وضعیت تندر قرمز ماند
حمیدرضا بهداد
سه خودروساز نیمه‌دولتی کشور با تولید ۴۰۳‌هزار و ۹۵۳ دستگاه محصول سواری طی ۵ ماه نخست امسال به رشدی ۴/۹‌درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دست یافتند.

این‌درصد رشد که با توجه به آمار رسمی‌سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به دست آمده، تنها به ایران‌خودرو، سایپا و پارس خودرو مربوط بوده و میزان تولید خودروسازان بخش خصوصی نقشی در آن ندارد.
این در شرایطی است که آمار تولید 7 خودرو از جمله تندر-90، ریو و پژو روآ منفی شده است.
در این آمار، پارس‌خودرو با رشد تولیدی ۱/۱۷‌درصدی، بیشترین‌درصد رشد را به خود اختصاص داده و ایران‌خودرو نیز به عنوان بزرگترین خودروساز خاورمیانه به رشد تولیدی ۱/۱۱‌درصدی دست یافته است.
سایپا نیز که دومین خودروساز بزرگ خاورمیانه به حساب می‌آید، رشد تولیدی 5/1‌درصدی را طی 5 ماه نخست امسال و در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته به دست آورده است.
از نکات مهم آمار تولید خودرو سواری طی ۵ ماه نخست امسال باید به افت تولید شدید
تندر-90 اشاره کرد. البته پژو روآ نیز کاهش تولید قابل توجهی را تجربه و زانتیا، ریو و ماکسیما نیز با افت تولید مواجه شده‌اند.
رکورد تولید نیز طبق معمول در اختیار پراید است و مرسدس بنز مونتاژی ایران‌خودرو نیز کمترین آمار تولید خودرو سواری را طی ۵ ماه نخست امسال در اختیار دارد.
بیشترین ‌درصد رشد را نیز با فاکتور گرفتن از مگان، پژو 405 به خود اختصاص داده است.
چراغ تولید تندر، هنوز هم قرمز
کاهش تولید 1/59‌درصدی تولید تندر-90 طی 5 ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته نشان از ادامه وضعیت نابسامان تولید این میهمان فرانسوی و پرحاشیه صنعت خودرو ایران دارد.
ایران‌خودرو تا پایان مرداد تنها ۲‌هزار و ۵۴۲ دستگاه تندر را به تولید رسانده و پارس خودرو نیز آماری ۵‌هزار و ۳۹۶ دستگاهی را در تولید این محصول از خود به جا گذاشته است. این ارقام، از کاهش تولید ۷۶‌درصدی تندر-۹۰ در ایران‌خودرو و ۳۸‌درصدی در پارس خودرو طی ۵ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حکایت می‌کند.
کمبود قطعات تندر-90 دلیل تیراژ ضعیف و افت تولید این محصول به حساب می‌آید.
در واقع بدهی مالی خودروسازان به خصوص ایران‌خودرو به شرکت رنوپارس (تامین‌کننده قطعات تندر‌-۹۰ در ایران) سبب شده تا این شرکت نتواند در تامین قطعات، روند مناسبی را داشته و آن طور که باید و شاید، شایسته عمل کند.
تندر-90 قرار بود به عنوان خودرویی ارزان در بازار ایران عرضه شود اما مشکلات تولید و تیراژ اندک آن اجازه تحقق این هدف را نداد و تندر، هم اکنون به خودرویی گران در بازار تبدیل شده است.
کاهش تولید ۳۸‌درصدی روآ
روآ را باید تنها عضو خاندان پژو در ایران‌خودرو دانست که طی 5 ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با افت تولید روبه‌رو شده است. روآ که به هیچ وجه اوضاع مناسبی را در بازار نداشته و مشتریان چندان آن را تحویل نمی‌گیرند، افت تولیدی 36‌درصدی را در بازه زمانی مورد نظر تجربه کرده است. ایران‌خودرویی‌ها چندی پیش تولید مدل معمولی این محصول را متوقف و روآی سال را جایگزین آن کردند.
روآ قرار بود به نوعی جای خالی پیکان را در بازار خودروهای زیر ۱۰‌میلیون تومان برای ایران‌خودرو پر کند، اما بازار روی خوش به آن نشان نداد و ایران‌خودرویی‌ها نیز به تدریج از تیراژ روآ کاستند. به نظر می‌رسد اگر روآی سال نیز در بازار جواب ندهد، ایران‌خودرو به طور کل از خیر تولید این محصول بگذرد. روآ و تندر-۹۰ دو محصول زیان ده صنعت خودرو ایران به شمار می‌روند.
مونتاژی‌های ایران‌خودرو
آمار تولید ۵ ماه نخست امسال خودرو سواری در کشور، از افت تولید دو محصول مونتاژی ایران‌خودرو یعنی گرند ویتارا و مرسدس بنز در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حکایت دارد. ویتارا شاسی بلند ژاپنی ایران‌خودرو که در سایت خراسان این شرکت به مونتاژ می‌رسد طی ۵ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با افت تولید ۱۷‌درصدی مواجه شده است.
ایران‌خودرو طی 5 ماه نخست امسال یک‌هزار و 253 دستگاه از این شاسی بلند متعلق به شرکت سوزوکی را به مونتاژ رسانده است.
ایران‌خودرو البته در تولید مرسدس بنز طی بازه زمانی مذکور هیچ افت و خیزی را تجربه نکرده است و همان طور که طی ۵ ماه نخست امسال، ۶۰ دستگاه مرسدس بنز را به مونتاژ رسانده، در مدت مشابه سال گذشته نیز دقیقا همین تعداد بنز را از خط مونتاژ خود خارج کرده است.
این میهمان آلمانی تیراژ بسیار اندکی در ایران‌خودرو داشته و برخی مسوولان این شرکت از احتمال حذف آن طی آینده ای نه چندان دور خبر داده‌اند.
مثبت‌های ایران‌خودرو
با فاکتور گرفتن از روآ، سایر اعضای خانواده پژو در ایران‌خودرو با رشد تولید طی 5 ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دست یافته‌اند.
این در حالی است که پژو ۴۰۵ رشد چشمگیر ۵۱‌درصدی را تجربه کرده است.
پژو 405، پرتیراژترین محصول ایران‌خودرو به حساب آمده و به رغم قدیمی‌ بودنش، از بازار خوبی در ایران برخوردار است. اگر از مگان که تیراژ اندکی دارد بگذریم، بیشترین‌درصد رشد تولید خودرو سواری طی 5 ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، به 405 اختصاص دارد.
از سوی دیگر پژوپارس دیگر محصول پرفروش ایران‌خودرو نیز طی ۵ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با رشد تولید مواجه شد. به نحوی که ایران‌خودرویی‌ها توانسته اند تولید این محصول را که مانند ۴۰۵، علاوه بر تهران در سایت خراسان شرکت نیز به تولید می‌رسد، ۳۲‌درصد رشد دهند.
پژو 206 نیز که در 2 مدل‌ هاچ‌بک و صندوق‌دار به تولید می‌رسد، در بازه زمانی مورد نظر 16‌درصد رشد را تجربه کرده است.
ایران‌خودرو همچنین طی ۵ ماه نخست امسال با تولید ۳۴‌هزار و ۹۱۵ دستگاه سمند رشد تولیدی ۲۲‌درصدی را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از خود به جا گذاشته است.
این محصول که لقب «اولین برند ملی صنعت خودرو ایران» را یدک می‌کشد در 3 مدل سریر، LX و سورن در تیراژی زیر 90‌هزار دستگاه به تولید می‌رسد.


افت تولید دنباله‌دار ریو و زانتیا
این روزها اگر نگاهی به نمودار قیمت ریو در بازار بیندازیم متوجه روند رو به رشد نرخ این محصول مونتاژی سایپا خواهیم شد. این در حالی است که گرانی ریو را باید از ناحیه اختلال در تولید آن دانست. این کره‌ای مونتاژی طی ۵ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت تولیدی ۱۶‌درصدی را تجربه کرده است.
آن طور که به گوش می‌رسد سایپا در حال حاضر با کمبود قطعات ریو مواجه و افت تولید این محصول نیز از همین موضوع سرچشمه می‌گیرد.
کاهش تولید ریو در شرایطی است که مونتاژی فرانسوی سایپا یعنی زانتیا نیز طی ۵ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افت تولیدی ۱۰‌درصدی را به خود می‌بیند. هر چند سایپایی‌ها اعلام کرده‌اند که به میزبانی زانتیا در سال ۸۹ پایان می‌دهند، اما هنوز حذف این محصول از خط تولید سایپا طی سال آینده قطعی نشده است.
پراید تخت گاز می‌رود
سایپا و پارس‌خودرو طی ۵ ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، با تولید ۲۰۲‌هزار و ۹۶۰ دستگاه پراید به رشدی ۴/۱۱‌درصدی در تولید این محصول دست یافته‌اند. هرچند در آمار سازمان گسترش اشاره‌ای به برنامه تولید سال جاری پراید نشده، اما با توجه به آمار فعلی و در صورت ادامه این روند تولید، پراید تا انتهای سال جاری آمار تولیدی حدودا ۵۰۰‌هزار دستگاهی را از خود به جا خواهد گذاشت.
این در شرایطی است که پراید کم‌کیفیت‌ترین خودرو داخلی به حساب آمده و در تصادفات جاده ای نقشی به سزا دارد.
ماکسیما افت کرد، مگان رشد
قدیمی‌ترین خودروساز ایران هر چند با تولید یک‌هزار و 471 دستگاه مگان طی 5 ماه ابتدایی امسال، رشدی 333‌درصدی را در مقایسه با بازه زمانی مشابه سال گذشته در تولید این‌خودرو تجربه کرده، اما در تولید ماکسیما با افت تولید 16‌درصدی روبه‌رو شده است. پارس‌خودرو البته در تولید خودروهای دو دیفرانسیل، نظیر نیسان رونیز هم افت تولیدی 11‌درصدی را طی 5 ماه نخست امسال و در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به خود می‌بیند.