روی صنعت وقت نگذاشتم، روی خودرو چرا !

حمیدرضا بهداد

عکس: نگار متین‌نیا

پنج ماه و اندی پس از آن که ساختمان سفید رنگ سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران میزبان مراسم تودیع منوچهر منطقی از مدیرعاملی بزرگ‌ترین خودروساز خاورمیانه و معارفه جواد نجم‌الدین به جای وی شد، پنجشنبه گذشته نیز میزبانی مراسمی مشابه را به ویترین خاطرات خود افزود و این بار مهرداد بذرپاش را از دومین خودروساز بزرگ کشور بدرقه کرد. بذرپاشی که به جای وی، نعمت‌ا... پوستین دوز بر صندلی مدیرعاملی سایپا نشست.

به جز وزیر صنایع‌ومعادن و علی ملک مدیرعامل سایپادیزل تقریبا همه مردان درگیر با صنعت خودرو کشور در مراسم پنج‌شنبه صبح سازمان گسترش حضور یافته و کوچ مدیری نه چندان دور از سیاست را از سایپا و جایگزینی مدیری ظاهرا تکنوکرات را در این شرکت سودآور از نزدیک به چشم دیدند.

نیامدن علی اکبر محرابیان وزیر صنایع هر چند خیلی تعجب حاضران را در پی نداشت، اما حضور نیافتن ملک در نوع خود جالب به نظر می‌رسید. چرا که وی تا همین دو سه هفته پیش اصلی‌ترین گزینه جایگزینی بذرپاش به شمار می‌رفت و شنیده‌ها از آن حکایت می‌کرد که محرابیان نظر مثبتی روی وی دارد و خود ملک نیز در چند نوبت تلویحا به تمایل و حتی جدی شدن حضورش در راس هرم مدیریتی دومین خودروساز بزرگ کشور اشاره کرده بود.

البته جز ملک گزینه‌های دیگری نظیر مسیح تفرشی مدیرعامل پارس خودرو و محمدرضا روشنی مقدم قائم مقام سایپا نیز تا پیش از انتخاب پوستین دوز، برای صندلی مدیرعاملی سایپا مطرح بودند، با این تفاوت که این دو، پنج‌شنبه گذشته خود را به حوالی پارک ملت رساندند تا مراسم معارفه مدیر بالادستی جدید خود را از نزدیک شاهد باشند.

هر چند در مراسم‌هایی از این دست معمولا ابتدا مدیری که قرار است تودیع شود، بالای تریبون رفته و سخنرانی می‌کند، اما در مراسم پنجشنبه که خیلی‌ها از قلعه بانی مدیرعامل سازمان گسترش گرفته تا کربل مدیرعامل رنوپارس و رویانیان رییس ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت در آن حضور داشتند، عکس این رویه رخ داد و این پوستین دوز بود که اولین سخنران جلسه لقب گرفت.وی در اظهاراتی بسیار کوتاه به پیشینه صنعت خودروسازی در ایران اشاره کرد و گفت: صنعت خودروسازی ایران دارای سه دوره قطعه‌سازی، تولید و خدمات پس از فروش بوده و امیدواریم در دوره کنونی سیاست توسعه محصول در سایپا با قوت بیشتری ادامه یابد.

وی همچنین با بیان اینکه نجم‌الدین از دوستان قدیمی وی است، خاطرنشان کرد: امیدواریم که سایپا و ایران خودرو بتوانند در حوزه مشترک‌سازی همکاری‌های بهتری با یکدیگر داشته باشند.

بذرپاش ول کن ادغام نیست

موضوع ادغام خودروسازان را باید یک پای ثابت مراسمی که بذرپاش در آن حضور دارد دانست.

وی در حالی دو سال پیش و هنگامی که هنوز مدیرعامل پارس خودرو بود، پیشنهادی بحث‌برانگیز را مبنی‌بر ادغام ایران خودرو و سایپا مطرح کرد که تقریبا بیشتر کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو کشور ساز مخالف در برابر آن زدند.

این در شرایطی است که ظاهرا بذرپاش با وجود آنکه پنج‌شنبه گذشته رسما سکان هدایت سایپا را واگذار کرد، هنوز هم پیشنهاد معروف و کم طرفدار خود را به دست فراموشی نسپرده است، چراکه وی طی سخنرانی اش در مراسم پنج‌شنبه، تلویحا باز هم به این موضوع اشاره کرد.

برگه ای که همراهان بذرپاش روی آن مواردی از دستاوردهای دوران مدیرعاملی وی در سایپا را یادداشت کرده بودند، متعلق به ایران‌خودرو بود و همین امر بهانه‌ای شد تا بذرپاش با بیان این جمله که «ادغام دست از سر من برنمی دارد!» در مراسم تودیع خود نیز یادی از ادغام کند.

وی که دومین سخنران مراسم آخر هفته گذشته سازمان گسترش به حساب می‌آمد، در جایی دیگر از صحبت‌های خود باز هم به ادغام اشاره کرد و در واکنش به جمله‌ای با این مضمون که سایپا برترین خودروساز ایران در سال ۸۷ شده، با لحنی نه چندان جدی گفت: چون قرار است ایران خودرو و سایپا با هم ادغام شوند، خیلی روی این برتری تاکید نمی‌کنم، از طرفی چندان نسبت به واقعیت داشتن اینکه سایپا خودروساز برتر ایران در سال ۸۷ است، مطمئن نیستم!

مدیرعامل پیشین سایپا با بیان اینکه تاکنون مراسم تودیع و معارفه تعداد زیادی از مسوولان را برگزار کرده‌ و امروز قرعه به نام خود وی افتاده است، عنوان کرد: بابت رفتن از سایپا، هم خوشحالم و هم ناراحت. خوشحال از اینکه مدیرعامل انتخاب شده برای سایپا از جنس همین شرکت است و ناراحت از اینکه سایپا را ترک می‌کنم.

بذرپاش در ادامه با اشاره به اینکه ایجاد برند اختصاصی برای سایپا از نان شب هم برای این شرکت واجب ‌تر بوده، تاکید کرد: در این زمینه اجرای پروژه مینیاتور در دستور کار شرکت قرار گرفت که تاکنون به خوبی پیش رفته است.

وی همچنین به برخی از آمارهای مربوط به عملکرد سایپا در سال گذشته اشاره کرد و توضیح داد: سال قبل تولید سایپا حدود ۱۵‌درصد افزایش یافته که این رشد در شش ماهه نخست امسال نیز حدود ۹‌درصد بوده است. فروش گروه نیز در سال گذشته حدود ۱۸‌درصد رشد داشت.

کنایه به ایران خودرو!

اما اوضاع مالی ایران خودرو این روزها به حالتی رسیده که بذرپاش نیز ایران خودرویی‌ها را از کنایه در این زمینه بی‌نصیب نگذاشت و مزاح وار به آمار رشد ایران خودرو اشاره کرد و رو به مدیرعامل این شرکت گفت: خب الحمدا... شما هم ۱۰‌درصد رشد کرده‌اید!

وی که ظاهرا شوخ‌طبع‌تر از همیشه به نظر می‌رسید به انتقادهای محمد رویانیان رییس پلیس پیشین راهور ناجا و رییس فعلی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت نیز اشاره و خطاب به وی گفت: کاش پراید حذف می‌کردی و می‌رفتی!

وی سپس لحن خود را جدی کرد و در دفاع از تولید پراید اظهار داشت: سایپا به راحتی نمی‌تواند پراید را کنار بگذارد و به اعتقاد من حذف پراید نه تنها به صلاح سایپا نیست، بلکه به صلاح کشور هم نخواهد بود. بذرپاش ادامه داد: البته سردار رویانیان خیلی تلاش کرد که تولید پراید را متوقف کند، اما امیدواریم تا ۹‌ماه آینده فاز اول تولید پراید که دوباره طراحی شده، آغاز شود.

مدیرعامل پیشین سایپا همچنین در ادامه سخنرانی خود به صادرات این شرکت نیز اشاره و یادآور شد:‌ صادرات سایپا در سال گذشته حدود ۷/۴۱درصد رشد پیدا کرده و سود تلفیقی شرکت نیز در سال گذشته ۷/۱۸درصد نسبت به سال ۱۳۸۶ افزایش یافت. وی در زمینه دلیل لغو اجرای مراسم تودیع و معارفه در سایت کاشان سایپا نیز تاکید کرد: قرار بود مراسم تودیع و معارفه با حضور رییس‌جمهور در سایپای کاشان برگزار و همزمان، این سایت نیز افتتاح شود، اما به علت برخی مشکلات، این کار انجام نشد و امیدواریم به زودی این سایت خودروسازی به بهره‌برداری رسد.

بذرپاش که گویا دل کندن از جاده مخصوص برایش بسیار سخت بود خطاب به مدیران سایپا تاکید کرد: قطعا مدیرعامل جدید بهتر از من با شما آشنا است و بهتر از من نیز کار خواهد کرد.

وی به سبک محمود احمدی‌نژاد رییس دولت دهم که در آخرین حضور تلویزیونی خود پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۲ خرداد، سخنانش را با این شعر حافظ که می‌گوید، «گر بود عمر به میخانه روم بار دگر / به جز از خدمت رندان نکنم کار دگر» پایان برد، اظهاراتش را به انتها رساند و در حالی که بغض کرده بود از تریبون پایین آمد تا صنعت خودرو با یکی از مدیران خاص و سیاسی خود وداع کند. البته بذرپاش هنوز عضو هیات‌مدیره سایپا به حساب می‌آید.

روی صنعت وقت نگذاشتم...

چندی پیش بود که اظهارنظر مدیرعامل پیشین ایران خودرو درباره بذرپاش مبنی‌بر اینکه وی چون وقت زیادی روی صنعت نگذاشته، نتیجه مطلوبی را نیز نگرفته است، برخی سایپایی‌ها را به واکنش واداشت.

این در حالی است که بذرپاش در حاشیه مراسم پنج‌شنبه گذشته، در واکنش به این اظهارنظر منوچهر منطقی گفت: بله من روی صنعت وقت نگذاشتم، اما روی خودرو، چرا!

تاکید بر تولید سبز

اما مدیرعامل سازمان گسترش نیز که خود روزی سکان هدایت سایپا را در دست داشت و زمستان ۸۶ آن را به بذرپاش تحویل داد، طی مراسم آخر هفته گذشته به سخنرانی پرداخت و در ابتدا با اشاره به تغییر و تحولات به وجود آمده در صنعت خودرو طی چند سال گذشته تاکید کرد:‌ باید اذعان داشت که سایپا طی چند سال اخیر حداقل از نگاه سهامداران، بهتر از ایران خودرو کار کرده و مدیرعامل سابق این شرکت نیز یکی از هماهنگ‌‌ترین مدیران شرکت‌های تابع سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بوده است.

قلعه‌بانی به طور تلویحی با پیشنهاد بذرپاش درباره ادغام ایران خودرو و سایپا مخالفت کرد و گفت: هنوز انجام چنین اقدامی خیلی زود است و این دو شرکت می‌توانند در زمینه‌هایی مانند سرمایه‌گذاری، نیروی انسانی، قطعه‌سازی و پلت‌فرم کار مشترک انجام دهند.

قلعه‌بانی با بیان اینکه صنعت خودروسازی ایران باید تولید خودروهای کم‌مصرف و سبز را در دستور کار خود قرار دهد، تصریح کرد: ایران خودرو و سایپا باید در تولید محصولاتی با مصرف سوخت پایین و آلایندگی کمتر با یکدیگر همکاری‌های مشترکی را داشته باشند.

وی با تاکیدبر اینکه صنعت خودرو کشور باید در سال جاری کاهش حداقل ۱۵‌درصدی هزینه‌های سربار خود را محقق کند، گفت: سرمایه‌گذاری‌های صنعت خودروسازی کشور باید دارای توجیه اقتصادی باشند، رییس سازمان گسترش تاکید کرد: به دو خودروساز بزرگ کشور پیشنهاد می‌کنم که هرچه زودتر شرکت‌های قطعه‌سازی زیرمجموعه‌های خود را به بخش خصوصی واگذار کنند تا از محل درآمد حاصل از واگذاری این شرکت‌ها روی توسعه محصول سرمایه‌گذاری کنند.معاون وزیر صنایع‌ومعادن همچنین با اشاره به نهایی شدن تدوین استراتژی صنعت خودروسازی کشور توضیح داد: این استراتژی هم‌اکنون برای تایید نهایی به وزارت صنایع‌و‌معادن ارسال شده تا در صورت لزوم وزیر صنایع‌و‌معادن در مورد آن نظر دهد.

به گفته قلعه بانی، صنعت خودروسازی کشور تا سال ۱۴۰۴ باید حداقل ۴۰‌درصد از تولید خود را صادر کرده و تعرفه واردات خودرو به کشور نیز تا آن سال باید به حدود ۲۰‌درصد برسد.