بر اساس آمار گمرک در سال گذشته رخ داد
افت صادرات خودروهای تجاری
مژگان میرزایی- ادامه‌دار شدن رکود در بازار جهانی خودروهای تجاری موجب شد تا در سال گذشته تجاری سازان داخلی همانند سواری‌سازان افت صادرات را تجربه کنند. به‌طوری که بر اساس آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران، صادرات وسایل نقلیه عمومی در سال گذشته از لحاظ وزن کاهش ۲۵ درصدی و از لحاظ ارزش رشد ۴ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کردند که با توجه به این آمار می‌توان گفت صادرات وسایل نقلیه عمومی سال گذشته با افت همراه بوده است.
بر اساس این آمار، در سال گذشته خودروسازان داخلی در مجموع موفق به صادرات دو میلیون و ۱۱۵ هزار کیلو انواع وسایل نقلیه عمومی به ارزش ۱۶ میلیون و ۳۶۹ هزار دلار شدند که آمار مذکور نشان‌دهنده کاهش ۲۵ درصدی صادرات به لحاظ وزن و رشد ۴ درصدی به لحاظ ارزش است.بر اساس آمار گمرک در سال ۸۷ در مجموع دو میلیون و ۸۲۳ هزار کیلو انواع کامیون به ارزش ۱۵ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار از سوی خودروسازان داخلی صادر شد؛ اما در سال گذشته رسیدن بحران جهانی به خودروهای تجاری و رکود در بازار این خودروها ،موجب شد تا صادرات خودروهای تجاری نیز همانند خودروهای سواری با کاهش مواجه شود.
همچنین بر اساس این آمار در سال ۸۷ خودروسازان موفق به صادرات انواع وسایل نقلیه عمومی به بیش از ۱۰ کشور شدند؛ اما در سال گذشته تعداد کشورهایی که وسایل نقلیه عمومی به آنها صادر شد، به هشت کشور تقلیل یافت که به این طریق می‌توان گفت خودروسازان با بروز بحران جهانی برخی از بازارهای صادراتی خود را از دست داده اند.
عراق مقصد صادرات
بر اساس آمار مذکور، در سال گذشته نیز همانند سال ۸۷ بیشترین وسایل نقلیه عمومی به کشور عراق صادر شد، به‌طوری که طی این مدت در مجموع یک میلیون و ۸۷۹ کیلو انواع وسایل نقلیه عمومی به ارزش ۱۴ میلیون و ۸۲۵ هزار دلار به این کشور صادر شد. پس از عراق رتبه دوم صادرات طی مدت زمان مذکور به کشور امارات متحده عربی رسید، به طوری که در مجموع ۲۰۰ هزار و ۸۲۲ کیلو انواع وسایل نقلیه عمومی به ارزش یک میلیون و ۳۸۷ هزار دلار به این کشور صادر شد، اما رتبه سوم صادرات در سال گذشته به کشور سودان رسید، این امر در حالی است که در سال ۸۷ هیچ صادراتی به این کشور صورت نگرفته بود. بر اساس آمار اعلام شده در سال گذشته در مجموع ۲۳ هزار کیلو انواع وسایل نقلیه عمومی با ارزش ۱۱۴هزار دلار به این کشور صادر شد.
نکته قابل تامل در آمار مذکور صادرات خودروسازان به کشور آلمان در سال گذشته است، به گفته یکی از کارشناسان قطعات یدکی این گونه خودروها عمده صادرات به این کشور در سال گذشته را شامل می‌شود.از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده در سال گذشته تجاری‌سازان موفق به صادرات هیچ وسیله نقلیه با وزن حداکثر ۳۰ تن نشدند، علاوه بر آن صادرات وسایل نقلیه حمل‌ونقل کالا، دیزلی و نیمه‌دیزلی، با وزن ناخالص وسیله نقلیه (g.v.w) حداکثر ۵ تن نیز در سال گذشته افت ۹۸ درصدی را تجربه کرد، اما افت صادرات در سال گذشته به موارد مذکور منتهی نشد، به طوری که طی این مدت تجاری سازان در صادرات وسایل نقلیه حمل‌ونقل کالا با موتور پیستونی تراکمی (دیزل یانیمه دیزل)به وزن ۵ تا۲۰ تن و وسایل نقلیه حمل‌ونقل کالا با موتور جرقه‌ای -احتراقی به وزن ناخالص وسیله نقلیه (g.v.w) حداکثر ۵ تن و وسایل نقلیه موتوری برای حمل‌ونقل کالا که در جای دیگری مذکور نباشد(کامیون و کامیونت)، هر کدام به ترتیب افت ۱۰۰،۹۴ و ۹۴ درصدی را تجربه کردند.از سوی دیگر، هرچند صادرات در سال گذشته با افت همراه بوده، اما طی مدت زمان مذکور تجاری‌سازان توانستد رشد صادرات را در دامپرها به منظور استفاده در خارج از شاهراه‌ها با وزن ناخالص بیش از ۳۰ تن و وسایل نقلیه حمل ونقل کالا، با موتور پیستونی جرقه‌ای - احتراقی، به وزن ناخالص بیش از ۵ تن را تجربه کنند.
افت تولید، افت صادرات
از سوی دیگر، طی سال گذشته تولید خودروهای تجاری در کشور با کاهش ۲۷ درصدی و واردات این نوع خودروها نیز با کاهش ۷ درصدی مواجه بوده است که این امر بیانگر آن است که طی مدت زمان مذکور بازار داخلی کشور با کمبود خودروهای تجاری مواجه بوده که این امر نیز بی‌ربط به کاهش صادرات نیست. کاهش تولید خودروهای تجاری در شرایطی است که کارشناسان دلیل عمده آن را بروز بحران مالی در دنیا عنوان می‌کنند، زیرا بازار این نوع خودروها که از قیمت بالایی برخوردار هستند به ارائه تسهیلات از سوی شرکت‌های خودروساز وابسته است، اما بحران مالی و کمبود نقدینگی خودروسازان موجب شد تا در سال جاری ارائه این تسهیلات با کاهش مواجه شود که این امر را می‌توان از جمله دلایل رکود فروش در بازار خودروهای تجاری و رکود در صادرات خواند.
نرخ ارز، مشکل صادرکنندگان
فرید زاوه، کارشناس صنعت خودرو، کاهش حجم معاملات در دنیا را که در پی بروز بحران جهانی به وجود آمد، عمده دلیل کاهش صادرات در سال جاری دانست و عنوان می‌کند: بازار خودروهای تجاری که از قیمت بالایی برخوردار هستند، به ارائه تسهیلات از سوی شرکت‌های خودروساز وابسته است، اما بحران مالی و کمبود نقدینگی خودروسازان موجب شد تا در سال گذشته ارائه این تسهیلات با کاهش مواجه شود که این امر نیز رکود فروش در بازار خودروهای تجاری را به وجود آورد، به طوری که در حال حاضر خودروسازان بزرگ دنیا با مازاد تولید مواجه هستند که بالطبع این امر در روند صادراتی تاثیرگذار است.
زاوه در پاسخ به این پرسش که چرا ارزش تجاری‌های صادراتی نسبت به وزن با رشد همراه بوده می‌گوید: خودروسازان داخلی مواد اولیه را به یورو خریداری می‌کنند، اما برای صادرات ناچار به عرضه به نرخ دلار هستنند که تفاوت قیمت یورو به دلار موجب می‌شود که قیمت خودروهای صادراتی نسبت به سایر کشورها گران‌تر شود که این امر رشد ارزش خودروهای صادراتی را در پی داشته است، این امر در حالی است که هم اکنون خودروسازان چینی با قیمت بسیار پایین نسبت به سایر کشورها توانسته‌اند حضور بسیار پررنگی در دنیا پیدا کرده و بخش اعظمی از بازارهای صادراتی را از آن خود کنند. زاوه معتقد است: عمده مشکل صادرکنندگان داخلی ثبات در نرخ ارز است که این امر قدرت رقابت خودروسازان داخلی با سایر خودروسازان را کاهش داده. وی در ادامه می‌گوید: بحران جهانی موجب شده تا تمام کشورها به دنبال محصولات ارزان باشند که این مساله موجب شده تا خودروسازان داخلی بخش اعظمی از بازارهای صادراتی خود را از دست بدهند.
ارسال نظر