افت تولید ریو‌، روآ و تندر
حمید رضا بهداد
سه خودروساز نیمه دولتی کشور در حالی طی ۱۰ ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال قبل‌، رشدی ۱/۱۲درصدی را در تولید محصولات سواری تجربه و ۹۵۰ هزار و ۱۰۵ دستگاه خودرو را به تولید رساندند که پرمصرف‌ها و کم کیفیت‌ها‌، بیشترین سهم را در این رشد داشته و با کیفیت‌ها‌، از سهم بسیار کمتری برخوردارند.

رشد 1/12 درصدی تولید خودروهای سواری کشور‌، با توجه به آمار رسمی‌سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به‌دست آمده است و طی آن پارس خودرو با 17 درصد‌، بیشترین درصد رشد را طی 10 ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، به خود اختصاص داده است و ایران خودرو و سایپا نیز به عنوان اولین و دومین خودروسازان بزرگ کشور‌، رشدی به ترتیب 6/15 و
۴ درصدی را در بازه زمانی مذکور به خود اختصاص داده‌اند.
بیشترین تیراژ تولید هنوز هم در اختیار پراید است و مرسدس‌بنز نیز کمترین تیراژ را دارد. همچنین بالاترین درصد رشد را در حالی پژو 405 به خود اختصاص داده که تندر-90 ایران خودرو حائز بیشترین افت تولید شده است.
افت تولید ۷۷ درصدی تندر ایران خودرو
هرچند هر دو شرکت ایران خودرو و پارس خودرو‌، از یک منبع یعنی رنوپارس‌، قطعات تندر-90 را تامین می‌کنند، اما آمار تولید آنها به هیچ وجه با یکدیگر‌ همخوانی ندارد‌، به نحوی که ایران خودرو تا پایان دی ماه امسال تنها پنج هزار و 808 دستگاه تندر-90 را به تولید رسانده‌، اما پارس خودرو‌، در همین بازه زمانی 20 هزار و 855 دستگاه از این فرانسوی را تولید کرده است.
این در شرایطی است که هر دو شرکت در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، با افت تولید تندر روبه‌رو شده‌اند و
ایران خودرو کاهشی 77 درصدی را تجربه کرده و پارس خودرو افتی 2 درصدی را به خود می‌بیند.مسائل مالی و در نتیجه تامین نشدن به موقع قطعات تندر-90، اصلی ترین و شاید تنها دلیل تیراژ پایین این خودرو محسوب می‌شود. تندر-90 تنها محصول قرن بیست و یکمی ‌خودروسازی ایران به حساب می‌آید.
ادامه روند نزولی روآ
افت تولید پژو روآ همچنان ادامه دارد‌، به نحوی که ایران خودرو تا پایان دی ماه تنها حدود 42 هزار دستگاه از این محصول را به تولید رسانده و در مقایسه با 10 ماه سال گذشته‌، افتی 40 درصدی را به خود می‌بیند.
آن طور که ایران خودرویی‌ها عنوان کرده‌اند‌، روآ محصولی ضررده به حساب می‌آید و به همین دلیل اهالی کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص‌، طی سال جاری پی در پی از تولید آن کاسته‌اند.این مساله در شرایطی است که سایر میهمانان پژویی ایران‌خودرو طی ۱۰ ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، رشد را تجربه کرده‌اند. پژو ۴۰۵‌، از رشدی ۴۶ درصدی برخوردار و از این حیث‌، رکورددار تولید خودروهای سواری طی ۱۰ ماه امسال به شمار می‌رود.ایران خودرو با وجود آنکه‌، پژو ۴۰۵‌، مصرف سوخت بالایی دارد و خودرویی قدیمی‌محسوب می‌شود، تا پایان دی ماه ۱۳۵ هزار و ۹۶۶ دستگاه از آن را به تولید رسانده است.
همچنین پژو پارس نیز که از لحاظ مصرف سوخت‌، دست کمی‌از 405 ندارد‌، در بازه زمانی مذکور‌، 39 درصد رشد را به خود می‌بیند و سومین محصول پرتیراژ خودروسازی کشور به حساب می‌آید، تا پایان دی ماه 84 هزار و 695 دستگاه از این خودرو به تولید رسیده است.باید دید سال آینده با توجه به اجرای لایحه هدفمندسازی یارانه‌ها و گرانی احتمالی بنزین‌، چه سرنوشتی در انتظار این دو محصول پرمصرف ایران خودرو است؟
اما از ۴۰۵ و پارس بگذریم و نگاهی نیز به آمار تولید باکیفیت ترین محصول ایران خودرو یعنی پژو ۲۰۶ بیندازیم.این محصول که در دو مدل سدان و‌هاچ بک به تولید می‌رسد‌، طی ۱۰ ماه امسال آمار تولیدی ۹۱ هزار و ۲۰۵ دستگاهی را از خود به جا گذاشته و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته‌، رشدی ۳۴ درصدی را به خود می‌بیند.۲۰۶‌ از جمله خودروهایی است که مصرف سوخت مناسبی دارد و این موضوع قطعا با اجرای هدفمند کردن یارانه‌ها و گرانی احتمالی بنزین‌، بسیار به کار ۲۰۶ خواهد آمد.
رشد تولید سمند
ایران خودرو طی ۱۰ ماه امسال ۸۵ هزار و ۱۴۶ دستگاه سمند را تولید کرده و در مقایسه با مدت مشابه سال قبل‌، رشدی ۲۶ درصدی را به‌دست آورده است.همچنین مرسدس بنز مونتاژی ایران خودرو اگرچه هم اکنون به عنوان با کیفیت ترین محصول خودروسازی ایران شناخته می‌شود، اما تیراژی بسیار‌اندک دارد، به نحوی که تا پایان دی ماه، تنها ۱۴۳ دستگاه از این محصول به مونتاژ رسیده است.این رقم، از رشد تولید یک درصدی مرسدس بنز
در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حکایت دارد‌، همچنین سوزوکی گرند ویتارا نیز که در ایران خودرو خراسان به مونتاژ می‌رسد‌، آمار تولیدی سه هزار و 402 دستگاهی طی 10 ماه امسال از خود به جا گذاشته و رشدی 14 درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است.
تولید ریو ۲۱ درصد افت کرد
دومین خودروساز بزرگ ایران هرچند تولید مونتاژی فرانسوی خود زانتیا را طی 10 ماه امسال‌، 35 درصد رشد داده است، اما در تولید کره ای مونتاژی خود یعنی ریو‌، 21 درصد افت تولید را به خود می‌بیند. سایپا تا پایان دی ماه 11 هزار و 785 دستگاه زانتیا و 13 هزار و 356 دستگاه ریو را به تولید رسانده است. اما نگاهی نیز به پرتیراژترین و در عین حال کم کیفیت ترین خودرو تولید داخل یعنی پراید بیندازیم.سایپا به همراه زیرمجموعه خود پارس خودرو، در مجموع طی 10 ماه امسال 447 هزار و 12 دستگاه انواع پراید را به تولید رسانده است و این موضوع از رشد چهار درصدی تولید این خودرو در سایپا و 20 درصدی آن در پارس خودرو حکایت دارد. تیراژ چند صد هزار دستگاهی پراید‌، نقشی بسیار مهم در رشد تولید خودروهای سواری کشور دارد و این در حالی است که طبق ارزیابی سازمان بازرسی کیفیت و استاندارد ایران‌، این محصول از کیفیتی پایین برخوردار است.
تولید ۵۲ دستگاه مینیاتور
دومین خودروساز ایران در حالی طی 10 ماه امسال تنها 52 دستگاه مینیاتور را به تولید رسانده که سال گذشته همین روزها‌، 10 هزار دستگاه از این محصول را با موعد تحویل تا پایان امسال، پیش فروش کرد. این آمار تولید‌، خود به خوبی گویای این است که ثبت نام کنندگان مینیاتور باید برای دریافت این محصول‌، تا بعد از سیزده به در نیز صبر کنند.
افت تولید دودیفرانسیل‌ها
پارس خودرو به عنوان قدیمی‌ترین خودروساز ایران اگرچه طی 10 ماه امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تولید مگان و ماکسیما را به ترتیب 26 و 38 درصد رشد داده است اما دودیفرانسیل‌های این شرکت نظیر نیسان رونیز‌، با افت تولید 40 درصدی روبه‌رو شده‌اند. این شرکت طی 10 ماه امسال تنها 862 دستگاه محصول دودیفرانسیل به تولید رسانده و در تولید نیسان پیکاپ نیز 17 درصد افت تولید را به خود می‌بیند.
کاهش ۲۳ درصدی تولید خودروهای عمومی
اما نگاهی نیز به آمار تولید خودروهای عمومی‌خودروسازان داخلی در 10 ماهه امسال بیندازیم. خودروسازان داخلی هرچند در زمینه تولید اتوبوس و ون افت را تجربه کردند، اما تولید مینی‌بوس با افزایش مواجه شد. هم‌اکنون ون، مینی‌بوس و اتوبوس سه وسیله حمل و نقل عمومی به‌شمار می‌روند که توسط خودروسازان داخلی تولید می‌شوند؛ با این وجود آمار نشان می‌دهد که در 10 ماهه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل تولید ون و اتوبوس به شدت کاهش یافته، در حالی که تولید مینی‌بوس که کمتر هم در سفرهای درون شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد، با افزایش خیره‌کننده‌ای مواجه شده است.
بر این اساس مجموع تولید وسایل حمل و نقل عمومی در کشور در ۱۰ ماهه امسال به پنج هزار و ۳۰۲ دستگاه رسید که نسبت به مدت مشابه در سال گذشته کاهش حدود ۲۳ درصدی را نشان می‌دهد. به صورت تفکیک شده نیز تولید ون در ۱۰ ماهه نخست امسال نزدیک به ۱۰۰ درصد کاهش یافت. در این مدت فقط چهار دستگاه ون کاروان توسط شرکت سایپا تولید شد، در حالی که گروه بهمن هیچ تولیدی در این زمینه نداشت. این در حالی است که در مدت مشابه در سال گذشته هزار و ۹۵۳ دستگاه ون در کشور تولید شده بود که عمده این تولید مربوط به ون نارون گروه بهمن بود. اما در گروه اتوبوس که هشت شرکت تولیدکننده وجود دارد، تولید در ۱۰ ماهه امسال در مجموع نزدیک به ۳۴درصد کاهش یافته و به دو هزار و ۲۰۳ دستگاه رسید. از سوی دیگر در گروه مینی‌بوس تنها چهار شرکت ایران خودرو دیزل، زامیاد، سایپا دیزل و گروه بهمن فعالیت می‌کنند که تولید این محصول در ۱۰ ماهه امسال با رشد ۴/۹۴ درصدی به سه هزار و ۹۵ دستگاه رسید.