سرمایه‌گذاری در تولید خودروهای هیبریدی هدر دادن سرمایه است

مونا مشهدی رجبی

با وجود اینکه در یک سال گذشته سرمایه‌گذاری‌های زیادی در تولید خودروهای هیبریدی و الکتریکی در دنیا انجام شده است، ولی هنوز در مورد بازار این نسل از خودروها در دنیا تردیدهای زیادی وجود دارد. برخی خودروهای کم مصرف هیبریدی را نسل آینده خودروهای مورد استفاده انسان می‌دانند و بر این باورند تا ۱۰ سال آینده سهم آنها در بازار خودروی دنیا افزایش می‌یابد و برخی دیگر معتقدند این خودروها تا ۴۰ سال آینده هم نمی‌توانند، سهم ۵۰ درصدی در بازار خودرو داشته باشند. آنها معتقدند نقص‌های موجود در این خودروها و ضعف‌های تکنیکی آنها در کنار هزینه بالای تولید این نسل از خودروها اجازه حضور قدرتمند را در بازار نمی دهد. مدیر عامل شرکت خودروسازی جنرال‌موتورز آمریکا یکی از مخالفان سرسخت تولید خودروهای هیبریدی است. وی می‌گوید سرمایه‌گذاری در تولید این نسل از خودروها به معنای اتلاف سرمایه است زیرا این خودروها نمی‌توانند بازار خوبی داشته باشند و تنها سبب افزایش قیمت خودروهای بنزینی موجود در بازار می‌شوند. او بر این باور است که قدم گذاشتن در این عرصه آسیب‌های چندجانبه‌ای به شرکت‌های خودروسازی وارد می‌کند، زیرا از یک جهت سرمایه‌های آنها که می‌توانست در موارد سودآور‌تر هزینه شود از بین می‌رود و از طرف دیگر افزایش قیمت خودروهای بنزینی باعث از بین رفتن بخشی از بازار این خودروها خواهد شد.

شرکت خودروسازی جنرال موتورز آمریکا یک سال گذشته را با مشکلات مالی زیادی پشت سر گذاشت، ولی سرمایه‌گذاری روی خودروی الکتریکی ولت و خودروهای هیبریدی خود را متوقف نکرد. باب لوتس مدیر عامل این شرکت در مصاحبه ای با بلومبرگ گفت: با وجود میلیاردها دلاری که در سالهای اخیر در توسعه خودروهای هیبریدی سرمایه‌گذاری شده است ولی پیش بینی ما این است که تا سال ۲۰۱۸ میلادی خودروهای هیبریدی و الکتریکی حداکثر ۱۰ درصد از بازار امریکا را به خود اختصاص دهند و این سهم تا سال ۲۰۲۰ میلادی نیز تغییر چشمگیری نداشته باشد. وی این سرمایه‌گذاری‌ها را درشرایط کنونی اقتصادی هدر دادن سرمایه خواند و گفت: اگر سرمایه هایی که برای توسعه تکنولوژی صنعت خودرو و ایجاد خودروهای الکتریکی و هیبریدی در دنیا صرف شده است در بخش‌های دیگر اقتصاد هزینه می‌شد هم‌اکنون شاهد توسعه اقتصادی و خروج کامل از رکود بودیم.

لوتس ادامه داد: سرمایه ‌هایی که برای تولید خودروهای هیبریدی از دست دادیم سبب شد تا مجبور به افزایش قیمت تولیداتمان در بازار مصرف شویم.

این افزایش قیمت موجب می‌شود تا سهمی از نیاز مالی خود را تامین کنیم ولی واقعیت این است که برای مدت زیادی نمی توانیم قیمت تولیداتمان را بالا نگهداریم زیرا مشتریان خود را از دست خواهیم داد. او بر این باور است که تنها دلیل سرمایه‌گذاری در تولید خودروهای سبز و هیبریدی سیاست‌های دولت جدید آمریکا است، ولی مساله این جا است که صنعت خودروسازی یک عرصه کاملا اقتصادی است و اگر سیاست‌های دولتی در عملکرد این صنعت تاثیر بگذارد دیگر نمی‌توان دم از اقتصاد آزاد و غیردولتی زد.

مدیرعامل جی‌ام در شرایطی این سخنان را اعلام کرد که سایت صنعت خودروی آمریکا خبر از تصاحب بازار خودروهای سبز توسط خودروسازان غیرآمریکایی داد. این سایت در گزارشی خطاب به خودروسازان داخلی نوشت: دولت آمریکا با شعار سرمایه‌گذاری در صنایع سبز روی کار آمد ولی با گذشت بیش از یک سال از حضورش نه‌تنها بازار داخلی آمریکا مملو از خودروهای سبز خارجی است بلکه خودروسازان داخلی تمایلی به حضور در این بازار نشان نمی‌دهند. در ماه ژانویه سال جاری میلادی از مجموع ۸ مدل خودروی هیبریدی تولید شرکت جی‌ام تنها ۵۰۰ دستگاه خودرو در بازار آمریکا فروخته شد که کمتر از ۳ درصد کل خودروهای هیبریدی فروخته شده در بازار آمریکا در اولین ماه سال بود. این در حالی است که آمارها نشان از رشد فروش خودروهای هیبریدی تولید شده توسط خودروهای غیرآمریکایی در بازار داخل آمریکا دارند. در این ماه شرکت تویوتا بیشترین شمار خودروهای هیبریدی را در بازار آمریکا فروخت.

لوتس که همواره یکی از مخالفان سرسخت سرمایه‌گذاری در تولید خودروهای هیبریدی بوده است بر این باور است تا زمانی‌که مردم توانایی مالی لازم و تمایل برای خرید خودرو با قیمت بالاتر را نداشته باشند نمی‌توان خودروهای هیبریدی با کیفیت بالا تولید کرد. وی بر این باور است که قیمت خودروهای هیبریدی به دلیل تکنولوژی جدید و پیشرفته‌ای که در آن استفاده می‌شود تفاوت زیادی با قیمت خودروهای بنزینی دارد. لوتس ادامه می‌دهد تولید خودروهای هیبریدی برای شرکت‌های خودروسازی بسیار پر هزینه است. حال سوال این جاست که آیا بازاری برای این خودروهای پر هزینه و گران قیمت وجود دارد یا اینکه تنها با اهداف سیاسی باید پا در این عرصه گذاشت.

البته این تردید تا به حال بارها از طرف گروه‌های مختلف اقتصاددانان و پژوهشگران مطرح شده است. آنها بارها تاکید کرده‌اند با توجه به اینکه بحران اقتصادی دنیا بحرانی بسیار عمیق است نمی‌توان با عرضه محصولی جدید و گران قیمت باعث تهییج بازار شد و زمینه را برای افزایش فروش فراهم کرد. آنها معتقدند در شرایط کنونی خودروسازانی موفق هستند که اقدام به تولید خودروهای کوچک و ارزان‌قیمت می‌کنند.

به هر حال با وجود تمامی این تردیدها و اختلاف نظرها سرمایه‌گذاری در تولید خودروهای الکتریکی در سراسر دنیا ادامه دارد و تا انتهای سال جاری شرکت جی‌ام اولین خودروی الکتریکی خود که خودروی ولت نامیده می‌شود را به بازار عرضه خواهد کرد. جی‌ام امیدوار است این خودرو بتواند با خودروی پیروس رقابت کند اگرچه از نظر تکنولوژی تولید تفاوت‌های زیادی با هم دارند.