودروسازی کشور از گردش مالی پژو فرانسه در سال ۲۰۰۸،حول و حوش یک درصد می‌شود و این بدان معنا است که حدود ۹۹ درصد وابستگی مالی این شرکت فرانسوی، به بازارهایی غیر از ایران اختصاص دارد. اگر فرض کنیم این آمار همچنان پابرجا است (که احتمالا با توجه به افزایش داخلی‌سازی برندهای پژو در ایران، طی دو سال گذشته تغییر کرده و سهم ایران در گردش مالی پژو کمتر شده است)، در صورت قطع رابطه ایران خودرو و پژو، طرف فرانسوی حدود یک درصد از گردش مالی خود را از دست خواهد داد. البته نکته بسیار مهمی که باید به آن توجه کرد، این است که «ایران» دومین بازار پژو پس از فرانسه، به شمار می‌رود و این موضوع از اهمیت زیاد و بسزای بازار خودرو کشور برای پژویی‌ها حکایت دارد. به هر حال نباید فراموش کرد بازار ایران جزو بازارهای در حال توسعه به حساب می‌آید و این موضوع می‌تواند سال‌ها حضور پررنگ پژو را در آن تضمین کند.
با توجه به این موضوع، حتی می‌توان پژو را به سرمایه‌گذاری در توسعه محصول نیز ترغیب کرد. طبق آمار انجمن جهانی خودروسازان، ایران در سال ۲۰۰۹ میلادی نزدیک به ۳۳۷ هزار دستگاه از انواع برندهای پژو را به تولید رسانده، که رقم مذکور معادل ۱۱ درصد کل تولیدات جهانی این شرکت فرانسوی است. نکته قابل توجه‌تر اینجا است که به جز ۲۰۶ و ۲۰۷ (این خودرو تیراژ بسیار پایینی دارد)، سایر محصولاتی که تحت برند پژو در ایران تولید می‌شوند، قدیمی بوده و با تولیدات فعلی این شرکت، تفاوت تکنولوژیکی زیادی دارند. در واقع اگر به هر طریقی، پژو بازار ایران را از دست بدهد، احتمالا در هیچ بازار دیگری امکان تولید و عرضه خودروهای قدیمی خود را نخواهد داشت. در واقع این مزیت بازار ایران است، که به پژو اجازه می‌دهد به واسطه تولید خودروهای قدیمی، تیراژ جهانی خود را بالا برده و درآمد کسب کند.
کارشناسان چه می‌گویند؟
اما از آمار بگذریم و ببینیم کارشناسان در مورد نتایج قطع ارتباط ایران خودرو و پژو چه می‌گویند.
مدیرعامل پیشین ایران خودرو که خود هفت سال در پست مدیرعاملی این شرکت، از نزدیک در جریان نوع ارتباط با پژو بوده، می‌گوید: اگر پژو از ایران برود یا رانده شود، خودروسازی ما با مشکل حادی از جنبه تولید و بازار مواجه نخواهد شد، چراکه هم‌اکنون بیشتر برندهای پژو، داخلی‌سازی شده است. منوچهر منطقی با تایید سهم یک درصدی ایران از گردش مالی پژو، می‌افزاید: البته مسوولان پژو برخی واقعیت‌ها را در مورد اهمیت بازار ایران فراموش کرده‌اند، که اگر آنها را نیز در نظر بگیریم، ماجرا فقط به سهم یک درصدی ایران از گردش مالی این شرکت ختم نمی‌شود.
به گفته وی، قطع ارتباط بازار خودرو ایران با پژو، بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از حاشیه سود این شرکت را تحت تاثیر قرار خواهد داد. مدیرعامل پیشین ایران خودرو در ادامه می‌گوید: این را هم نباید فراموش کرد که پژو در جریان ارتباط با ایران خودرو، قراردادهایی را با قطعه سازان خود منعقد کرده و در صورت قطع رابطه طرفین، این شرکت باید به قطعه سازان خسارت بپردازد. منطقی در نهایت تاکید می‌کند: البته با تمام این اوصاف، این گونه نیست که پژو در صورت از دست دادن بازار ایران، دچار ورشکستگی شود.
وابستگی ۲۰ درصدی به واردات قطعه
اما آنچه که یکی از نگرانی‌های برخی کارشناسان از رفتن و راندن پژو، محسوب می‌شود، احتمال بروز مشکل در تامین قطعات موردنیاز خودروسازان است. آنها معتقدند، اگرچه هم‌اکنون ۸۰ درصد قطعات در داخل به تولید می‌رسد، اما ممکن است همان ۲۰ درصد باقیمانده نیز مشکلاتی را برای صنعت خودروسازی کشور پدید بیاورد.
در این مورد البته دبیر انجمن قطعه سازان، نظر دیگری دارد. محمدرضا نجفی منش با اشاره به توان صنعت قطعه‌سازی کشور، می‌گوید: هم‌اکنون ۸۰ درصد قطعات مورد نیاز خودروسازان کشور، در داخل به تولید می‌رسد، که با این حساب تنها برای ۲۰ درصد قطعات، به خارج وابسته هستیم.دبیر انجمن قطعه سازان با اشاره به اینکه هم‌اکنون فعلا توانایی تولید قطعاتی مانند تجهیزات الکتریکی و ECU، در داخل وجود ندارد، تاکید می‌کند: البته قطعه سازان داخلی با توجه به تجربیاتی که از کار با شرکت‌هایی مانند پژو و رنو به دست آورده‌اند، توانایی تولید این قطعات و خودکفایی کامل را دارند و این کار با انجام سرمایه‌گذاری لازم، امکانپذیر است.
همکاری که از دست می‌رود
اگرچه آمارها و نظر کارشناسان نشان می‌دهد که با رفتن یا راندن پژو، خودروسازی ایران دچار مشکل غیر قابل حلی نخواهد شد، اما به گفته کارشناسان، این موضوع سبب می‌شود ایران خودرو یک شریک معتبر و به روز اروپایی در صنعت خودرو را؛ از دست بدهد. به هر حال پژو هم‌اکنون یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین خودروسازان اروپا و حتی دنیا به شمار می‌رود و اگر شراکت با این شرکت، در مسیری منصفانه تر و دو طرفه تر قرار گیرد، خودروسازی ایران امکان بهره‌گیری از تکنولوژی روز خودروسازی را خواهد داشت.مدیرعامل پیشین ایران خودرو در این مورد می‌گوید: کنار گذاشتن پژو، به معنای از دست دادن یک همکار معتبر بین‌المللی است. دبیر انجمن قطعه سازان نیز می‌گوید: پژو اگرچه هیچ‌گاه در خودروسازی ایران سرمایه‌گذاری نکرد، اما بنیان قطعه‌سازی را در کشور ایجاد کرد. به گفته وی هم‌اکنون قطعه سازان داخلی تجربیات زیادی از کار با پژو و متعاقب آن رنو، به دست آورده‌اند.با توجه به آمار و ارقام و همچنین سودی که صنعت خودروسازی کشور و پژو، از ارتباط با یکدیگر می‌برند، به نظر می‌رسد اگر به جای قطع این ارتباط، رابطه طرفین به مسیر منصفانه تری هدایت شود، نتایج بهتری از این شراکت به‌دست آید.
این موضوع البته نیازمند آن است که از یک سو پژو سرمایه‌گذاری‌های بیشتری برای توسعه محصول در بازار ایران انجام دهد و از این سو نیز به جای ادبیات تهدید، بر سر عمیق‌تر شدن حضور فنی و تکنولوژیکی پژو در ایران، مذاکراتی با این شرکت فرانسوی صورت گیرد.
ارسال نظر