کیفیت تندر کاهش می‌یابد؟

مریم کاویانی

پس آنکه میشل کربل مدیرعامل پیشین رنوپارس (شرکت تامین‌کننده قطعات تندر)، در آخرین نشست خبری خود از احتمال واگذاری تامین قطعات تندر-۹۰ به خودروسازان داخلی خبر داد، نگرانی‌هایی در باب آینده کیفی این خودرو، در میان کارشناسان و حتی مشتریان داخلی به وجود آمد. اگرچه وزارت صنایع و خودروسازان معتقدند با کنار رفتن رنوپارس از زنجیره تامین قطعات تندر-۹۰، روند تامین بهتر شده، تیراژ این خودرو افزایش می‌یابد، اما از آن سو برخی کارشناسان معتقدند، با کنار رفتن رنوپارس، کیفیت این خودرو تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

به گفته این دسته از کارشناسان، کیفیت بالای تندر، نتیجه نظارت مستقیمی است که شرکت رنوی فرانسه از طریق رنوپارس بر کیفیت قطعات این خودرو دارد، حال آنکه اگر این نظارت از بین برود، یا کاهش یافته و غیرمستقیم شود، افت کیفی تندر-۹۰، دور از ذهن نخواهد بود.

در این مورد هرچند مدیرعامل پیشین رنوپارس تاکید کرده رنو با توجه به تعصبی که روی برند خود دارد، اجازه کاهش کیفیت تندر را نخواهد داد، اما به هر حال چون خودروسازان به دنبال راه‌های ساده‌تر و سریع‌تری برای تامین قطعات تندر، به واسطه حذف رنوپارس هستند، بنابراین هیچ بعید نیست این موضوع موجبات افت کیفی تندر-۹۰ را در آینده، پدید بیاورد.

در واقع اصرار خودروسازان داخلی برای در دست گرفتن تامین قطعات تندر، به گونه‌ای شرکت رنوپارس را تحت فشار قرار داد، که در نهایت این شرکت طبق آخرین اظهارات مدیرعامل پیشین خود، تلویحا واگذاری تامین قطعات تندر به خودروسازان داخلی را پذیرفته است. این اصرار البته بیشتر از سوی ایران‌خودرویی‌ها بود، حال آنکه طبق تصمیم وزارت صنایع، دیگر ایران‌خودرو نقشی در تولید تندر نخواهد داشت و همه چیز تندر به تصمیمات و سیاست‌های پارس‌خودرو، به عنوان شرکتی که از این پس به تنهایی تندر-۹۰ را به تولید خواهد رساند، بستگی دارد.

تجربه‌های ناامیدکننده

اما نگرانی در مورد آینده کیفی تندر-۹۰ زمانی به اوج می‌رسد که تجربه نشان داده است، بیشتر مواقعی که تامین قطعات یک خودرو به خودروسازان داخلی واگذار شده، کیفیت خودروهای تولیدی، افت کرده و حتی در مواردی حوادث تلخی را نیز به وجود آورده است.

در حال حاضر اگر از مشتریانی که پراید ده پانزده سال پیش را سوار می‌شوند، در مورد کیفیت این خودرو سوال شود، آنها رضایت بیشتری در مقایسه با مشتریانی که طی چند سال گذشته پراید خریده‌اند، ابراز خواهند داشت.

از سوی دیگر، قطعا نه ایران‌خودرویی‌ها و نه مشتریان داخلی، هیچ کدام خاطرات تلخ بروز آتش‌سوزی در پژو ۴۰۵‌های تولیدی سال‌های ۸۴ و ۸۵ را فراموش نخواهند کرد؛ آتش‌سوزی‌هایی که در نتیجه حذف نظارت مستقیم پژو بر تامین قطعات و سهل‌انگاری ایران‌خودرویی‌ها، رخ داد.

در این مورد البته خود رنویی‌ها می‌گویند که حتی در صورت واگذاری تامین قطعات، نظارت بر روند تامین و همچنین تولید تندر را همچنان حفظ خواهند کرد؛ چراکه با پژو فرق دارند و نخواهند گذاشت کیفیت برندشان پایین بیاید.

ناآمادگی قطعه‌سازان

اما چالش دیگری که در مورد واگذاری تامین قطعات تندر به خودروسازان وجود دارد، ناآمادگی قطعه‌سازان برای بر عهده گرفتن این ماموریت بزرگ است.

صنعت قطعه‌سازی داخلی به گفته کارشناسان، هنوز آمادگی کافی برای تامین قطعات تندر-۹۰ را ندارد که این نیز چالشی دیگر برای آینده کیفی تندر به حساب می‌آید.

این موضوع از آن جهت نگرانی به بار می‌آورد که به گفته برخی از کارشناسان، بیشترین نگرانی در حوزه تامین قطعات تندر-۹۰، به وسیله خودروسازان داخلی، مراجعه آنان به منابعی نظیر شرکت‌های چینی برای تامین قطعات ارزان‌تر و در عین حال کم‌کیفیت‌تر است.

در حال حاضر، چینی‌ها استاد مسلم تولید قطعات ارزان و کم‌کیفیت به شمار می‌روند و هیچ بعید نیست خودروسازان داخلی برای تامین راحت‌تر و سریع‌تر قطعات تندر-۹۰، دست به دامان چینی‌ها شوند.

از این موضوع حتی خود رنویی‌ها نیز با وجود آنکه همواره بر حفظ کیفیت تندر تاکید کرده‌اند، ابراز نگرانی می‌کنند.

به هر حال، اگر در نهایت رنوپارس به واگذاری تامین قطعات تندر تن داده و نظارتی غیرمستقیم بر این تامین داشته باشد، این سوال مطرح می‌شود که چه سرنوشتی در انتظار کیفیت تندر خواهد بود؟

حذف رنوپارس حذف انتقال تکنولوژی

دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو نیز در این باره گفت: با این اقدام اگرچه نظارت بر کیفیت تولید تندر، کماکان در اختیار رنوپارس باقی می‌ماند، اما قطعه‌سازی ما از انتقال تکنولوژی رنو محروم می‌شود.

محمدرضا نجفی‌منش با اشاره به اینکه اصرار خودروسازان برای در دست گرفتن تامین قطعات تندر -۹۰ فشارهای زیادی را بر رنوپارس وارد آورده، افزود: نهادینه شدن تکنولوژی تامین قطعه در کشور، یکی از اهداف مهم رنوپارس بود که اگر این شرکت مجبور به واگذاری تامین قطعات تندر شود، به این هدف نخواهیم رسید.

او با بیان اینکه موافق کنار رفتن رنوپارس از تامین قطعات تندر نیست، تاکید کرد: در حال حاضر یکی از نگرانی‌های جدی انجمن قطعه سازان، بحث کیفیت تندر-۹۰ پس ازکنار رفتن رنوپارس است.

نجفی‌منش گفت: اگر کیفیت تندر افت کند، بلافاصله قطعه‌سازان را مقصر دانسته و علت را در بی‌کیفیتی قطعات عنوان می‌کنند؛ در حالی که ما تحت نظارت رنوپارس، قطعات تندر را در کیفیت خوبی تولید کرده‌ایم.

دبیر انجمن قطعه‌سازان، کسب تجربه تولید در داخل و انتقال تکنولوژی را یکی از دلایل مهم همکاری با خودروسازان خارجی دانست و گفت: وجود رنوپارس سبب شد تکنولوژی تولید، به صنعت قطعه‌سازی ما وارد شود، بنابراین نباید این فرصت انتقال تکنولوژی را

از دست بدهیم.

او در خصوص احتمال استفاده خودروسازان از قطعات چینی پس از کنار رفتن رنوپارس، افزود: بروز هر اتفاقی ممکن است، به هر جهت با کنار رفتن رنوپارس، احتمال این که قطعات چینی نیز وارد زنجیره تامین تندر شوند، وجود دارد.

کاهش فشار بر قطعه‌سازان

اما اوستا گودرزی، استاد دانشگاه علم و صنعت نیز درباره وضعیت کیفیت تندر- ۹۰ پس از حذف رنو پارس از زنجیره تامین قطعات، گفت: حذف رنو پارس دارای ۲ جنبه اصلی است.

وی افزود: اول، جنبه عملیاتی که با حذف شرکت واسطه‌ای (رنو پارس) قیمت قطعات کاهش پیدا خواهد کرد و این در شرایطی است که مدل کارآمد قطعه‌سازی در دنیا به صورت همکاری شرکت واسطه‌ای با شرکت قطعه‌سازی معتبر و زیرمجموعه‌هایش نمود پیدا می‌کند.

گودرزی در مورد جنبه دوم این ماجرا نیز تاکید کرد: ساختار قطعه‌سازی کشور این اجازه را نمی‌دهد که قطعه‌سازان بتوانند پاسخگوی همه ابعاد واگذاری تامین قطعات تندر، باشند.

به گفته این استاد دانشگاه، نگرانی در مورد کنار رفتن رنو پارس از زنجیره تامین قطعات تندر، از آنجا نشات می‌گیرد که تا زمان حضور مستقیم رنو پارس، قطعه‌سازان برای ارتقای سطح کیفی قطعات، تحت فشار بودند، در حالی که بعد از واگذاری زنجیره قطعات، این فشار نیز کمرنگ و امکان افت کیفی قطعات وجود دارد.

گودرزی ادامه داد: ایده‌آل‌ترین حالت این است که با کنار رفتن رنوپارس از زنجیره تامین قطعات تندر، نظارت بر این روند تامین، باز هم ادامه یابد؛ اما به هر حال فراهم شدن این شرایط، چندان قطعی و صددرصد نیست.

فرصت یادگیری قطعه‌سازان از دست می‌رود

عضو شورای تعالی قطعه سازان نیز با ابراز نگرانی از کنار رفتن رنوپارس گفت: با حذف رنوپارس، از زنجیره تامین قطعات تندر-۹۰، فرصت یادگیری که برای قطعه‌سازان جهت ورود به بازارهای جهانی ایجاد شده بود، از بین خواهد رفت.

ساسان قربانی افزود: در روشی که رنو پارس برای تامین قطعات تندر-۹۰ در ایران پدید آورد، فرصت یادگیری در حوزه‌های مختلف از جمله در بحث سفارش‌گذاری، کیفیت، آموزش و تامین نیرو و سیستمی، برای قطعه‌سازان به وجود آمد.

به گفته او، وجود رنوپارس باعث شد قطعه سازان داخلی رفتاری استاندارد شده در حد بین‌المللی از خود بروز دهند.

عضو شورای تعالی قطعه‌سازان در ادامه ضمن ابراز نگرانی از وضعیت کیفی تندر پس از کنار رفتن رنوپارس تاکید کرد: با حذف رنوپارس از زنجیره تامین قطعات، قطعا به کیفیت تندر-۹۰ لطمه وارد خواهد شد.

قربانی همچنین در خصوص احتمال ورود قطعات چینی به زنجیره تامین تندر نیز گفت: در حال حاضر قطعات چینی به دلیل قیمت بسیار پایین، از جاذبه خوبی برخوردارند و اگر در تولید تندر نیز از این نوع قطعات استفاده شود، کیفیت فعلی تندر از بین خواهد رفت.